Kilka dni temu na łamach Science ukazał się artykuł informujący o kolejnym wielkim astronomicznym odkryciu, do którego przyczynili się także polscy naukowcy. Obserwacje dotyczą pozasłonecznego układu planetarnego OGLE-2013-BLG-0341LB, z zimną planetą wielkości dwóch mas Ziemi, która okrąża gwiazdę znajdującą się w układzie podwójnym.
Dystans planeta-gwiazda jest porównywalny z odległością Ziemi od Słońca. Drugi składnik układu podwójnego znajduje się znacznie dalej.
Na nowoodkrytej planecie temperatura nie przekracza minus 200 stopni Celsjusza, a obiekt okrąża swoją gwiazdę centralną daleko od tzw. strefy zamieszkania (czyli obszaru wokół gwiazdy, w którym gdyby znajdowała się planeta, na jej powierzchni mogłaby istnieć woda w stanie ciekłym).
Układ planetarny OGLE-2013-BLG-0341LB znajduje się około 3500 lat świetlnych od Ziemi.
Obiekt OGLE-2013-BLG-0341LB udało się odkryć dzięki obserwacjom prowadzonym przy wykorzystaniu 1.3-metrowego teleskopu w Las Campanas w Chile. Instrument ten należy do Uniwersytetu Warszawskiego. Pod koniec marca 2013 roku przeprowadzone obserwacje pozwoliły na odkrycie układu dzięki mikrosoczewkowaniu grawitacyjnemu. Natomiast w kwietniu tego samego roku zauważono kilkudziesięciogodzinny spadek jasności obiektu, co wskazywało na istnienie planety w układzie. Później jasność gwałtownie wzrosła, ale maksimum blasku nie było typowo gładkie. Analiza zmian blasku pozwoliła astronomom na wyznaczenie parametrów i konfiguracji obserwowanego układu.
Dokonanie odkrycia nie byłoby możliwe, gdyby nie projekt OGLE czyli Optical Gravitational Lensing Experiment (w aktualnej wersji OGLE-IV), który umożliwił precyzyjną detekcję soczewkowania. Projekt OGLE działa od 1992 roku, kierowany jest prze Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego. Kierownikiem przedsięwzięcia jest profesor Andrzej Udalski. Celem projektu jest wykonywanie pomiarów fotometrycznych gęstych pól gwiazdowych, a dalsza analiza nastawiona jest na detekcję mikrosoczewkowania grawitacyjnego.
Profesor Andrzej Udalski o odkryciu mówi: „obserwacje nowoodkrytego układu planetarnego, OGLE-2013-BLG-0341LB, zawierają widoczne i nie budzące wątpliwości efekty obecności w systemie planety i obydwu gwiazd. Dlatego odkrycie to jest bardzo wiarygodne, a użyta do detekcji technika mikrosoczewkowania grawitacyjnego staje się nową techniką poszukiwań planet w układach podwójnych”.
Czytaj więcej:
- A terrestrial planet in a ~1-AU orbit around one member of a ~15-AU binary Science 4 July 2014: Vol. 345 no. 6192 pp. 46-49 DOI: 10.1126/science.1251527
- http://www.urania.edu.pl/wiadomosci/zimna-ziemia-w-ukladzie-podwojnym-o…
Źródło: Alicja Wierzcholska | Geek.com
Na zdjęciu: Obserwatorium astronomiczne w Las Campanas w Chile. fot. Krzysztof Ulaczyk, lic. CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons
