Czy największy ocean w naszym układzie znajduje się na Ziemi? Okazuje się, że niekoniecznie. Naukowcy z ESA sądzą, że ocean pokrywający powierzchnię Ganimedesa ma w sobie sześć razy więcej wody niż oceany ziemskie i trzy razy więcej wody niż skuty lodem ocean na innym satelicie Jowisza, Europie.
Ganimedes to największy z satelitów Jowisza i zarazem największy księżyc w całym Układzie Słonecznym. To także jedyny znany satelita układu z własnym polem magnetycznym. W marcu 2016 roku Kosmiczny Teleskop Hubble'a dostarczył nam dowody na istnienie na nim ogromnego, słonego, podziemnego oceanu złożonego głównie z wody. Była to spora sensacja, bowiem poszukiwanie wody poza Ziemią jest istotne z punktu widzenia poszukiwania pozaziemskich form życia.
Pole magnetyczne Ganimdesa wywołuje zorze polarne w jego okolicach biegunowych. Ganimedes znajduje się blisko Jowisza i podlega także jego silnym polom magnetycznym. Kiedy więc zmienia się pole magnetyczne Jowisza, zorza polarna na Ganimedesie również podlega zmienności, oscylując w różnych kierunkach. To właśnie cykliczne zmiany w aktwyności zórz zostały wykryte przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a. Związaną z nimi zmienność pola magnetycznego satelity tłumaczą natomiast najlepiej wewnętrzne, generujące ciepło pływy w oceanie znajdującym się setki kilometrów pod powierzchnią Ganimedesa.
Przyszła misja kosmiczne JUICE (ang. Jupiter Icy Moon Explorer) ma polegać na zbadaniu satelitów Jowisza z odległości około 200 do 1000 kilometrów. Sonda ma krążyć wokół Ganimedesa przez dziewięć miesięcy, z czego cztery ostatnie spędzi na wysokości około 500 km. Oceany niektórych księżyców Jowisza są najprawdopodobniej skryte na znacznej głębokości, naukowcy planują więc zastosować sondowanie radarowe. To umożliwi zebranie nowych informacji na temat budowy i złożonej ewolucji tych dalekich globów.
Sonda zbada także księżyc Europę i jej hipotetycznie aktywne obszary. Sprawdzi, czy znajdują się na niej lokalne, płytkie zbiorniki z wodą, wciśnięte między różne warstwy lodu. Będzie też w stanie znaleźć zniekształcone warstwy geologiczne Ganimeda, co pozwoli zrozumieć historię jego ruchów tektonicznych.
Misja ma także na celu rozróżnienie pomiędzy materiałami złożonymi głównie z lodu oraz nie lodowymi. Może to umożliwić wykrycie ukrytych zbiorników kriowulkanicznych na księżycach naszego układu. W przypadku kolejnego dużego satelity Jowisza, Kallisto, obserwacje z użyciem radaru pomogą w lepszym zbadaniu jego ogromnych struktur powierzchniowych - kraterów uderzeniowych.
Na te wszystkie dane musimy jednak jeszcze poczekać. Start misji JUICE planowany jest na rok 2022, a sonda przybędzie w okolice Jowisza dopierow roku 2029.
Czytaj więcej:
Źródło: ESA, Scientific American
Na obrazku: oceany wody na różnych ciałach Układu Słonecznego - porównanie. Źródło: ESA