Nowo odkryty kosmiczny cud przejął zaszczytny tytuł najdalszego znanego astronomom obiektu we Wszechświecie. Jest nim galaktyka oznaczona jako MACS0647-JD, znajdująca się około 13.3 miliardów lat świetlnych od nas. Wszechświat sam liczy sobie jedynie mniej więcej 13.7 miliardów lat, więc światło tej galaktyki musiało lecieć do nas - obserwatorów na Ziemi - przez prawie cały okres istnienia czasu i przestrzeni.
Astronomowie wykryli ten niecodzienny obiekt przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Hubble'a i Obserwatorium Orbitalnego Spitzera. Wykorzystano tu fakt tworzenia się naturalnych kosmicznych soczewek powiększających. Taka soczewka grawitacyjna to jednak w rzeczywistości duża gromada galaktyk, których łączna siła grawitacji silnie zakrzywia czasoprzestrzeń. Gdy światło położonej dalej galaktyki przechodzi koło takiej soczewki, zostaje przez te ogromną masę ugięte, a cały jej obraz - efektywnie powiększony. Oznacza to, że tworząca soczewkę gromada galaktyk robi coś, czego nie są w stanie dać nam nawet największe, najnowocześniejsze teleskopy naziemne. Gdyby nie ona, galaktyka MACS0647-JD prawdopodobnie nigdy nie zostałaby zaobserwowana !
Ten odległy gwiezdny układ jawi nam się jako malutki bąbel. Według analizujących obraz naukowców jest dużo mniejszy niż Nasza Galaktyka - Droga Mleczna. Obiekt ten musi być także bardzo młody - powstał w czasach wczesnego dzieciństwa samego Kosmosu, czyli około 420 milionów lat po jego powstaniu - gdy Wszechświat liczył sobie zaledwie 3% swego obecnego wieku.
Ta mini - galaktyka ma rozmiar mniejszy niż 600 lat świetlnych (dla porównania: rozmiar Drogi Mlecznej to 150 000 lat świetlnych). Astronomowie przypuszczają, że MACS0647-JD mogła ostatecznie połączyć się z innymi malutkimi galaktykami i w ten sposób utworzyć większą całość. Szacuje się bowiem, że w ciągu około 13 miliardów jej ewolucji mogło dojść do bardzo wielu jej zderzeń bądź bliskich spotkań z innymi obiektami lub ich fragmentami.
Zbliżenie galaktyki MACS0647-JD - możemy ja oglądać dzięki technice soczewkowania grawitacyjnego.
Źródło NASA, ESA, M. Postman and D. Coe (STScI), and the CLASH Team
Naukowcy ciągle też szukają innych bardzo odległych galaktyk. Narzędzia i techniki obserwacyjne ciągle się unowocześniają. Wcześniej najdalej położonym, oficjalnie uznanym obiektem była galaktyka SXDF-NB1006-2, znajdująca się 12.91 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Wykryły ją teleskopy Subaru i Keck na Hawajach. Tymczasem nowo odkryta rekordzistka pochodzi z przeglądu CLASH, który bazuje na zbiorze 25 największych gromad galaktyk we Wszechświecie i wykorzystuje narzędzia Wide Field Camera 3 i Advanced Camera (HST, Hubble Space Telescope). To właśnie dzięki nim po raz pierwszy dostrzeżono MACS0647-JD, której istnienie i parametry potwierdziły późniejsze obserwacje Teleskopem Spitzera. Historia odkrycia galaktyki będzie szerzej opisana w grudniowym numerze czasopisma naukowego "The Astrophysical Journal".
Źródło: http://www.sciencedaily.com | Elżbieta Kuligowska
Na ilustracji: Galaktyka MACS0647-JD (w środku zdjęcia) wydaje się bardzo młoda, a jej rozmiar to tylko ułamek wielkości całej naszej Drogi Mlecznej. Znajduje się około 13.3 miliardów lat świetlnych od Ziemi i jest jak na razie najdalszą widzianą przez nas galaktyką. Uformowała się około 420 milionów lat po wielkim wybuchu. Zdjęcie pochodzi z Teleskopu Kosmicznego Hubble'a. Źródło: NASA, ESA, and M. Postman and D. Coe (STScI) and CLASH Team
(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)
