Przejdź do treści

Nieudany lot europejskiej rakiety Vega. Utracono satelity SEOSAT-Ingenio i TARANIS

img

Nie powiódł się start europejskiej rakiety Vega z parą satelitów obserwacji Ziemi SEOSAT-Ingenio oraz TARANIS. Problem wystąpił podczas działania górnego stopnia rakiety.

Dziś w nocy z kosmodromu Kourou w Gujanie Francuskiej wystartowała europejska lekka rakieta nośna Vega. Rakieta wzniosła się w powietrze 17 listopada o 2:52 czasu polskiego (20:52 dnia poprzedniego czasu lokalnego).

Lot rakiety nie przebiegł jednak pomyślnie. Odchył od prawidłowej trajektorii wystąpił podczas pracy 4. stopnia, zasilanego ciekłym paliwem. W rezultacie utracono oba ładunki misji.

To już druga nieudana misja tej rakiety z ostatnich trzech. Rakieta zadebiutowała w 2012 r. i do 2019 r. wszystkie jej starty były udane. W ubiegłym roku problem wystąpił z drugim stopniem rakiety na paliwo stałe. Niewystarczająca izolacja termiczna spowodowała uszkodzenia strukturalne, które doprowadziły do rozpadu rakiety.

We wrześniu 2020 r. rakieta Vega wróciła do służby i z powodzeniem wyniosła na orbitę 53 satelity.


O ładunkach

W misji wynoszono na orbitę heliosynchroniczną parę satelitów o łącznej masie 1192 kg.


Celtycki bóg piorunów

Na orbitę miał trafić francuski satelita naukowy TARANIS (Tool for the Analysis of RAdiation from lightNIng and Sprites). Statek miał badać wysokoenergetyczne rozbłyski w górnych warstwach atmosfery znane pod akronimem TLE (Transient Luminous Events). Choć przewidywane teoretycznie już niemal 100 lat temu to rozbłyski te są obserwowane dopiero od około 20 lat.

Misja miała dostarczyć kompleksowych danych na temat tych rozbłysków i pomóc w odpowiedzi na pytanie czy te zjawiska są bezpośrednio związane z TGF (Terrestial Gamma-ray Flashes) - krótkotrwałymi rozbłyskami promieniowania gamma w ziemskiej atmosferze.

Sonda TARANIS miała badać te zjawiska przez co najmniej 4 lata.

W budowie sondy brał udział polski zespół z Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk. Inżynierowie z tego ośrodka zbudowali zasilacz wchodzący w skład kompleksu MEXIC - urządzenia kontrolującego pracę wszystkich instrumentów naukowych.

Szefem zespołu pracującego nad misją w CBK PAN jest prof. Jan Błęcki z Zespołu Fizyki Plazmy CBK PAN. Rozmawialiśmy z nim na temat tego projektu w 10. odcinku podcastu Kosmiczne Rozmowy.


Pierwszy hiszpański satelita obserwacji Ziemi

W misji na orbitę miał też trafić flagowy satelita hiszpańskiego programu kosmicznego SEOSAT-Ingenio.

SEOSAT-Ingenio to satelita obserwacji Ziemi, który miał dostarczać obrazy planety z rozdzielczością do 2,5 m/px. Jego zdjęcia miały służyć do celów cywilnych: kartografii, zarządzania lądem i użyciem wody oraz monitoringu środowiska.

Satelita został zbudowany przez konsorcjum hiszpańskich firm kosmicznych pod przewodnictwem Airbus Defence and Space. Był zaprojektowany do działania przez 7 lat.


Podsumowanie

Był to 9. nieudany start rakiety orbitalnej w 2020 r. i 4. nieudany start rakiety, która miała za sobą już udaną historię misji. Teraz przed operatorem rakiety Arianespace zadanie poznania przyczyn awarii.

Vega wykonała łącznie z dzisiejszą misją 17 startów, z czego dwa loty były nieudane.

 

 

Na podstawie: Arianespace

Opracował: Rafał Grabiański

 

 

Więcej informacji:

 

 

Na zdjęciu: Satelity SEOSAT-Ingenio i TARANIS podczas zamknięcia w owiewce rakiety Vega. Źródło: Arianespace.

 

 

 


 

Reklama