Jak przejawia się typowa aktywność słoneczna przy zbliżaniu się do maksimum cyklu jedenastoletniego? Występują wówczas liczne i gwałtowne zjawiska mające swój początek w rozgrzanej silnym polem magnetycznym, górnej warstwie atmosfery Słońca. Zalicza się do nich wzmożony wiatr słoneczny – silny strumień plazmy wypływającej ze Słońca, plamy, zorze polarne na Ziemi, rozbłyski, koronalne wyrzuty masy i wybuchy. Zmianom tym towarzyszy często podwyższony poziom promieniowania na falach radiowych.
Za powyższe zjawiska z punktu widzenia fizyki odpowiada zjawisko dynama magnetycznego – w uproszczeniu można powiedzieć, że generuje je ruch naładowanej plazmy w polu magnetycznym, którego efektem jest pojawienie się dodatkowej siły elektromotorycznej, podobnej do tej, która płynie w obwodzie elektrycznym. W przypadku Słońca mamy do czynienia z dwiema składowymi: dynamem helikalnym powstającym w pobliżu środka Słońca i związanej z silnym polem magnetycznym jądra, oraz dużo mniej uporządkowanym, zmiennym w czasie i chaotycznym dynamem powierzchniowym, wywołującym mniejsze fluktuacje pola.
Słońce - obszary aktywne i rozbłyski. Źródło: NASA/SDO
Gdy procesy te lokalnie zwiększają pole magnetyczne w atmosferze Słońca, często dochodzi do uwolnienia się ogromnej ilości zakumulowanej w nich wcześniej energii. To tak zwany rozbłysk słoneczny – może on trwać od kilkunastu minut do nawet ponad godziny. Energia wypromieniowywana jest wówczas głównie w formie fal elektromagnetycznych w całym zakresie widma. Słońce wyrzuca również strumienie naładowanych cząstek o prędkościach dochodzących nawet do 70% prędkości światła. Rozbłyski klasyfikuje się w oparciu o ich jasność w dziedzinie rentgenowskiej. Najsłabsze z nich określa się typem A lub B, podczas gdy najsilniejsze mają oznaczenie X (tzw. flary typu X).
Rozbłyski pochodzą z obszarów określanych mianem regionów aktywnych na Słońcu. Są to najczęściej duże plamy słoneczne. Gdy silny strumień naładowanych cząstek wyrzuconych w rozbłysku omiata napotkaną na swej drodze ziemię, zderza się z ziemską magnetosferą, często silnie ją deformując. Magnetosfera w dużym zakresie chroni planetę przed „obcymi” cząstkami, jednak może zostać lokalnie osłabiona. Efektem są wówczas często burze magnetyczne, powodujące rozmaite zagrożenia i problemy: powstawanie groźnych napięć elektrycznych w liniach przesyłowych, zakłócenia w pracach satelitów i systemu GPS, błędy w działaniu telefonów komórkowych. Przy bardzo intensywnym strumieniu plazmy możliwe jest są wówczas także uszkodzenia urządzeń elektronicznych. Wiatr słoneczny odpowiada również za powstawanie zórz polarnych.