Astronomowie zlokalizowali ukrytą czarną dziurę dzięki jej wpływowi na międzygwiezdny obłok gazu. Ten obiekt o masie pośredniej jest jedną z ponad stu milionów cichych czarnych dziur, które prawdopodobnie czają się w naszej galaktyce. Nowa metoda wyszukiwania ukrytych czarnych dziur pomaga nam zrozumieć ich rozwój i ewolucję.
Czarne dziury są obiektami o tak silnej grawitacji, że wszystko, łącznie ze światłem, jest zasysane i nie może z nich uciec. Ponieważ nie emitują światła, astronomowie muszą wnioskować ich istnienie z efektów, jakie ich grawitacja wywołuje na inne obiekty. Czarne dziury mają masy od pięciu mas Słońca po miliony Słońc (supermasywne czarne dziury). Astronomowie uważają, że małe czarne dziury łączą się i stopniowo rosną w duże, ale nikt nigdy nie odkrył tych o masie pośredniej – setki do tysięcy mas Słońca.
Zespół badawczy prowadzony przez Shunya Takekawę w Narodowym Obserwatorium Astronomicznym Japonii zauważył HCN-0.009-0.044, obłok gazu poruszający się dziwnie blisko centrum Galaktyki, 25 000 lat świetlnych od Ziemi, w konstelacji Strzelca. Naukowcy wykorzystali interferometr ALMA do wykonania obserwacji obłoku w wysokiej rozdzielczości i odkryli, że wiruje wokół niewidzialnego, masywnego obiektu.
Szczegółowe analizy kinematyczne wykazały, że olbrzymia masa, 30 000 razy większa od Słońca, została skupiona w regionie znacznie mniejszym niż Układ Słoneczny. To i brak jakiegokolwiek obserwowanego obiektu w tym miejscu wyraźnie sugeruje czarną dziurę o masie pośredniej. Mamy nadzieję ujawnić inne ciche czarne dziury dzięki analizie anormalnych obłoków gazowych – wyjaśnia Takekawa.
Znaczące jest to, że ta czarna dziura o masie pośredniej została znaleziona zaledwie dwadzieścia lat świetlnych od supermasywnej czarnej dziury w centrum Galaktyki. W przyszłości wpadnie ona do tej supermasywnej czarnej dziury, podobnie jak ma to miejsce w przypadku gazu. Potwierdza to model łączących się czarnych dziur – dodaje Tomoharu Oka, profesor Keio University w Tokio i kierownik zespołu.
Opracowanie: Agnieszka Nowak
Więcej:
Hiding Black Hole Found
Źródło: ALMA
Na zdjęciu: Wizja artystyczna obłoku gazu wirującego wokół czarnej dziury. Źródło: NAOJ
