31 sierpnia przeprowadzono dwa udane starty rakietowe. Z kosmodromu Cape Canaveral rakieta Falcon 9 wyniosła na orbitę argentyńskiego satelitę radarowego SAOCOM 1B, a z nowozelandzkiego przylądka Mahia wystartowała rakieta Electron, wynosząc w przestrzeń mikrosatelitę radarowego Sequoia firmy Capella Space.
Pierwszy od ponad 50 lat start polarny z Florydy
Rakieta Falcon 9 podczas swojego setnego startu wysłała na orbitę argentyńskiego satelitę radarowego SAOCOM 1B i parę dodatkowych ładunków.
Start odbył się ze stanowiska SLC-40 w kosmodromie Cape Canaveral na Florydzie. Falcon 9 odpalił dziewięć silników Merlin i wzniósł się w powietrze 30 sierpnia o 19:18 czasu lokalnego (w Polsce był już 31 sierpnia, 1:18). Cały lot przebiegł pomyślnie i górny stopień rakiety odłączył wynoszonego satelitę na docelowej orbicie 14 minut po starcie. Kilkadziesiąt minut później rakieta wypuściła też dwa dodatkowe satelity misji: mikrosatelitę pogodowego GNOMES 1 oraz nanosatelitę Tyvak 0172.
Dolny stopień rakiety Falcon 9 wrócił na Ziemię i wylądował na stanowisku LZ-1 na przylądku.
Był to pierwszy start rakiety orbitalnej na orbitę polarną z kosmodromu na Florydzie od 1969 r. Od lat starty na ten typ orbity wykonywane są w USA z bazy Vandenberg. Floryda utrudnia tego typu starty, bo kierując rakietę na południe, trzeba zmienić jej azymut, by nie wrócić na ląd, a w wypadku awarii szczątki mogłyby potencjalnie spaść na inne państwa. W 1960 r. jedna z rakiet amerykańskich startująca właśnie na orbitę polarną uległa awarii, a szczątki spadły na terytorium Kuby, zabijając podobno krowę i wywołując problemy dyplomatyczne.
Kontrolowany powrót dolnego stopnia rakiety Falcon 9 na Ziemię i autonomiczny system przerwania lotu rakietowego sprawiają, że starty lotów na orbity polarne z Florydy znów są możliwe.
SAOCOM 1B to ważący 1600 kg satelita obserwacji radarowej zbudowany dla argentyńskiej agencji kosmicznej CONAE. Jeden z satelitów serii (SAOCOM 1A) jest już na orbicie. Satelity te są wyposażone w radar syntetycznej apertury SAR operujący w paśmie radiowym L. Para SAOCOM 1 będzie dostarczać danych dla służb ratunkowych i pomagać podczas usuwania skutków klęsk żywiołowych.
Dodatkowo na rakiecie podróżował ważący 30 kg satelita GNOMES-1 firmy EarthIQ, który ma analizować zasłanianie sygnału pozycjonowania systemów nawigacyjnych GPS, Galileo i Beidou w celu profilowania atmosfery ziemskiej do prognozowania pogody. Trzecim najmniejszym ładunkiem lotu był nanosatelita Tyvak-0172 firmy Tyvak Nano-Satellite Systems. O jego przeznaczeniu jednak nic oficjalnie nie wiadomo.
Powrót rakiety Electron do służby
31 sierpnia o 5:05 czasu polskiego z kosmodromu Mahia na Nowej Zelandii wystartowała rakieta Electron z mikrosatelitą Sequoia firmy Capella Space. Był to powrót rakiety do służby po awarii podczas jej trzynastej misji w lipcu tego roku.
Czternasta misja, nazwana przez operatora rakiety – firmę Rocket Lab – “I Can’t Believe It’s Not Optical”, przebiegła pomyślnie. Najpierw drugi stopień rakiety umieścił siebie z ładunkiem na wstępnej orbicie. Później dodatkowy górny stopień Curie wykonał odpalenie, umieszczając ładunek na docelowej orbicie o wysokości 525 km i inklinacji 45 stopni.
Sequoia to pierwszy z najprawdopodobniej siedmiu satelitów obserwacji radarowej, które chce wysłać na orbitę firma Capella Space. Sequoia ma masę 100 kg i jest wyposażony radar syntetycznej apertury SAR. Obserwacje radarowe na tak małych satelitach mają tę przewagę nad rozwiązaniami w satelitach optycznych, że obrazowania można wykonywać bez względu na porę dnia i w każdych warunkach pogodowych. Podobne rozwiązanie komercyjne oferuje już fińsko-polska firma Iceye, która ma już pięć satelitów w swojej flotylli na orbicie.
Rakieta Electron wróciła z powodzeniem do służby po awarii z 4 lipca br. Okazało się, że przyczyną nieudanej misji było nieodpowiednio zabezpieczone połączenie elektryczne, które podczas lotu drugiego stopnia poskutkowało utratą mocy zasilanych z baterii turbopomp silnika Rutherford. Po utracie zasilania komputer pokładowy rakiety przerwał pracę silnika i stopień wraz z wynoszonym ładunkiem osiągnął wysokość prawie 200 km, po czym bezwładnie wrócił na Ziemię. Firma Planet Labs ogłosiła, że wdroży lepsze procedury testowe, by nie dopuścić do tego typu problemu w przyszłości, i że przyczyna awarii nie wymaga zmian w projekcie samej rakiety.
Podsumowanie
W 2020 r. wykonano już na świecie 58 udanych startów rakiet orbitalnych. Już 1 września powinien odbyć się kolejny start rakiety Falcon 9 z Florydy. Tym razem ze stanowiska SLC-39 ma zostać wyniesiona na niską orbitę okołoziemską następna seria satelitów Starlink.
Na podstawie: SpaceX/Rocket Lab/SN/NSF
Opracował: Rafał Grabiański
Więcej informacji:
Na zdjęciu: Rakieta Falcon 9 startująca z misją SAOCOM 1B. Źródło: SpaceX webcast.
