W lutym na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej rozpoczęto prace związane z dodaniem nowych paneli słonecznych, do kompleksu przybyły dwa statki towarowe z nowymi eksperymentami i jak zwykle wykonano dużą ilość ciekawych badań naukowych. Zapraszamy na podsumowanie minionego miesiąca na stacji.
Trwa 64. Ekspedycja na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W kompleksie orbitalnym mieszka i pracuje w tej chwili 7 astronautów: Sergiej Ryżikow, Sergiej Kud-Swerczkow (obaj Rosja), Kate Rubins, Shannon Walker, Victor Glover i Mike Hopkins (wszyscy USA) oraz Soichi Noguchi (Japonia).
Zobacz poprzedni odcinek: Styczeń 2021 na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
1 lutego na zewnątrz stacji wyszła para astronautów: Mike Hopkins oraz Victor Glover. Ich zadaniem było dokończenie prac związanych z modernizacją systemu zasilania i wymiana kilku zewnętrznych kamer. Był to drugi spacer kosmiczny na ISS w tym roku.
W lutym kontynuowana była praca przy mobilnym ogródku Veggie na pokładzie stacji. W styczniu wykonano pierwsze udane przesadzenie roślin na orbicie i zasadzono nowe za pomocą specjalnie zaprojektowanej taśmy z nasionami. 2 lutego po raz pierwszy zebrano sałatę z tego eksperymentu, a następnie tydzień później zasadzono kapustę sitowatą (roślina używana do produkcji musztardy) oraz kapustę chińską.
Część pozyskanych roślin została zjedzona przez astronautów, ale większość zbiorów jest pakowana i wraca na Ziemię w celu wykonania badań.
Astronautki Shannon Walker i Kate Rubins podczas zbiorów przy urządzeniu Veggie. Źródło: NASA.
Kontynuowana była praca przy eksperymencie badania płomieni w warunkach mikrograwitacji ACME (Advanced Combustion in Microgravity Experiments). Para astronautów Rubins i Glover dokonała na początku lutego wymiany potrzebnych komponentów.
Początek lutego to były też przygotowania do oddokowania towarowego rosyjskiego statku Progress MS-14. Sergiej Ryżikow spakował do kapsuły niepotrzebny już na stacji sprzęt i śmieci.
8 lutego amerykańscy astronauci przygotowali do pracy nową śluzę NanoRacks Bishop, która będzie służyć wystawianiu eksperymentów i wypuszczaniu satelitów w przestrzeń kosmiczną. Śluza została przyłączona do ISS do modułu Tranquility w grudniu 2020 r. Kilka dni po pierwszym otwarciu śluzy zaczęto pakować do niej pierwsze planowane eksperymenty.
Statki zamontowane do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w lutym. Od lewej: towarowy statek Cygnus NG-15, załogowy Sojuz MS-17 i towarowy Progress MS-16. W momencie wykonania tego zdjęcia stacja przelatywała nad Zatoką Bengalską. Źródło: NASA.
9 lutego od modułu Pirs w rosyjskiej części stacji oddokował statek Progress MS-14. Tym samym skończyła się jego trwająca ponad pół roku misja. Statek po opuszczeniu kompleksu i oddaleniu się, wykonał manewr deorbitacyjny i spłonął w ziemskiej atmosferze nad Oceanem Spokojnym.
14 lutego w kierunku Międzynarodowej Stacji Kosmicznej poleciał kolejny statek towarowy. Z kosmodromu Bajkonur rakieta Sojuz 2 wyniosła kapsułę Progress MS-16. W statku Progress MS-16 umieszczono 2460 kg ładunku. Znalazło się w nim 600 kg paliwa dla systemów napędowych stacji, 40,5 kg skompresowanego gazu, 420 kg wody pitnej i 1400 kg zaopatrzenia dla załogi, w tym jedzenia i rzeczy osobistych oraz sprzętu naukowego i konserwacyjnego.
W Progressie przyleciał do stacji m.in. specjalny zestaw naprawczy, za pomocą którego mają zostać załatane wycieki powietrza znalezione w rosyjskim module Zwiezda.
Dokowanie statku z ISS przysporzyło problemów, podobnych do tych jakie napotkał poprzedni statek. Prawdopodobnie podczas odrzucania przez rakietę osłony na ładunek, uszkodzeniu uległa antena systemu zdalnego naprowadzania Kurs. W wyniku tego trzeba było anulować automatyczne dokowanie i astronauta Sergiej Ryżikow przejął kontrolę nad statkiem i zadokował go ręcznie za pomocą systemu TORU.
20 lutego rakieta Antares firmy Northrop Grumman wykonała lot statku zaopatrzeniowego Cygnus NG-15 w kierunku stacji. Statek został zadokowany za pomocą ramienia robotycznego do modułu Harmony 22 lutego.
W kapsule znalazło się 3,7 ton towaru w tym nowe eksperymenty naukowe, m.in.: zestaw nicieni Caenorhabditis elegans do badania zaniku mięśni, zestawy tworzenia kryształów białkowych na potrzeby badań medycznych czy komputer wysokich mocy obliczeniowych.
Po lutowych przylotach stan wizytujących ISS statków przedstawiał się następująco:
Konfiguracja stacji ISS. Stan wizytujących statków na 22 lutego 2021 r. Źródło: NASA.
Pod koniec lutego zaczęto przygotowania do kolejnych spacerów kosmicznych. 28 lutego na zewnątrz stacji wyszli Kate Rubins i Victor Glover. Celem amerykańskiego spaceru był początek prac przygotowawczych pod montaż dodatkowych paneli słonecznych, które mają znacznie zwiększyć dostępną dla systemów stacji i eksperymentów energię elektryczną.
Oczywiście na stacji przez cały miesiąc trwały eksperymenty naukowe. Astronautka Shannon Walker wymieniła sprzęt telekomunikacyjny w platformie Human Research Facility, która służy do biologicznych i psychologicznych badań załogi. Sergiej Ryżikow sfotografował z kolei próbki mikrobów w eksperymencie technik sterylizacji Experiment Aseptik.
Astronautka Shannon Walker podczas składania eksperymentu naukowym przy rękawicowej platformie Microgravity Science Glovebox. Źródło: NASA.
Po raz pierwszy zaczęto obserwacje pod mikroskopem przywiezionych przez statek Cygnus nicieni. Japoński astronauta Noguchi zainstalował urządzenie Industrial Crystallization Facility to demonstracji komercyjnej produkcji kryształów na potrzeby nauki i przemysłu w warunkach nieważkości.
Opracował: Rafał Grabiański
Na podstawie: NASA
Więcej informacji:
Na zdjęciu: Astronautka Kate Rubins podczas spaceru kosmicznego 28 lutego 2021 r. Źródło: NASA.
