Przejdź do treści

Wnętrze kwazara

Zniekształcony obraz optyczny jednego z obserwowanych kwazarów. Plama w centrum to soczewkująca galaktyka, cztery jasne plamy to obrazy tego samego obiektu.

Astronomom udało się „zajrzeć” do wnętrza przedstawiciela najjaśniejszych obiektów we Wszechświecie – kwazara i uzyskać dowód na obecność w nim czarnej dziury.

Podejrzewano, że kwazary składają się z położonych w centrum supermasywnych czarnych dziur i otaczających je dysków gorącej materii. Obserwacje tych obiektów wskazują na ich bardzo zaawansowany wiek – uformowały sie miliardy lat temu. Czarnych dziur nie da się zaobserwować bezpośrednio gdyż nawet światło nie może przezwyciężyć ich ogromnej siły grawitacji, ale ich obecność można wnioskować z efektów jakie wokół siebie wywołują. Materia tzw. dysków akrecyjnych wirujących dookoła czarnych dziur opada na nie i świeci z niewiarygodną mocą w bardzo szerokim zakresie widmowym: od fal radiowych, poprzez zakres optyczny aż do promieni rentgenowskich.

Obserwowane przez astronomów z Uniwersytetu Stanowego w Ohio obiekty znajdują się dokładnie za bardzo masywną galaktyką. Zgodnie z teorią Einsteina o zachowywaniu się masywnych obiektów jak soczewki galaktyka wzmocniła i zniekształciła obraz kwazarów na tyle skutecznie, że naukowcy byli w stanie potwierdzić obecność czarnych dziur w ich wnętrzach. Udało się również zmierzyć wirujące dyski i zaobserwować bardzo niewielki obszar emitujący promieniowanie X – to tam rozgrzana materia opada na czarną dziurę

Do programu obserwacji zostało już włączonych kolejnych 20 obiektów widocznych dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu.

 

Źródło: ScienceDaily | Karolina Wojtkowska

Na ilustracji: Zniekształcony obraz optyczny jednego z obserwowanych kwazarów. Plama w centrum to soczewkująca galaktyka, cztery jasne plamy to obrazy tego samego obiektu.

(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)

Reklama