Rok Mikołaja Kopernika to wiele interesujących inicjatyw ukazujących i podkreślających dorobek wielkiego polskiego astronoma. 550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika skłania też do refleksji, co tak naprawdę wiemy na temat dzieła „De Revolutionibus”, które podważało panujący w średniowiecznej nauce pogląd o nieruchomości Ziemi, wprowadzając nowy, heliocentryczny model, w którym Ziemia i inne planety krążą wokół Słońca.
Jak to się stało, że za pomocą tak skromnych instrumentów astronomicznych można było dojść do takich rewolucyjnych wniosków? Biorąc udział w kopernikańskim projekcie SPÓJRZ NA KOPERNIKA! możemy... sami odpowiedzieć sobie na te i inne pytania.
Cel projektu
Projekt SPÓJRZ NA KOPERNIKA ma na celu poszerzenie ogólnej wiedzy o Koperniku i „De Revolutionibus”. Skłania do podjęcia pewnego wysiłku – trzymając w ręce Księgę O Obrotach Ciał Niebieskich – i do prześledzenia toku rozumowania Mikołaja Kopernika oraz przeprowadzenia samodzielnych obserwacji na wzór tych, które doprowadziły Kopernika do jego niesamowitego odkrycia.
Adresaci projektu
Projekt skierowany jest do wszystkich, którzy chcą poszerzyć i pogłębić swoją wiedzę o odkryciu Kopernika i naprawdę zrozumieć, jak tego dokonał. Także tych, dla których ważna jest wiedza i szukanie odpowiedzi na zagadki Kosmosu. Do wzięcia udziału w projekcie szczególnie zapraszamy młodzież szkolną wraz z nauczycielami i rodzicami.
Co będziemy robić?
Będziemy wczytywać się w „De Revolutionibus”, konstruować instrumenty astronomiczne, obserwować dzienne i nocne niebo, rysować, liczyć i wyciągać wnioski jak Kopernik!
Ile czasu zajmie nam realizacja tego projektu i kiedy rozpoczynamy?
Co najmniej dwie równonoce i dwa przesilenia słoneczne. Początek projektu już przed najbliższą równonocą wiosenną!
Co osiągniesz, biorąc udział razem z nami w projekcie
-
Zapoznasz się z ciekawymi fragmentami „De Revolutionibus”, docenisz wielkość tego dzieła i zrozumiesz, w jaki sposób Mikołaj Kopernik doszedł do tych rewolucyjnych odkryć.
-
Zbudujesz instrumenty astronomiczne, którymi posługiwał się Mikołaj Kopernik (zrobisz to sam, przy znikomych kosztach i będziesz się nimi posługiwał jak Kopernik).
-
Dojdziesz do niesamowitych wniosków – m.in. sam wyznaczysz i obliczysz, jakie jest pochylenie równika niebieskiego do płaszczyzny ekliptyki.
-
Dowiesz się sporo na temat trójkątów płaskich i sferycznych (tych kreślonych na kuli), okręgu, kątów…
-
Poznasz nocne niebo, nauczysz się mierzyć kąty oraz wysokości gwiazd i planet – wszak to robił Kopernik, by dojść do swoich odkryć.
-
Zgłębisz wiedzę o planetach, Księżycu i gwiazdach.
…W czasie, w którym autor podał swój nowy układ, nie znano jeszcze ani teleskopów, ani zegarów wahadłowych, nie miano środków i pomocy jakich dziś mechanika i fizyka dostarcza. Autor jedynie siłą swego rozumu przeniknął przestrzeń i czas, i zapowiedział przyszłym pokoleniom prawdy i odkrycia, których później dokonać miano, a któremi się imiona Galileusza, Keplera i Newtona na zawsze uwieczniły…. tak o Koperniku ponad półtora wieku temu w 1854, we wstępie do pierwszego wydania De Revolutionibus w języku polskim „N. Copernici Opera – Dzieła Kopernika” pisał astronom, tłumacz Jan Baranowski.
50 lat temu, a więc w okrągłą 500. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika, nasz przyjaciel, profesor Józef Stasiński – jeden z najwybitniejszych polskich medalierów – uczcił Mikołaja Kopernika okolicznościowym medalem. To piękne dzieło sztuki znajduje się również w zasobach muzealnych CWINT (awers medalu)
Aby to wszystko osiągnąć, trzeba będzie jedynie poświęcić trochę czasu i wykazać się cierpliwością – przeczytać wskazane materiały (fragmenty dzieła Kopernika i nasze opracowania) oraz zrealizować określone zadania. Będzie to wymagało również pewnej systematyczności i samozaparcia, by prowadzić jak Mikołaj Kopernik obserwacje gwiazd, Słońca, planet i Księżyca lub majsterkować przy instrumentach astronomicznych. Na koniec będziemy prosić Cię o prowadzenie dziennik, w którym będziesz raportować i zapisywać wszystkie ważniejsze działania, zamieszczać szkice, rysunki, zdjęcia i obliczenia. Dziennik staranie zabezpieczysz, uzupełniając go w razie potrzeby co kilka lat, i otworzysz go Ty sam lub kolejni odkrywcy za 50 lat, w 600. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika!
Swoje działania będziesz mógł zaprezentować podczas naszego spotkania kopernikańskiego, które zaplanowaliśmy po przesileniu letnim lub równonocy jesiennej.
Zgłoszenie udziału w projekcie
Wszystkich zainteresowanych udziałem w projekcie prosimy o kontakt poprzez adres e-mail spojrznakopernika@cwint.pl – prześlemy dokumenty projektowe oraz pierwsze materiały i działania, które należy zrealizować.
Organizator i koordynator projektu
Klub Myśli Naukowej De Revolutionibus – Obserwatorium Astronomiczne CWINT
Dziękujemy wszystkim, którzy będą nas wspierać i pomagać podczas realizacji projektu.
Czytaj więcej:
Opracowanie: Centrum Wiedzy i Nowych Technologii im. Jana Pawła II,
Obserwatorium Astronomiczne CWINT
Na zdjęciu: Wizerunek Kopernika – Jan F. Piwarski, 1952
