Przejdź do treści

Pierwsze światło łowcy planet ExTrA w Obserwatorium La Silla

Nocny widok pokazuje na pierwszym planie trzy kopuły ExTra oraz w tle wiele innych teleskopów w Obserwatorium La Silla. Źródło: ESO/Emmanuela Rimbaud

Zespół trzech teleskopów do poszukiwania planet pozasłonecznych wielkości Ziemi uzyskał pierwsze światło w Obserwatorium La Silla na pustyni Atakama w Chile – poinformowało Europejskie Obserwatorium Południowe (European South Observatory –​​​​​​​ ESO). Nowy projekt nosi nazwę ExTrA.

Najnowszy instrument w Obserwatorium La Silla w Chile to Exoplanets in Transits and their Atmospheres, w skrócie ExTrA. Są to trzy teleskopy o średnicach po 60 cm. Projekt ExTra właśnie przeprowadził pierwsze udane obserwacje.

Celem badań będzie poszukiwania planet pozasłonecznych krążących wokół pobliskich czerwonych karłów, a także próby dokładniejszego scharakteryzowania takich egzoplanet i systemów wieloplanetarnych. Stosowana będzie fotometria różnicowa i metoda tranzytów. Poprzez monitorowanie blasku gwiazd naukowcy będą poszukiwali niewielkich, regularnych osłabień światła spowodowanych przejściem planety przed gwiazdą (tranzytem).

W przypadku planet wielkości Ziemi bardzo trudno jest uzyskać odpowiednią dokładność przy obserwacji z powierzchni naszej planety, bowiem atmosfera wprowadza zbyt mocne zaburzenia, a sygnał jest słaby. Dlatego zdecydowano się postawić teleskopy w Obserwatorium La Silla, gdzie panują jedne z najlepszych na świecie warunków do prowadzenia obserwacji astronomicznych – suchy klimat, przejrzysta atmosfera, wiele bezchmurnych nocy i brak świateł otaczających miejscowości dookoła.

Przy obserwacjach będzie stosowana fotometria różnicowa, czyli obserwowany ma być jednocześnie dana gwiazda oraz kilka gwiazd porównania (w tym przypadku cztery gwiazdy porównania). Podejście będzie nowatorskie: światło zebrane od wszystkich gwiazd będzie trafiało światłowodami także do spektrografu wieloobiektowego, dodając do fotometrii informację spektroskopową. Pozwoli to na lepsze niwelowanie zaburzeń pochodzących z atmosfery oraz efektów generowanych przez instrumenty i detektory.

Co więcej, astronomowie skupią się na obserwacjach pobliskich czerwonych karłów, czyli niewielkich gwiazd. W ich przypadku planeta blokuje proporcjonalnie większy procent światła gwiazdy niż przy gwiazdach normalnej wielkości.

ExTrA to projekt francuski, współfinansowany przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych. Teleskopy będą sterowane zdalnie z Grenoble we Francji. Natomiast sama budowa instrumentów ma charakter międzynarodowy – teleskopy i ich montaże dostarczyła firma austriacka, kopuły firma polska, a kamerę podczerwoną firma amerykańska, korzystając z matryc wyprodukowanych przez firmę belgijską.

Więcej informacji:

 

Źródło: ESO

Opracowanie: Krzysztof Czart

Na zdjęciu: Nocny widok pokazuje na pierwszym planie trzy kopuły ExTra oraz w tle wiele innych teleskopów w Obserwatorium La Silla. Źródło: ESO/Emmanuela Rimbaud

Reklama