Przejdź do treści

Najstarsza galaktyka spiralna odkryta przez Teleskop Hubble'a

Artystyczna wizja galaktyki BX442 i towarzyszącej jej galaktyki karłowatej widocznej w lewym górnym rógu. Źródło: Dunlap Instytut Astronomy & Astrophysics / Joe Bergeron

Astronomowie odkryli galaktykę spiralną, która powstała miliardy lat wcześniej niż inne, podobne do niej galaktyki. O odkryciu, widocznym na zdjęciach wykonanych przez Teleskop Hubble'a, poinformowano 19 lipca na łamach czasopisma Nature. “Ta odległa galaktyka spiralna jest obserwowana, w stanie jakim była około trzech miliardów lat po Wielkim Wybuchu, a światło z tej części Wszechświata podróżuje do Ziemi około 10,7 miliardów lat” - mówią odkrywcy.

"Jeśli można by było cofnąć się w czasie do początku Wszechświata, zobaczylibyśmy galaktyki wyglądające naprawdę dziwne, zobaczylibyśmy zagęszczenia i nieregularne, niesymetryczne struktury" powiedziała Alice Shapley, profesor fizyki i astronomii UCLA oraz współautorka badań. "Zdecydowana większość starych galaktyk wygląda jak wraki pociągów. Nasza pierwsza myśl była, dlaczego jest ta jedna, jest inna i taka piękna?"

Wyróżniamy galaktyki różnych typów, w tym galaktyki spiralne (np. nasza Droga Mleczna) oraz galaktyki eliptyczne. Jak mówi Alice Shapley, we wczesnym Wszechświecie podział galaktyk był nieco inny, bardziej różnorodny, więcej było też galaktyk nieregularnych.

"Fakt, że galaktyka jak ta istnieje, jest zdumiewający", powiedział David Law, główny autor badań z Dunlop Institute. „Aktualny stan wiedzy pozwala nam domniemywać, że takie galaktyki nie istniały we wczesnym Wszechświecie.”

Aby potwierdzić okrycie niepowtarzalnego wizerunku galaktyki BX442, Law i Shapleya dokonali obserwacji w WM Keck Observatory na szczycie uśpionego wulkanu Mauna Kea na Hawajach. Naukowcy badali widma z 3600 miejsc w okolicach BX442, które dostarczyły cennych informacji, pozwalających na określenie, czy rzeczywiście to co widać to galaktyka spiralna - a nie zlepek dwu obiektów.”
"Nasza pierwsza myśl była, że to może być tylko iluzją" powiedziała Shapley. "Ale kiedy zobaczyliśmy widma , wiedzieliśmy, że ramiona spiralne należą do tej galaktyki. To nie było złudzenie. Byliśmy zdumieni." Law i Shapley zaobserwowali również dowody na istnienie ogromnej czarnej dziury w centrum galaktyki, która może odgrywać rolę w ewolucji BX442.

Dlaczego BX442 (tak nazwano obiekt) wygląda jak galaktyki, które są dziś tak powszechne, ale były tak rzadkie w dawnych czasach?

Jak twierdzą Law and Shapley odpowiedź może być związana z towarzyszącą galaktyką karłowatą, którą spektrograf OSIRIS widzi jako kleks, w lewej górnej części obrazu i oddziaływaniem grawitacyjnym pomiędzy galaktykami. Ten scenariusz potwierdzają również symulacje przeprowadzone przez Charlotte Christensen, współautorkę artykułu. „W końcu mała galaktyka może się scalić z BX442” twierdzi Alice Shapley.

"BX442 wygląda jak pobliska galaktyka, ale istniejąca we wczesnym Wszechświecie, kiedy galaktyki zderzały się ze sobą znacznie częściej", powiedziała profesor Shapley. "Gaz przenikał do przestrzeni międzygalaktycznych „karmiąc” gwiazdy, które formowały się znacznie szybciej niż obecnie, także czarne dziury rosły w znacznie szybszym tempie. Dziś Wszechświat jest nudny w porównaniu z tym wczesnym okresie. "

Dalsze plany astronomów dotyczą obserwacji BX442 na innych długościach fal, co jak twierdzą naukowcy pozwoli na określenie rodzaju gwizd w różnych miejscach w tej galaktyce.

 

Czytaj więcej:

  • Odkrycie zostało opisane w artykule: David R. Law, Alice E. Shapley, Charles C. Steidel, Naveen A. Reddy, Charlotte R. Christensen, Dawn K. Erb. High velocity dispersion in a rare grand-design spiral galaxy at redshift z = 2.18. Nature, 2012; 487 (7407): 338 DOI: 10.1038/nature11256

 

Źródło: Alicja Wierzcholska | Nature | ScienceDaily

Na ilustracji: Artystyczna wizja galaktyki BX442 i towarzyszącej jej galaktyki karłowatej widocznej w lewym górnym rógu. Źródło: Dunlap Instytut Astronomy & Astrophysics / Joe Bergeron

(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)

Reklama