Charon jest największym z księżyców Plutona, przy czym jego średnica jest ponad dwudziestokrotnie większa od drugiej pod względem wielkości Nix. Jego rozmiary względem Plutona (50% jego średnicy) są na tyle duże, że niektórzy uważają Plutona i Charona za układ podwójny.

Zdjęcie Charona wykonane w lipcu 2015 r. przez sondę New Horizons. Źródło: NASA-JHUAPL-SWRI.

Charon został odkryty w czerwcu 1978 r. przez Jamesa Christiego, przy użyciu 1,55 metrowego teleskopu w obserwatorium NOFS w Arizonie. Christy odkrył Charona na zdjęciach zrobionych dwa miesiące wcześniej (widniał jako wybrzuszenie na tarczy Plutona),jednak analiza wcześniejszych zdjęć wykazała, że podobne obrazy otrzymano już na zdjęciach Plutona z 1965 r. Księżyc otrzymał nazwę po bogu umierających z mitologii greckiej, który przewoził dusze przez rzekę Styks. Nadał mu ja sam odkrywca, który chciał w ten sposób upamiętnić również swoją żonę, noszącą przydomek Char. Oficjalnie nazwa została zaakceptowana 8 lat po odkryciu księżyca.

Obiekt okrąża Plutona w ciągu 6 dni i 9 godzin po kołowej orbicie o średnim promieniu 17,5 tys. kilometrów. Jednak odległość do powierzchni planety, a tym bardziej do jej centrum jest większa, ponieważ środek masy całego układu zlokalizowany jest w przestrzeni między Plutonem a Charonem. Pozostałe satelity Plutona również krążą wokół tego środka masy. Z powodu właściwości orbity oraz rozmiarów Charona względem Plutona część naukowców traktuje go jako podwójną planetę karłowatą. Charon porusza się ruchem synchronicznym, tj. jedna z jego półkul jest zawsze zwrócona ku planecie.

Charon ma średnicę 1212 kilometrów, tj. jest większy od planety karłowatej Ceres, i zdecydowanie największy spośród satelitów Plutona. Średnia gęstość jego materii wynosi 1,7 g/cm3 co oznacza, że jest zbudowany w ok. 55% ze skał i 45% z lodu. Najprawdopodobniej posiada skaliste jądro otoczone lodowym płaszczem, na którym spoczywa skorupa zbudowana głównie z lodu wodnego.

Porównanie rozmiarów Charona (na dole po lewej) z Ziemią i Księżycem. Źródło: NASA.

Powierzchnia księżyca ma temperaturę wahającą się od -213'C latem do -258'C kiedy na Charonie panuje zima. Najbardziej charakterystyczną cechą wyglądu tego lodowego satelity jest ciemny, czerwonawy obszar wokół jego północnego bieguna. Otrzymał nieoficjalną nazwę Mordor i ma 475 kilometrów średnicy. Jego pochodzenie pozostaje zagadką, jednak naukowcy przypuszczają, że może być to obszar, na którym osiadają gazy z atmosfery sąsiedniego Plutona. Innymi utworami na powierzchni Charona są rozległe doliny w kształcie kanionów, występujące zwłaszcza w okolicach równika oraz kratery uderzeniowe, przy czym na półkuli północnej jest ich więcej niż na południowej.

Zdjęcie Charona wykonane przez sondę New Horizons. Zmieniono kolory aby dobitniej ukazać na powierzchni księżyca. Źródło: NASA-JHUAPL-SWRI.

Do 2015 r. wszystkie dane dotyczące Charona pochodziły z obserwacji teleskopowych, zwłaszcza wykonanych dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Hubble'a. W 2015 r. przez system Plutona przeleciała sonda New Horizons, która przesłała wiele wysokiej rozdzielczości zdjęć Charona, dzięki czemu naukowcy uzyskali możliwość dogłębnej analizy właściwości fizycznych tego księżyca.

Ciekawostki:

• Nazwy utworów powierzchniowych na Charonie związane są głównie z dziełami science fiction (np. Gwiezdne Wojny, Obcy, Star  Trek) i ich twórcami.
  
• Gdyby nie upartość odkrywcy Charona, księżyc najprawdopodobniej nazywałby się Persefona. Taka nazwę sugerowali koledzy Chritiego pracujący z nim w obserwatorium.
  
• Jednym z najdziwniejszych utworów na powierzchni Charona jest góra wyrastająca prosto z formacji przypominającej głęboki krater.

Grzegorz Iwanicki