Zestawienie wyników obserwacji i symulacji komputerowych wykonane przez zespół kierowany przez profesora Neila Arnolda z Cambridge prowadzi do wniosku, że Mars wykazuje aktywność geotermalną. Świadczy o tym prawdopodobna obecność wody w stanie ciekłym pod lodowcami na biegunach.
Mars jest planetą o bardzo zimnym klimacie – temperatury mogą tam sięgać nawet –140°C, a nie przekraczają 20°C; średnio wynoszą nieco poniżej –60°C. Długo panowało zatem przekonanie, że pokrywa lodowa znajdująca się na biegunach marsjańskich jest zamarznięta aż do poziomu gruntu. Laserowe mapowanie topografii przeprowadzone przez satelitę NASA Mars Global Surveyor wykazało jednak, że pofałdowany kształt powierzchni lodu na południowym biegunie Czerwonej Planety przypomina struktury, jakie na Ziemi występują, gdy pod lodowcem znajduje się woda w stanie ciekłym. Podobne sugestie wysuwano wcześniej na podstawie pomiarów radarowych Mars Express z 2018 roku, jednak wówczas nie znaleziono jeszcze przekonującego dowodu na słuszność tej tezy.
Na naszej planecie znamy setki jezior podlodowcowych pod lodową pokrywą Antarktydy, a ponadto ponad 50 takich zbiorników odkryto pod lądolodem grenlandzkim. Istnieje zatem obszerny materiał porównawczy. W tej sytuacji zdecydowano się użyć kolejnej technologii i wykonano symulacje komputerowe sytuacji na marsjańskim biegunie. Jako że temperatury panujące na Marsie nie pozwoliłyby na istnienie wody w stanie ciekłym bez dodatkowego źródła ciepła, wzięto pod uwagę możliwość występowania aktywności geotermalnej planety. Aktywność taka może być spowodowana na przykład przez procesy magmowe pod powierzchnią. Uzyskane w symulacjach wyniki dla modelu z ciepłem pochodzenia geotermalnego okazały się być zgodne z wynikami obserwacji.
Znalezienie możliwego wyjaśnienia takiego kształtu lodu jak zaobserwowany, to znaczy różnic w wysokości rzędu kilku metrów na powierzchni o wymiarach około 10 na 15 km w obszarze Ultimis Scopili, było możliwe dzięki wysokiej jakości danym otrzymanym w pomiarach przeprowadzonych przez sondy. Odkrycie to stanowi postęp w badaniach nad geologią marsjańską, także pod względem rozwoju metod, dzięki którym badacze mogę poznać własności i genezę struktur występujących na Czerwonej Planecie.
Opracowanie: Gabriela Opiła
Więcej informacji:
- New evidence for liquid water on Mars suggests the planet is geothermally active
- Surface topographic impact of subglacial water beneath the south polar ice cap of Mars
Źródło: Uniwersytet Cambridge
Na ilustracji: Topografia południowego bieguna Marsa, z zarysem pokrywy lodowej oznaczonym na czarno. Błękitny obrys pokazuje obszar wykorzystany w symulacji. Z prawej strony widać sfałdowanie powierzchni zidentyfikowane przez zespół badawczy. Źródło: Uniwersytet Cambridge
