Podczas niedawnej konferencji prasowej w Berlinie ogłoszono uroczysty start kampanii wspierającej rozwój wiedzy związanej z asteroidami i obiektami NEO (ang. near-Earth objects), a w szczególności misję Europejskiej Agencji Kosmicznej HERA. Projekt został zainicjowany między innymi przez współzałożyciela wydarzenia Asteroid Day, czyli globalnego ruchu mającego na celu ochronę Ziemi przed najgroźniejszymi asteroidami, oraz niemiecki Instytut Maxa Plancka i Observatoire de la Côte D’Azur – uznane, światowe centrum badań z zakresu astronomii i nauk o Ziemi.
Podczas konferencji prasowej organizatorzy opublikowali list otwarty podpisany przez ponad 1200 naukowców i zdających sobie sprawę z powagi sytuacji obywateli, którzy chcą poprzeć rozwój wiedzy na temat niebezpiecznych obiektów poruszających się w pobliżu Ziemi, jak i misji kosmicznych niezbędnych do ochrony Ziemi przed takimi ciałami.
Ponad 1200 wybitnych naukowców i obywateli całego świata podpisało list popierający misję HERA, ponieważ badania obiektów NEO nie mogą być niedoceniane, a misja ta ma kluczowe znaczenie dla zwiększenia wiedzy i rozwoju technologii, jakich potrzebujemy do wykrywania i ostatecznego neutralizowania wpływu niebezpiecznych asteroid kierujących się ku Ziemi – powiedział Grig Richters, współzałożyciel Asteroid Day.
Obiekty NEO są pozostałością po formowaniu się naszego układu. Mają rozmiary od kilku metrów do dziesiątek kilometrów. Podobnie jak Ziemia, NEO krążą wokół Słońca i czasami tylko zbliżają się niebezpiecznie blisko trajektorii naszej planety. Podczas misji HERA naukowcy chcą ustalić m. in. kwestię tego, czy impaktor kinetyczny jest w stanie odchylać orbitalne trajektorie tych niewielkich, lecz groźnych ciał, które mogą zagrażać Ziemi.
Nowe obiekty NEO są teraz odkrywane w tempie około czterech dziennie – mówi dr Patrick Michel, główny badacz misji AIDA/Hera. Potrzebujemy skoordynowanej międzynarodowej strategii ograniczania wpływu takich obiektu na Ziemię!
Europejska misja Hera jest częścią międzynarodowej współpracy AIDA (Asteroid Impact & Deflection Assessment). Współpracę tę wspierają NASA i ESA, które połączą dane uzyskane z misji NASA DART i misji ESA HERA, aby uzyskać jak najdokładniejszą wiedzę wynikającą pierwszej demonstracji technologii tak zwanego odchylania planetoid. Chcemy dowiedzieć się, jak możemy wchodzić w interakcje z takimi ciałami i jak możemy zmieniać ich trajektorie, zanim jeszcze dana asteroida zostanie już zidentyfikowana jako znajdująca się na kursie kolizyjnym z Ziemią. W ramach szerszej, międzynarodowej współpracy misja AIDA/Hera ma dać nowe dane naukowe na temat właściwości ciał typu NEO i ich możliwych reakcji na zderzenie z innym ciałem, charakteryzując po raz pierwszy mały księżyc podwójnej asteroidy i analizując wyniki przeprowadzonego wówczas tak zwanego testu ugięcia. Wszystko to w celu przetestowania naszych możliwości w zakresie „odbicia” od okolicy Ziemi potencjalnie groźnej asteroidy – w połączeniu z fascynującą samą w sobie nauką o tych ciałach.
Obecnie posiadamy już pewną wiedzę na temat powierzchni komet i planetoid, uzyskaną dzięki misjom kosmicznym takim jak Rosetta i Dawn – a na podstawie tego doświadczenia jesteśmy najlepiej przygotowani do badań nad odchylaniem torów obiektów NEO – powiedział dr Holger Sierks, badacz z projektów Rosetta/OSIRIS z Wydziału Planet i Komet Instytutu im. Maxa Plancka.
Hera zademonstruje również zaawansowane technologie, jakie planuje się wykorzystywać w przyszłych misjach planetarnych, a także utoruje drogę nowym typom misji kosmicznych z wykorzystaniem satelitów CubeSats do wszelkich jeszcze ryzykowniejszych operacji. Geolog Gisela Pösges uważa, że zagrożenie pochodzące z kosmosu jest dla Ziemian bardzo realne i oczywiste. Dawne zdarzenie związane z powstaniem na Ziemi krateru Ries zniszczyło obszar liczący ponad 4500 kilometrów kwadratowych. Oznacza to, że gdyby tak duży krater uderzeniowy powstał dzisiaj w tym samym miejscu – rejonie, który znajduje się w trójkącie utworzonym przez trzy duże miasta w południowych Niemczech: Norymbergę, Stuttgart i Monachium, to wszystkie te trzy miasta znajdujące się w odległości około 100 km od punktu zderzenia zostałyby zniszczone.
W przestrzeni kosmicznej krąży kilkadziesiąt milionów obiektów NEO o rozmiarach przekraczających 10 metrów, które, dostając się do ziemskiej atmosfery, miałyby energie większe niż mała bomba nuklearna. Na dzień 5 listopada 2019 roku ludzie na Ziemi zidentyfikowali zaledwie 21 443 z nich. W przeciwieństwie do wielu innych katastrof naturalnych zderzenie z tego typu ciałem jest czymś, co możemy przewidzieć dużo wcześniej – na tyle wcześnie, by móc podjąć pewne środki zaradcze, o ile rozwiniemy jednak adekwatne technologie. Dlatego tak ważne jest szybkie zrozumienie tych obecnie opracowywanych technologii, w tym ustalenie, czy impaktor kinetyczny jest faktycznie w stanie odchylić orbitę tak małego ciała w przypadku zagrożenia Ziemi. Właśnie w tym ma nam pomóc AIDA.
Na ilustracji: Asteroid Impact and Deflection mission – AIDA. Źródlo: ESA.
Czytaj więcej:
Źródło: HERA/AIDA
Opracowanie: Elżbieta Kuligowska
Ilustracja: HERA to planowana dziś misja ESA mająca być pierwszą globalną próbą dokładnego zbadania asteroidy podwójnej Didymos. Jeden z wchodzących w jej skład CubeSatów, Juventas opracowany przez duńską firmę GomSpace i GMV z Rumunii, ma zmierzyć pole grawitacyjne, a także wewnętrzną strukturę dwóch planetoid układu Didymos. Na bliskiej orbicie wokół niej Juventas ma także przeprowadzić eksperymenty radiowo-satelitarne i badanie radarowe samej asteroidy, mające na celu lepsze zrozumienie jej wnętrza.
Źródło: ESA’s Planetary Defence Mission.
