Przejdź do treści

Współczesna chińska astronomia: podniebne Obserwatorium Lijiang

W styczniu w południowo-zachodnich Chinach, na wysokości 3200 nad poziomem morza, jest przejmująco zimno. Ale jest i coś na pocieszenie - niebo jest tam wyjątkowo czyste i rozgwieżdżone. To właśnie tam, w pobliżu miasta Lijiang w prowincji Yunnan, znajduje się nowoczesne chińskie obserwatorium z jednym z najlepszych teleskopów optycznych na świecie.
 
Obserwatorium Lijiang leży nieopodal wioski o nazwie Gao Mei Gu, co dosłownie oznacza w lokalnym narzeczu ludu Naxi tyle co “miejsce wyższe niż niebo”. Gao Mei Gu jest słynne na całą Azję z pięknych nocnych widoków. Przyciąga od lat lokalnych poszukiwaczy przygód, fotografów, amatorów astronomii, oraz  - od stosunkowo niedawna - także profesjonalnych naukowców. Obserwatorium Lijiang jest poza tym w posiadaniu najczęściej wykorzystywanego w celach naukowych optycznego teleskopu w całych Chinach. Ma on zwierciadło o średnicy 2,4 metra i zdaniem władz obserwatoriów przyczynił się do odkrycia blisko 30% znanych dziś AGN-ów i 10% znanych supernowych. Przygląda się też najdalszym kwazarom. W roku 2016 miał swój udział w znalezieniu aż 36 z łącznie 72 kwazarów położonych na dużych wartościach przesunięcia ku czerwieni, wchodzących w skład dość słynnej próbki opublikowanej w Astrophysical Journal.
 
Co takiego ma w sobie ów teleskop? Może przede wszystkim wykonywać jednocześnie zdjęcia w świetle widzialnym i rejestrować dane spektroskopowe. Jego ważące aż 2,3 tony zwierciadło główne zostało wykonane z materiału, które niemal w ogóle nie odkształca się pod wpływem zmian temperatury a położenie tego zwierciadła może być automatycznie dostosowywane do zmian ciśnienia atmosferycznego, co pozwala na jeszcze bardziej precyzyjne obserwacje dostosowane do zmieniających się warunków.
 
Chińska astronomia wciąż zresztą się rozwija. Kilka miesięcy temu na liście trzydziestopięcioletniego planu rozwoju kraju pojawił się nowy teleskop o średnicy… aż dwunastu metrów. Zdaniem chińskich inżynierów kraj potrzebuje również dużej ilości mniejszych i średnich teleskopów optycznych. Dodatkowo projektowany jest obecnie ośmiometrowy Chiński Olbrzymi Teleskop Słoneczny (ang. Chinese Giant Solar Telescope, CGST), którego budowa ma łącznie kosztować 90 milionów dolarów. Instrument ten będzie obserwował Słońce w świetle widzialnym i podczerwieni, a głównym celem projektu jest w tym przypadku wykonanie precyzyjnych pomiarów z wysoką rozdzielczością przestrzenną dla słonecznych pól magnetycznych. Mówiąc o chińskiej astronomii nie można też pominąć największego obecnie radioteleskopu świata, jakim od ponad roku jest FAST z anteną o średnicy 500 metrów.
 
 
Czytaj więcej:
 


Źródło: astronomy.com
 
 
Zdjęcie: wybierając się na wycieczkę do chińskiej prowincji Yunnan warto przygotować się do obserwacji nieba - nie sposób na przykład przejść obojętnie obok widoku Drogi Mlecznej z nad Lijiang.
Źródło: X. Y. Xin/all sky monitor, Lijiang Observatory.

Reklama