Przejdź do treści

Księżycowe kratery ujawniają dawną historię Ziemi

Krater Moltke sfotografowany przez statek kosmiczny Apollo 10

Magazyn Science donosi, że badania starych księżycowych kraterów uderzeniowych mogą powiedzieć nam wiele na temat historii zderzeń drobnych ciał Układu Słonecznego z Ziemią.

Księżyc jest ciałem leżącym dość blisko nas. Powstał najprawdopodobniej mniej więcej wtedy, gdy formowała się Ziemia. Naukowcy sądzą, że jego kratery uderzeniowe są pod wieloma względami podobne do analogicznych kraterów ziemskich. Wynika to także z faktu, że populacja obiektów zderzających się w odległej przeszłości z naszym naturalnym satelitą siłą rzeczy powinna też uderzać w pobliską Ziemię. Pod względem takich zderzeń historia geologiczna obu globów powinna być po prostu podobna.

Po przeprowadzeniu obserwacji sporej ilości, bo aż 111 dużych i względnie młodych kraterów księżycowych w podczerwieni zespół Sary Mazrouei odkrył, że mniej więcej 290 milionów lat temu ilość zderzeń Księżyca z drobnymi ciałami takimi jak meteoryty i asteroidy gwałtownie wzrosła. Oznacza to jednak, że więcej takich skał kosmicznych uderzało w tym czasie także w Ziemię. Skąd to wszystko wiadomo? Dane w podczerwieni ujawniły badaczom termiczne właściwości materiału tworzącego kratery, co z kolei umożliwiło oszacowanie ich wieków.

Wyniki te dają także wgląd w okres sprzed tego nagłego wysypu zdarzeń prowadzących do powstawania kraterów. Na Ziemi nie ma wielu śladów po takich zderzeniach dla okresu między 300 a 650 milionami lat temu. Naukowcy zakładali wprawdzie wcześniej, że procesy erozji usunęły z czasem ślady tych starożytnych kraterów na Ziemi, jednak zdaniem zespołu Mazrouei odpowiada za to nie tylko erozja – tych kraterów powstawało wówczas po prostu dużo mniej. Erozja z kolei odegrała istotną rolę w usuwaniu skutków zderzeń mających miejsce przed 650 milionami lat temu.

Według astronomów to, dlaczego około 290 milionów lat temu liczba zderzeń Ziemi i Księżyca z mniejszymi obiektami znacznie wzrosła, wciąż stanowi zagadkę. Wiadomo natomiast z dużym prawdopodobieństwem, że część obiektów z pasa planetoid opuściła w przeszłości ten pas i skierowała się ku planetom wewnętrznym Układu słonecznego. To właśnie ich ślady widnieją do dziś między innymi na Księżycu i na naszej planecie.
 


Czytaj więcej

  • Cały artykuł
  • Oryginalna publikacja: S. Mazrouei et al., Earth and Moon impact flux increased at the end of the Paleozoic (Nature, I 2018)


Na zdjęciu: Krater Moltke sfotografowany przez statek kosmiczny Apollo 10. Źródło: Wikimedia Commons

Reklama