Przejdź do treści

Teleskop Hubble'a zaobserwował "odkręcającą się" galaktykę spiralną

Galaktyka NGC 4622. Z. Levay (STScI)

Astronomowie odkryli galaktykę spiralną, obracającą się w rytm zupełnie innej muzyki kosmicznej!

Ku zdziwieniu astronomów, galaktyka NGC 4622 wydaje się obracać w kierunku  przeciwnym, niż się tego spodziewali. Zdjęcie uzyskane przez Kosmiczny  Teleskop Hubble'a (HST) pomogło astronomom ustalić, że galaktyka wiruje zgodnie z  ruchem wskazówek zegara. Zdjęcie pokazuje galaktykę wraz z zewnętrzną parą  ramion spiralnych (widoczne są w nich młode gwiazdy, charakteryzujące się  niebieską barwą).

Astronomowie są zdziwieni takim kierunkiem rotacji z powodu  kierunku ułożenia zewnętrznej pary ramion spiralnych. W galaktyce tej zewnętrzne ramiona biegną od centrum na zewnątrz w kierunku rotacji (mówimy, że są "wiodące", ang. leading). Tymczasem u większości galaktyk spiralnych  jest odwrotnie, posiadają one ramiona, za którymi "wloką się" gwiazdy i gaz (ramiona biegną przeciwnie do kierunku rotacji). Aby sprawę bardziej skomplikować, galaktyka NGC 4622 posiada również wewnętrzne ramię, o charakterze wlokącym (ang. trailing, zaznaczone kolorem zielonym na zdjęciu poniżej), rozwijające się w kierunku przeciwnym niż ramiona zewnętrzne.

NGC 4622 jest rzadkim przykładem galaktyki spiralnej z ramionami wiodącymi. Co  spowodowało tak odmienne od typowego zachowanie? Astronomowie przypuszczają, że NGC 4622 oddziaływała kiedyś z inną galaktyką. Jej zewnętrzne ramiona są zdeformowane, co oznacza, że były poddane jakiemuś zaburzeniu. Nowe zdjęcia HST sugerują, że NGC 4622 pochłonęła małą galaktykę znajdującą się w pobliżu. Fakt ten rzuca nowe światło na pochodzenie nietypowych ramion wiodących.

NGC 4622 znajduje się w odległości 111 milionów lat świetlnych od Ziemi, w gwiazdozbiorze Centaura. Zdjęcia zrobiono w Maju 2001 roku przez HST. Obserwacje przeprowadzone zostały przez R. Buta i G. Byrd (University of Alabama) oraz T. Freeman'a (Bevill State Community College, Alabama) w nadfiolecie, podczerwieni i filtrach niebieskim i zielonym. Wyniki badań zostały przedstawione na spotkaniu American Astronomical Society w styczniu 2002 roku.

 

Źródło: B. Kulesza

Na ilustracji: Galaktyka NGC 4622. Z. Levay (STScI)

(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)

Reklama