Na podstawie symulacji numerycznych dwoje astronomów z Francji i Brazylii wskazuje na istnienie w naszym układzie planetarnym populacji asteroid (planetoid), które przybyły spoza układu i w nim pozostały. W publikacji w czasopiśmie „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society” wskazano dziewiętnaście takich obiektów.
Zapewne większość czytelników słyszała o obiekcie 'Ouamuamua, który wzbudził wielką sensację w 2017 roku. Okazał się pierwszym zaobserwowanym obiektem spoza Układu Słonecznego, który wleciał do naszego układu z zewnątrz. 'Ouamuama to jednak gość tymczasowy, chwilowo przemykający przez naszą okolicę.
Czy tego typu obiekty mają szanse na dłużej pozostać w strefie oddziaływania Słońca i na stałe zamieszkać w Układzie Słonecznym? Okazuje się, że może istnieć cała populacja planetoid przybyłych kiedyś do nas z przestrzeni międzygwiazdowej.
Dwoje naukowców – dr Fathi Namouni z Observatoire de la Côte d'Azur we Francji oraz Maria Helena Morais z Universidade Estadual Paulista w Brazylii – postanowiło to sprawdzić. Badacze przeprowadzili symulacje numeryczne, obliczając orbity obiektów aż do początków istnienia Układu Słonecznego. Okazało się, że dziewiętnaście planetoid miało wtedy wyraźnie odróżniające się od reszty orbity, co może wskazywać na ich pozasłoneczne pochodzenie.
Gdy 4,5 miliarda lat temu z dysku gazowo-pyłowego rodził się nasz układ planetarny, już wtedy powstające z tego obłoku obiekty okrążały Słońce w takiej samej płaszczyźnie, co dysk. Jednak dziewiętnaście wspomnianych planetoid miało orbity przebiegające w płaszczyźnie prostopadłej do płaszczyzny orbit planet w owym czasie, a na dodatek ich orbity przebiegały daleko poza granicą dysku.
Może to oznaczać, ze narodziły się gdzieś indziej i zostały przechwycone przez Słońce, gdy jeszcze znajdowało się w gromadzie gwiazd, w której mogło powstać. Planetoidy te mogły na przykład zostać przejęte od innych gwiazdowych sąsiadek Słońca.
Tych dziewiętnaście obiektów należy głównie do grupy zwanej centaurami. Centaury to planetoidy wykazujące nieco cech kometarnych, krążące pomiędzy orbitami Jowisza i Neptuna. Do badań wybrano centaury mające obecnie spore nachylenie orbity względem płaszczyzny ekliptyki.
Oto lista zbadanych obiektów, które mogą pochodzić spoza Układu Słonecznego
- 2010 FH92 (centaur)
- 2007 BP102 (centaur)
- 2010 CR140 (centaur)
- (144908) 2004 YH32 (centaur)
- (518151) 2016 FH13 (centaur)
- 2014 JJ57 (centaur)
- 2011 MM4 (centaur)
- (342842) 2008 YB3 (centaur)
- 2016 LS (centaur)
- 2009 QY6 (centaur)
- 1999 LE31 (centaur)
- 2006 BZ8 (centaur)
- (330759) 2008 SO218 (centaur)
- (434620) 2005 VD (centaur)
- 2015 YY18 (centaur)
- 2005 NP82 (centaur)
- 2016 YB13 (centaur)
- 2008 KV42 (obiekt transneptunowy)
- (471325) 2011 KT19 (obiekt transneptunowy)
Dodatkowo dla porównania zbadany został centaur (2060) Chiron o małym nachyleniu orbity oraz (514107) Ka‘epaoka‘awela, na którego możliwe pochodzenie spoza Układu Słonecznego wskazywano już w 2018 roku.
Więcej informacji
- Interstellar asteroids found hiding in plain sight
- New discovery: first asteroid population from outside our solar system
- Publikacja naukowa: An interstellar origin for high-inclination Centaurs
Opracowanie: Krzysztof Czart
Źródło: Royal Astronomical Society
Ilustracja: Wizualizacja dysku protoplanetarnego z początków Układu Słonecznego oraz nietypowej orbity planetoidy. Rys.: NASA / RAS.