Przejdź do treści

Rowy tektoniczne na Marsie

Rowy tektoniczne na Marsie

14 kwietnia 2021 r., misja kosmiczna ESA-Roscosmos ExoMars Trace Gas Orbiter (TGO) wykonała zdjęcie młodego regionu wulkanicznego Elysium Planitia na Marsie [10,3° N, 159,5° E]. Uważa się, że dwa niebieskie, równoległe rowy widoczne na zdjęciu, zwane Cerberus Fossae, powstały w wyniku procesów tektonicznych. 

Rowy Cerberus Fossae ciągną się przez prawie tysiąc km nad regionem wulkanicznym. Kamera CaSSIS (Colour and Stereo Surface Imaging System) na TGO patrzy prosto w jedną z tych szczelin. Jej szerokość to 2 km. Dno rowu znajduje się na głębokości kilkuset metrów i jest wypełnione gruboziarnistym, najprawdopodobniej bazaltowym piaskiem. Na obrazie uzyskanym przez złożenie zdjęć wykonanych przez CaSSIS, bazalt jest niebieski, ale trzeba pamiętać, że są to sztuczne kolory. Płaskie równiny wulkaniczne w pobliżu są podziurawione przez małe kratery uderzeniowe, które odsłaniają prawdopodobnie te same materiały bazaltowe, które widzimy w Cerberus Fossae.

Elysium Planitia to szeroka równina, która rozciąga się na równiku Marsa. Leży na południe od wulkanicznej prowincji Elysium, drugiego co do wielkości regionu wulkanicznego na świecie, po Tharsis. Elysium zawiera wulkany Elysium Mons, Albor Tholus i Hecates Tholus. Równiny Cerberus Fossae są jedynym miejscem na Marsie, w którym doszło do niedawnych erupcji wulkanicznych. Odkryto tam przepływy lawy datowane na nie więcej niż 0,2 miliona lat i znaleziono dowody na to, że aktywność wulkaniczna mogła mieć miejsce nawet 53000 lat temu. Ta aktywność mogła zapewnić środowisku energię i związki chemiczne potrzebne do istnienia życia.

Elysium Planitia

Na zdjęciu: Lokalizacja Elysium Planitia na Marsie. Źródło: Wikipedia
 

TGO przybył na Marsa w 2016 r. i rozpoczął pełną misję naukową w 2018 r. Misja ta nie tylko dostarcza spektakularne obrazy, ale także zapewnia najlepszy w historii spis gazów atmosferycznych Marsa i mapuje powierzchnię tej planety pod kątem lokalizacji bogatych w wodę. TGO zapewni również usługi przekazywania danych dla drugiej misji ExoMars obejmującej łazik Rosalind Franklin i platformę Kazachok, gdy dotrze ona na Marsa w 2023 r.
 

Opracowanie: Joanna Molenda-Żakowicz
 

Na ilustracji: Zdjęcie z kamery ExoMars Trace Gas Orbiter CaSSIS młodego regionu wulkanicznego Elysium Planitia na Marsie [10,3° N, 159,5 ° E] wykonane 14 kwietnia 2021 r. Źródło: ESA / Roscosmos / CaSSIS

Reklama