Grupa astronomów pod kierunkiem doktorantki Ping Zhou z Uniwersytetu Nankin w Chinach odkryła nowy, dziewiąty z kolei magnetar rozbłyskujący. Obiekt ten został zidentyfikowany podczas spotkania „COSPAR Capacity Building Workshop”, które zorganizowano dla młodych naukowców z krajów rozwijających się. Bardzo prawdopodobne jest, że odkryty magnetar, czyli ultra magnetyczna gwiazda neutronowa, był częścią układu podwójnego, który magnetar tworzył razem z anty-magnetarem. Anty-magnetar to obiekt, którego pole magnetyczne jest znacznie mniejsze w porównaniu z magnetarem i może to być np. zwykła gwiazda. Wyniki opisywanych badań zostaną wkrótce opublikowane na łamach czasopisma Astrophysical Journal Letters.
Kiedy masywna gwiazda kończy swoje życie i wybucha jako supernowa, pozostaje po niej gwiazda neutronowa lub czarna dziura. Rozbłyskujący magnetar to gwiazda neutronowa z bardzo silnym polem magnetycznym, która gwałtownie zaczyna świecić, a następnie powoli zmniejsza swoją jasność. Do tej pory znanych było zaledwie 8 takich obiektów, a wszystkich magnetarów zaledwie 26.
W trakcie warsztatów COSPAR, Ping Zhou analizowała pobliską pozostałość po supernowej, zwaną SNR Kesteven 79. W oparciu o dane rentgenowskie z Kosmicznego Teleskopu XMM-Newton, zebrane w 2008 i 2009 roku, udało się odkryć jasne źródło na południe od pozostałości po wybuchu supernowej. Źródło to było niewidoczne we wcześniejszych obserwacjach tego obszaru wykonanych w 2001 i 2007 roku. „Odkrycie nowego obiektu, zwłaszcza tak nietypowego, jest najlepszą rzeczą jaka mnie spotkała w trakcie mojej kariery naukowej. Już od czasów szkoły podstawowej marzyłam, aby odkryć nową gwiazdę” cieszy się Ping Zhou.
Nowo odkryty magnetar, 3XMM J186536.6+003317, rozbłyskuje w zakresie rentgenowskim co 11,56 sekundy. Ten wynik czyni go obiektem tego typu o najdłuższym okresie rozbłysku. Zmierzona odległość do magnetara wskazuje na związek pomiędzy nim a pozostałością po supernowej oraz anty-magnetarem, który znajduje się we wnętrzu pozostałości. Możliwe, że obie te gwiazdy tworzyły układ podwójny, który został rozerwany w trakcie wybuchu supernowej.
COSPAR to Komitet do spraw Badań Przestrzeni Kosmicznej i organizowane przez niego warsztaty pod nazwą „COSPAR Capacity Building Workshops” zostały specjalnie skierowane do młodych naukowców pochodzących z krajów rozwijających się. Współautor artykułu naukowego, Mariano Mendez z Uniwersytetu Groningen w Holandii, który w COSPAR przewodniczy panelowi poświęconemu krajom rozwijającym się, nadzorował warsztaty, które miały miejsce we wrześniu tego roku w Chinach. „Wszystkie dane i programy użyte podczas naukowych warsztatów są ogólnie dostępne, ale studenci muszą się nauczyć, jak z nich korzystać. W ten sposób pomagamy im w ich pierwszych, czasem najtrudniejszych, krokach. Fantastyczne odkrycie dokonane przez Zhou dowodzi, że nasze szkolenia osiągnęły założony cel”, komentuje Mariano Mendez.
Czytaj więcej:
- Artykuł: Discovery of the transient magnetar 3XMM J185246.6+003317 near supernova remnant Kesteven 79 with XMM-Newton, Ping Zhou, Yang Chen, Xiang-Dong Li, Samar Safi-Harb, Mariano Mendez, Yukikatsu Terada, Wei Sun, Ming-Yu Ge
Źródło: Hubert Siejkowski | http://phys.org
Zdjęcie pozostałości po supernowej Kesteven 79 oraz nowo odkrytego magnetara 3XMM J185246.6+003317 wykonane w zakresie rentgenowskim przez teleskop XMM-Newton. Ponieważ promieniowanie X jest niewidoczne dla ludzkiego oka, jasność gazu w tym zakresie świecenia jest oznaczona kolorami niebieskim, czerwonym i żółtym. Czerwonym okręgiem znaczono położenie magnetara, zaś zielonym krzyżykiem anty-magnetara. Magnetar rozbłyskujący był niewidoczny w 2007 roku (obraz po lewej), ale pojawił się w 2008 roku (po prawej). Źródło: Zhou et al. 2014
(Tekst ukazał się pierwotnie w Serwisie edukacyjnym PTA Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)
