Międzynarodowy zespół badawczy związany z jednym z instytutów NASA (Center for Lunar Science and Exploration – CLSE) opublikował pod koniec stycznia dowody na to, że jedna ze skał przywiezionych z Księżyca przez astronautów mogła kiedyś znajdować się na Ziemi. Być może 4 miliardy lat temu została wyrzucona w kosmos po upadku planetoidy lub komety na powierzchnię Ziemi i potem trafiła na Księżyc, który w tych czasach znajdował się trzykrotnie bliżej niż obecnie.
W próbce z misji Apollo 14 zidentyfikowano materiał pochodzący prawdopodobnie z czasów hadeiku. Znaleziono 2-gramowy fragment zbudowany z kwarcu, skalenia i cyrkonii, które są materiałami powszechnie występujących na powierzchni Ziemi. Analiza chemiczna pokazała, że fragment ten uległ krystalizacji w środowisku z tlenem, zbliżonym do ziemskiego, o temperaturze takiej jak występuje na Ziemi, a nie w warunkach jakie panują na Księżycu.
Alternatywą dla ziemskiego pochodzenia jest krystalizacja na Księżycu, lecz wymagałoby to wyjątkowych warunków, innych niż wynikają z badań pozostałych skał księżycowych. W takiej sytuacji skała musiałaby powstać głęboko w płaszczu Księżyca. W związku z tym badacze jako preferowaną wskazują hipotezę o ziemskim pochodzeniu.
Jeśli teoria jest prawdziwa, to historia skały mogła przebiegać następująco. Najpierw skała uległa krystalizacji około 20 km poniżej powierzchni Ziemi około 4,0 do 4,1 miliarda lat temu. Potem została wyrzucona w kosmos przez jedno lub więcej uderzeń takich jak upadek planetoidy. W tamtych czasach powstawały kratery o średnicach tysięcy kilometrów, więc uderzenia były wystarczająco silne, aby przemieścić w górę materiał z takich głębokości.
Gdy skała dotarła na powierzchnię Księżyca, miała okazję przeżyć kolejne uderzenia obiektów w powierzchnię, a w szczególności 3,9 miliarda lat temu została częściowo stopiona przez tego typu impakt. Ostatnie uderzenie nastąpiło 26 milionów lat temu, gdy po upadku planetoidy na Księżycu powstał krater Cone o średnicy 340 metrów. Ostatecznie w roku 1971 astronauci z misji Apollo 14 zabrali skałę do badań laboratoryjnych na Ziemi.
Więcej informacji:
Źródło: USRA
Na zdjęciu:
Fragment skały z Księżyca, w którym wykryto fragment mogący pochodzić z Ziemi sprzed 4 miliardów lat. Kamień przywieziono z Księżyca ramach misji Apollo 14 w 1971 roku. Źródło: USRA.
