Australijscy badacze używający radioteleskopu Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation (CSIRO) w Australii Zachodniej niemal podwoili znaną liczbę szybkich rozbłysków radiowych – potężnych błysków fal radiowych z kosmosu.
Odkrycia zespołu obejmują najbliższe i najjaśniejsze szybkie rozbłyski radiowe, jakie kiedykolwiek wykryto. Szybkie rozbłyski radiowe z całego nieba i trwają zaledwie milisekundy. Naukowcy nie wiedzą, co je wywołuje, ale musi to angażować niesamowitą ilość energii, równoważną ilości uwolnionej przez Słońce w ciągu 80 lat. Astronomowie znaleźli 20 szybkich rozbłysków radiowych w ciągu roku. To prawie dwa razy więcej niż liczba wszystkich takich zjawisk wykrytych od momentu pierwszej detekcji w 2007 roku.
Korzystając z nowej technologii Australia Square Kilometre Array Pathfinder (ASKAP), astronomowie udowodnili także, że szybkie rozbłyski radiowe pochodzą z innej strony Wszechświata a nie z naszego galaktycznego sąsiedztwa. Podróżują one przez miliardy lat i czasami przechodzą przez obłoki gazu. Za każdym razem, gdy tak się dzieje, różne długości fal, które tworzą rozbłyski, są spowalniane o różne wartości. Ostatecznie rozbłysk dociera do Ziemi, a każda długość fali osiąga teleskop w innym czasie. Czas nadejścia różnych długości fal mówi o tym, przez ile materii przeszedł rozbłysk w drodze do Ziemi.
Doktor Keith Bannister z CSIRO, projektant systemów, które wykryły rozbłyski, powiedział, że fenomenalny wskaźnik odkrywania ASKAP to dwie różne rzeczy: teleskop ma ogromne pole widzenia wynoszące 30 stopni kwadratowych (100 razy większe, niż Księżyc w pełni), a dzięki nowemu zastosowaniu anten teleskopu, z których każda wskazywała inną część nieba, astronomowie obserwowali 240 stopni kwadratowych jednocześnie.
Doktor Ryan Shannon z Swinburne University of Technology (Australia) i OzGrav ARC Centre of Excellence (również w Australii) powiedział, że teraz wiemy, że szybkie rozbłyski radiowe pochodzą z około połowy Wszechświata, ale nadal nie wiemy, co je wywołuje ani z których galaktyk pochodzą. Kolejnym wyzwaniem dla zespołu jest wskazanie lokalizacji rozbłysków na niebie.
ASKAP znajduje się w Murchison Radio-astronomy Observatory (MRO) CSIRO w Australii Zachodniej i jest prekursorem przyszłego teleskopu Square Kilometre Array (SKA), który będzie mógł obserwować dużą liczbę szybkich rozbłysków radiowych, dając astronomom możliwość szczegółowego badania wczesnego Wszechświata.
Opracowanie: Agnieszka Nowak
Więcej:
Źródło: ICRAR
Na zdjęciu: Anteny australijskiego SKA Pathfinder CSIRO z Drogą Mleczną ponad nimi. Źródło: Alex Cherney/CSIRO
