Nowe dane z interferometru radiowego ALMA oraz innych wielkich teleskopów posłużyły naukowcom do utworzenia niezwykłego obrazu przedstawiającego sieć kosmicznych włókien w Mgławicy w Orionie. Obiekty te jawią się tutaj jako rozpalone do czerwoności, ale w rzeczywistości są bardzo chłodne - tak zimne, że astronomowie chcący je badać muszą używać specjalnych, wyjątkowo czułych instrumentów.
Ten spektakularny obraz ukazuje część słynnej Mgławicy w Orionie - obszaru formowania się gwiazd znajdującego się w odległości blisko 1350 lat świetlnych od Ziemi. Łączy w sobie mozaikę zdjęć pozyskanych na falach milimetrowych przez sieć ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) i 30 metrowy radioteleskop IRAM. Te długości fali obserwacji zaznaczono barwą czerwoną. Dodatkowo nałożono na nie dużo bardziej znany widok Mgławicy Oriona w podczerwieni. Pochodzi on z detektora HAWK-I dołączonego do Bardzo Dużego Teleskopu (ang. Very Large Telescope, VLT) i jest oznaczony kolorem niebieskim. Widzimy tu również słynny Trapez - gromadę otwartą złożoną z młodych i jasnych gwiazd.
Cała ta kompozycja powstała z połączenia 296 indywidualnych zbiorów danych z teleskopów ALMA i IRAM, co czyni ją jedną z największych mozaik o wysokiej rozdzielczości przedstawiających żłobki gwiazdowe obserwowane na milimetrowych długościach fal.
Zwarte, włóknopodobne struktury to długie filamenty zimnego gazu, które są widoczne jedynie dla teleskopów pracujących w zakresie milimetrowym. Nie możemy zaobserwować ich ani w świetle widzialnym, ani w podczerwieni. ALMA jest więc jednym z niewielu instrumentów, dzięki którym da się je obecnie badać. Astronomowie przypuszczają, że to właśnie znajdujący się we włóknach gaz przyczynia się do powstawania nowych gwiazd - stopniowo zapada się on pod wpływem siły grawitacji, i po pewnym czasie staje się tak skompresowany, że może utworzyć protogwiazdy. Naukowcy zdołali zidentyfikować w Mgławicy Oriona sieć złożoną z 55 takich filamentów. Warto dodać, że Mgławica Oriona to najbliższy nam obszar intensywnego formowania się gwiazd - dzięki temu jest ona obecnie (i będzie w przyszłości) szczegółowo studiowana przez astronomów, którzy chcą lepiej zrozumieć, w jaki sposób gwiazdy powstają i ewoluują.
Zdjęcie: radioteleskop IRAM stojący w regionie Sierra Nevada (Hiszpania, Andaluzja)
Czytaj więcej:
Źródło: ALMA Observatory
Na zdjęciu: nowa fotografia przedstawiająca część słynnej Mgławicy Oriona - żłobka gwiazdowego leżącego około 1350 lat świetlnych stąd. Połączono tu mozaikę ujęć wykonanych na falach milimetrowych przez radioteleskopy ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) i radioteleskop IRAM (kolory czerwone) z bliżej znanym nam już widokiem w podczerwieni (na tych falach mgławicę obserwował instrument HAWK-I zainstalowany na teleskopie VLT (niebieskie). Grupa jasnych niebiesko-białych gwiazd widoczna po lewej stronie to Gromada otwarta Trapez. Jej młode i gorące gwiazdy liczą sobie zaledwie kilka milionów lat.
Źródło: ESO/H. Drass/ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)/A. Hacar
