Kosmiczna sieć (ang. Cosmic Web) to wielkoskalowa struktura Wszechświata, na którą składają się gromady i supergromady galaktyk, zbudowane z nich włókna i ściany materii, a także ogromne pustki pomiędzy nimi. Opisuje ona globalny rozkład obserwowanej materii Kosmosu w trzech wymiarach. Dzięki temu znamy dość dobrze nasze położenie w gromadzie galaktyk, a także najbliższe nam, inne gromady. Niedawno naukowcy opublikowali coś więcej - najnowszą mapę tzw. kosmicznych przepływów.
Cała materia Wszechświata ma budowę hierarchiczną: gwiazdy skupiają się w galaktyki, galaktyki tworzą gromady i supergromady galaktyk, a supergromady układają się we włókna (filamenty) i ściany rozdzielone pustkami, czyli obszarami o znacznie niższej niż średnia gęstości. Naukowców interesuje jednak nie tylko statyczna mapa takiego Wszechświata w dużej skali, ale i jego złożona dynamika.
Rezultatem badań prowadzonych przez zespół Daniela Pomarede (IRFU CEA-Saclay we Francji) jest najdokładniejsza na dziś dzień, trójwymiarowa mapa przepływów materii we Wszechświecie. Widać na niej w szczególności wielkoskalowe ruchy mas rozmieszczonych wzdłuż filamentów oraz jej skupianie się w tak zwanych kolapsujących węzłach - gęstych obszarach, w których materia zapada się i jest przyciągana grawitacyjnie we wszystkich kierunkach.
Na otrzymanym rozkładzie kosmicznych prędkości węzły takie zaznaczone są kolorem czerwonym. Są one osadzone we włóknach (kolor szary). Tęczowe linie oznaczają z kolei przepływy materii. Bardziej czerwone tony to przyśpieszenie ruchów materii w kierunku węzłów, a miejsca przedstawiane w kolorze błękitnym i w zieleni świadczą o jej dużo powolniejszym przepływie.
Wszystko to widać najlepiej na stworzonej przez naukowców animacji.
Czytaj więcej:
- Kosmiczna sieć prędkości - film
- Cały artykuł naukowy (Daniel Pomarede et al 2017 ApJ 845 55)
- Cosmography of the Local Universe
- Evolution of Mass and Velocity Field in the Cosmic Web: Comparison between Baryonic and Dark Matter
Źródło: Daniel Pomarede et al 2017, AAS Nova website.
Grafika: Supergromada galaktyk Laniakea (kolor niebieski) nałożona na wielkoskalową mapę kosmicznych prędkości. Kolorem czerwonym oznaczono tu tzw. kolapsujące węzły.
Źródło: Daniel Pomarede et al 2017