Czy znasz działacza lub organizację, którzy zasługują na uznanie za swoją pracę chroniącą nocne niebo przed zanieczyszczeniem światłem? Niezależnie od tego, czy poświęcili oni dziesięciolecia na zmniejszenie zanieczyszczenia światłem, wprowadzili innowacyjne rozwiązania do przemysłu oświetleniowego, czy też są zagorzałymi obrońcami ciemności, Międzynarodowe Stowarzyszenie Ciemnego Nieba (International Dark-Sky Association, IDA) chciałoby uhonorować ich zaangażowanie w obronę ciemnego nieba.
Komitet Nagród IDA ma przyjemność zaprosić do składania nominacji do Nagród IDA 2021. Każdego roku IDA docenia i honoruje osiągnięcia osób i grup zaangażowanych w misję ochrony ciemności. Na całym świecie rośnie świadomość szkód, jakie powoduje zanieczyszczenie światłem, a jednostki, organizacje i rządy na wszystkich kontynentach są zaangażowane w ciężką pracę na rzecz ochrony nocnego nieba. W 2020 r. Komitet Nagród IDA otrzymał ponad dwa razy więcej nominacji do nagród niż rok wcześniej. Wśród nominowanych znalazły się najróżniejsze osoby: od dzieci w wieku szkolnym w Irlandii po emerytów z Nowej Zelandii, którzy od lat działają na rzecz ochrony ciemnego nieba.
Czas, w którym można składać nominacje, potrwa do 20 lipca 2021 r. Po tym czasie, Komisja ds. Nagród IDA dokona przeglądu nominacji i przedstawi Radzie Dyrektorów nadesłane rekomendacje do ratyfikacji. Nagrody zostaną ogłoszone do 15 października 2021 r. Każdy laureat otrzyma spersonalizowaną nagrodę i roczne bezpłatne członkostwo w IDA.
Kategorie, w których można składać nominacje do nagrody, są następujące:
- Nagroda Crawford/Hunter Lifetime Achievement za pionierskie działania na rzecz ochrony nocnego nieba i ograniczania zanieczyszczenia światłem. Ta nagroda honoruje współzałożyciela i byłego dyrektora wykonawczego IDA, dr. Davida L. Crawforda oraz współzałożyciela i byłego prezesa zarządu IDA, dr. Tima B. Huntera za ich działania na rzecz ochrony ciemności. Jest to najwyższe wyróżnienie, jakie IDA przyznaje osobom, które w ciągu swojego życia przyczyniły się do ograniczenia zanieczyszczenia światłem. Kryteria nominacji: nominacje do tej nagrody muszą zawierać imię i nazwisko danej osoby, liczbę lat aktywności w edukacji na rzecz przeciwdziałania zanieczyszczeniu światłem oraz uzasadnienie przyznania nagrody za całokształt działalności (tj. znaczące osiągnięcia w ostatnich latach). Każdego roku jest przyznawana jedna taka nagroda.
- Nagroda Hoaga/Robinsona za wybitną pracę w edukowaniu organizacji rządowych, przedsiębiorstw i opinii publicznej o zaletach rozporządzeń dotyczących sterowania oświetleniem zewnętrznym. Ta nagroda honoruje dr. Arthura Hoaga i Williama T. Robinsona za ich pracę jako pionierów reformy oświetlenia zewnętrznego. Jest ona przyznawana osobie, która wyróżniła się w edukowaniu organizacji rządowych, przedsiębiorstw i społeczeństwa na temat zasadności rozporządzeń dotyczących sterowania oświetleniem zewnętrznym. Arthur Hoag, który otrzymał tytuł doktora astronomii na Uniwersytecie Harvarda w 1952 r. był jednym z założycieli ruchu ochrony ciemnego nieba. W latach 60. i wczesnych 70. XX wieku, Hoag rozpoczął postępowanie sądowe mające na celu zmniejszenie zanieczyszczenia światłem w Kitt Peak. Jego wysiłki i działania kierowanych przez niego astronomów zaowocowały przyjęciem w 1972 r. rozporządzenia w sprawie oświetlenia zewnętrznego w hrabstwach Tucson i Pima (Arizona). William Robinson natomiast był inżynierem naftowym, który, będąc już na emeryturze, zaangażował się w ochronę ciemnego nieba w południowej Arizonie. Pełen pasji, niestrudzony Robinson odegrał kluczową rolę w przyjęciu co najmniej 50 rozporządzeń dotyczących kontroli oświetlenia zewnętrznego w całym stanie. Kryteria nominacji: nominacje do tej nagrody muszą opisywać wybitne osiągnięcia jednostki w edukowaniu organizacji rządowych, przedsiębiorstw i/lub opinii publicznej na temat zalet rozporządzeń dotyczących kontroli oświetlenia zewnętrznego. Każdego roku jest przyznawana jedna taka nagroda.
- Nagroda Galileo w uznaniu za wybitne osiągnięcia w wieloletniej pracy badawczej lub naukowej w zakresie zanieczyszczenia światłem. Nagroda ta została ustanowiona przez IDA Europe w 2003 r. w celu uznania wybitnych osiągnięć w walce z zanieczyszczeniem światłem w Europie i tradycyjnie była wręczana na Europejskim Sympozjum Ochrony Nocnego Nieba. W 2017 r. zniesiono ograniczenie przyznawania nagrody do Europy, aby lepiej odzwierciedlać międzynarodową misję IDA. Kryteria nominacji: nominacja musi opisywać wybitne osiągnięcia danej osoby w badaniach lub pracy naukowej nad zanieczyszczeniem światłem w okresie wielu lat. Każdego roku jest przyznawana jedna taka nagroda.
- Nagroda Design and Technological Innovation za wysokiej jakości oświetlenie zewnętrzne. Ta nagroda jest przyznawana osobom fizycznym, organizacjom lub firmom, które, poprzez progresywne projektowanie, budowę, innowacje technologiczne i przedsiębiorczość, wspierają IDA i jej misję ochrony nocnego nieba poprzez promowanie wysokiej jakości zewnętrznego oświetlenia nocnego. Kryteria nominacji: nominacje mogą być dla indywidualnego projektanta lub firmy. Nagrody przyznawane są za wysokiej jakości oświetlenie zewnętrzne dowolnego rodzaju i do dowolnego zastosowania. Można składać wiele zgłoszeń. Chociaż każdy może zgłosić projekt i instalację oświetleniową do rozpatrzenia, projektant systemu oświetleniowego oraz właściciel/zarządca obiektu, w którym zainstalowano system oświetleniowy, muszą podpisać oficjalny formularz nominacji, aby wyrazić zgodę na zgłoszenie. Każde zgłoszenie musi zawierać oświadczenie wyjaśniające powód zgłoszenia. Należy podać wystarczające informacje i szczegóły dotyczące projektu oświetlenia i instalacji, aby komisja konkursowa mogła profesjonalnie ocenić zgłoszenie. Zgłoszenia bez wystarczających informacji i szczegółów zostaną odrzucone. IDA bierze pod uwagę następujące kryteria: brak oślepiania, racjonalne poziomy oświetlenia, wydajność energetyczna, dobra atmosfera w nocy, minimalna ilość zbędnego światła i minimalny udział w poświacie. Zwycięskie projekty i instalacje oświetleniowe muszą być przyjazne dla środowiska i rozsądne ekonomicznie. Każde zgłoszenie musi zawierać kolorowe cyfrowe zdjęcia w wysokiej rozdzielczości projektu oświetlenia i instalacji wykonane zarówno w nocy, jak i w dzień. Zdjęcia muszą pokazywać zarówno widoki ogólne (w celu oceny całościowego projektu), jak i szczegółowe widoki cech systemu oświetleniowego. Zgłoszenie nominacji oznacza zgodę stron zgłaszających na wykorzystanie nadesłanych zdjęć przez IDA w celu promocji nagród i promocji wysokiej jakości oświetlenia zewnętrznego. Każdego roku jest przyznawana jedna taka nagroda.
- Nagroda Dark Sky Defender w uznaniu wyjątkowych wysiłków osób i/lub organizacji na rzecz promowania i rozwijania misji i programów IDA, mających na celu ochronę nocnego nieba na każdym z sześciu zamieszkałych kontynentów. Ta nagroda jest przyznawana osobom i organizacjom w uznaniu ich wyjątkowych wysiłków na rzecz promowania i rozwijania misji i programów IDA w zakresie ochrony nocnego nieba, poprzez promowanie wysokiej jakości oświetlenia nocnego na zewnątrz w celu zmniejszenia zanieczyszczenia światłem i jego wpływu na środowisko. Wśród nominowanych mogą być osoby, które prowadziły kampanie edukacyjne i informacyjne na temat zanieczyszczenia światłem, promowały rozporządzenia i inne narzędzia regulacyjne mające na celu zmniejszenie zanieczyszczenia światłem, współpracowały z mediami lub decydentami politycznymi w celu podkreślenia pilności problemu i doprowadzenia do wdrożenia pozytywnych zmian. Kryteria nominacji: Nominacje mogą być dokonywane dla osoby lub organizacji i muszą opisywać wysiłki osoby nominowanej na rzecz promowania i rozwijania misji i programów IDA. W sumie zostanie przyznanych sześć nagród, po jednej na każdy z zamieszkałych kontynentów.
- Nagroda Rising Star dla ucznia na dowolnym poziomie edukacji, który wykazuje entuzjazm i zaangażowanie w wysiłki na rzecz ciemnego nieba. Nagroda ta jest przyznawana uczniowi lub studentowi na dowolnym poziomie od szkoły podstawowej do studiów licencjackich, którzy wykazują entuzjazm i zaangażowanie w ochronę ciemnego nieba i/lub badania nad nocnym środowiskiem, zdrowiem ludzkim, bezpieczeństwem i ochroną, lub innymi obszarami w kontekście naturalnej ciemności i zanieczyszczenia światłem. Uczeń może prowadzić swoją działalność w ramach wydarzeń edukacyjnych i projektów szkolnych, jako członek organizacji społecznych, w partnerstwie z organizacją non-profit lub we współpracy z parkiem narodowym lub innym chronionym obszarem przyrodniczym. Kryteria nominacji: nominacje mogą być dokonywane dla indywidualnego ucznia lub grupy uczniów i muszą opisywać, w jaki sposób wykazują oni entuzjazm i zaangażowanie w ochronę ciemnego nieba i/lub badania w kontekście naturalnej ciemności i zanieczyszczenia światłem. Każdego roku przyznawane są maksymalnie trze nagrody tego rodzaju.
- Nagroda Bob Gent Community Leadership w uznaniu zasług w prowadzeniu programów informacyjnych i edukacyjnych dotyczących świadomości istotności ciemności nocy. Ta nagroda honoruje Boba Genta, aktywnego i wpływowego orędownika ciemnego nieba, który zmarł w marcu 2019 r. Bob był długoletnim wolontariuszem i przyjacielem IDA. W 2017 r. założył IDA Ohio, gdzie kierował wysiłkami na rzecz ochrony naturalnego środowiska nocnego. Nagroda Bob Gent Community Leadership jest przyznawana Oddziałowi IDA lub członkowi Oddziału, który wykazał się wybitnymi osiągnięciami na poziomie lokalnym w zwalczaniu zanieczyszczenia światłem i wspieraniu misji i programów IDA. Szczególnie ważne w tej kategorii są Oddziały lub członkowie Oddziałów, którzy zbudowali silne i wydajne społeczności działające w temacie zanieczyszczenia światłem i jego wpływu na środowisko oraz którzy podnieśli świadomość tego problemu poprzez programy informacyjne i edukacyjne. Kryteria nominacji: nominacje mogą być dokonywane dla Oddziału IDA lub pojedynczego członka Oddziału i muszą opisywać, w jaki sposób nominowany wykazał wybitne osiągnięcia na poziomie lokalnym w walce z zanieczyszczeniem światłem i wspieraniem misji i programów IDA. Każdego roku przyznawana jest tylko jedna taka nagroda.
- Nagroda za Ochronę Nocnych Siedlisk dla tych, których działania przyczyniły się do istotnej ochrony takich obszarów. Ta nagroda jest przyznawana osobom lub podmiotom, których zdecydowane działania przyczyniły się do ochrony siedlisk nocnych gatunków dzikich zwierząt lądowych i/lub wodnych na gruntach publicznych lub prywatnych oraz zasobach wodnych. Wysiłki te mogą obejmować ochronę obszarów naturalnych przed wdzierającymi się źródłami zanieczyszczenia światłem lub przywrócenie naturalnych warunków nocnych poprzez eliminację niepotrzebnego oświetlenia i/lub wdrożenie praktyk inteligentnego oświetlenia na miejscu. Kryteria nominacji: nominacje mogą być dokonywane dla osoby lub podmiotu. Zgłoszenia muszą zawierać opis wysiłków mających na celu ochronę naturalnego środowiska nocnego i dostarczać dokumentację potwierdzającą obecność rodzimych lasów, terenów podmokłych, łąk, pustyń, obszarów nadbrzeżnych i/lub zbiorników wodnych, zamieszkiwanych przez rodzimą przyrodę. Każdego roku przyznawana jest tylko jedna taka nagroda.
- Międzynarodowe Miejsce Roku Ciemnego Nieba (International Dark Sky Place, IDSP) w uznaniu wyjątkowych osiągnięć dla IDSP, który istnieje od co najmniej trzech lat. Każdego roku jedno Międzynarodowe Miejsce Ciemnego Nieba (Park, Rezerwat, Społeczność lub Sanktuarium) otrzyma tytuł Miejsca Ciemnego Nieba Roku. Ta nagroda jest przyznawana w uznaniu osiągnięć dla IDSP, który istnieje od co najmniej 3 lat. Na przykład, IDSP może być uhonorowany za znaczne ograniczenie oświetlenia wewnątrz lub w pobliżu IDSP, za przyjęcie przez IDSP bardziej rygorystycznych przepisów dotyczących oświetlenia przez społeczności w strefach buforowych lub w dużym mieście w odległości 100 km itp.
Nominacji można dokonać online, korzystając z linku do formularza nominacji
Składając nominację, przygotuj się na przesłanie swoich własnych danych kontaktowych wraz z aktualnym numerem telefonu, e-mailem i adresem pocztowym nominowanej osoby oraz kryteriami nominacji specyficznymi dla każdej nagrody.
Nominacje własnej osoby lub organizacji nie będą przyjmowane. Wyjątkami są kategorie Lighting Design and Technological Innovation Award oraz Dark Sky Place of the Year, w których można składać autonominacje.
Więcej informacji:
- Ogłoszenie programu nominacji do nagrody IDA 2021
- Opis programu IDA Awards & Recognition Program
- Link do formularza nominacji
Opracowanie: Joanna Molenda-Żakowicz
Na ilustracji: Grand Canyon-Parashant National Monument w Arizonie, gdzie utworzono park ciemnego nieba. Źródło: Wikipedia
