Przejdź do treści

Odkryto najszybciej orbitującą planetoidę w Układzie Słonecznym

Wizja artystyczna planetoidy 2021 PH27

Planetoida 2021 PH27 potrzebuje zaledwie 113 ziemskich dni, aby okrążyć Słońce. To szybciej niż jakikolwiek inny znany obiekt Układu Słonecznego, za wyjątkiem Merkurego.

Nowo odkryta planetoida 2021 PH27 krąży wokół Słońca szybciej niż jakikolwiek jej znana krewna. 2021 PH27 wykonuje jedno okrążenie wokół naszej gwiazdy co 113 ziemskich dni. To najkrótszy okres orbitalny dowolnego znanego obiektu Układu Słonecznego, za wyjątkiem planety Merkury, której obieg wokół Słońca zajmuje tylko 88 dni.

W odróżnieniu od Merkurego, 2021 PH27 porusza się po znacznie bardziej eliptycznej orbicie. W peryhelium, czyli miejscu największego zbliżenia do Słońca, dzieli ją od naszej gwiazdy zaledwie 20 milionów kilometrów. Dla Merkurego najmniejsza odległość od Słońca wynosi ponad dwa razy tyle, bo około 46 milionów km.

Podczas zbliżeń do Słońca, powierzchnia 2021 PH27 nagrzewa się do około 500°C, czyli wystarczająco, aby stopić ołów. Towarzyszące temu głębokie zanurzenia w studni grawitacyjnej Słońca oznaczają również, że planetoida doświadcza największych efektów ogólnej teorii względności ze wszystkich znanych obiektów Układu Słonecznego. Takie efekty objawiają się lekkim zachwianiem eliptycznej orbity 2021 PH27 wokół Słońca, co rzeczywiście zostało zaobserwowane.

Obecna orbita 2021 PH27 nie jest stabilna i jeśli nie ulegnie zasadniczej zmianie poprzez oddziaływanie grawitacyjne z ciałami Układu Słonecznego, za kilka milionów lat 2021 PH27 prawdopodobnie zderzy się ze Słońcem, Merkurym lub Wenus.

Odkrycia 2021 PH27 dokonał zespół kierowany przez Scotta Shepparda, astronoma z Carnegie Institution for Science w Waszyngtonie, w nocy 13 sierpnia 2021 r. Nową planetoidę dostrzeżono w obserwacjach uzyskanych instrumentem Dark Energy Camera (DECam). Dzięki dalszym obserwacjom wykonanym przez DECam i Teleskop Magellana w Obserwatorium Las Campanas w Chile, a także mniejszym teleskopom w Chile i RPA obsługiwanym przez Obserwatorium Las Cumbres, odkrywcy byli w stanie obliczyć orbitę planetoidy w ciągu następnych kilku dni. 

Odkrycie planetoidy 2021 PH27

Obraz ilustrujący odkrycie planetoidy 2021 PH27 uzyskany w nocy 13 sierpnia 2021 r. za pomocą Dark Energy Camera (DECam), instrumentu zamontowanego na 4-metrowym teleskopie Víctora M. Blanco w Obserwatorium Cerro Tololo w Chile. Źródło: CTIO / NOIRLab / NSF / DOE / DECam / AURA / S.S. Sheppard (Carnegie Institution of Science).

Sheppard i współpracownicy szacują, że 2021 PH27 ma średnicę około 1 km. Ich zdaniem, planetoida może pochodzić z głównego pasa planetoid między Marsem a Jowiszem skąd została wrzucona do wewnętrznej części Układu Słonecznego wskutek interakcji grawitacyjnych z jedną lub więcej planetami.

Poniższa animacja pokazuje ruch orbitalny 2021 PH27 na tle wszystkich planet wewnętrznych Układu Słonecznego w okresie pięciu lat:

Zastanawiając się nad pochodzeniem 2021 PH27, warto zwrócić uwagę, że orbita tej planetoidy jest nachylona pod kątem 32 stopni do płaszczyzny Układu Słonecznego. Tak duże nachylenie sugeruje, że może to być wypalona kometa, która narodziła się na rubieżach Układu Słonecznego i została umieszczona na orbicie znacznie bliższej Słońcu po przejściu blisko Marsa, Ziemi lub innej skalistej planety.

Do rozwiązania tej zagadki potrzeba więcej obserwacji. Te będą możliwe na początku 2022 r., gdy 2021 PH27 wyjdzie zza Słońca.

 

Więcej informacji: ogłoszenie odkrycia 2021 PH 27

Opracowanie: Joanna Molenda-Żakowicz

Na ilustracji: Wizja artystyczna planetoidy 2021 PH27 orbitującej wokół Słońca. Poniżej, na lewo od planetoidy znajduje się Merkury. Źródło: CTIO / NOIRLab / NSF / AURA / J. da Silva (Spaceengine)

Reklama