Przejdź do treści

Dla której gwiazdy Ziemia może być tranzytującą planetą?

Wizualizacja przejścia (tranzytu) Ziemi przez tarczę Słońca. Źródło: ©SpaceRef

Obserwacje tranzytów innych ciał na tle obserwowanych z Ziemi gwiazd doprowadziły do odkrycia większości, bo aż ponad trzech tysięcy z ogółem nieco ponad czterech tysięcy znanych obecnie egzoplanet. Spektroskopowe obserwacje tranzytów i zaćmień są najczęściej używanym narzędziem do charakteryzowania atmosfer tych planet, a w niedalekiej przyszłości astronomowie zamierzają stosować je również w poszukiwaniach życia na wybranych planetach pozasłonecznych.

Jednak obserwacje tego rodzaju nie zawsze są w praktyce możliwe. Aby zjawisko tranzytu doszło do skutku, orbita danej egzoplanety musi być odpowiednio ustawiona względem naszej linii widzenia z Ziemi – bo tylko w określonej konfiguracji geometrycznej możemy zobaczyć sam tranzyt. Teraz naukowcy postawili nieco inne pytanie – z jakich gwiezdnych punktów widzenia, innymi słowy, z których z pobliskich gwiazd naszej Galaktyki, odległy obserwator mógłby szukać życia na Ziemi w ten właśnie sposób?

Skorzystano w tym celu z katalogu danych orbitalnego teleskopu TESS oraz przeglądu Gaia DR2. Na ich bazie uczeni zdołali zidentyfikować najbliższe gwiazdy, z których dałoby się widzieć Ziemię jako egzoplanetę tranzytową. Wzięto pod uwagę 1004 gwiazdy ciągu głównego leżące w promieniu 100 parseków. Okazuje się, że wśród nich 508 gwiazd ma warunki geometryczne pozwalające na co najmniej 10-godzinne obserwacje przejścia Ziemi na tle tarczy naszego Słońca. Oczywiście, by takie obserwacje doszły w ogóle do skutku, potrzebna jest jeszcze planeta okrążająca taką gwiazdę, a także jakiś świadomy obserwator – hipotetyczny przedstawiciel innej cywilizacji.

Lista gwiazd otrzymana przez zespół składa się w 77% z gwiazd typu M, 12% z gwiazd typu K, 6% – typu G, 4% – typu F i 1% z gwiazd typu A, położonych w pobliżu ekliptyki (pozornej drogi Słońca na niebie). Poszukiwania i programy Instytutu SETI, takie jak Breakthrough Listen Initiative, już koncentrują się na tej właśnie części nieba. Nowy katalog zawiera listę docelową potencjalnie przydatną dla tego rodzaju badań. W ramach rozszerzonej misji NASA TESS będzie można również poszukiwać nowych planet tranzytujących w okolicach ekliptyki, aby docelowo wskazać konkretne planety, z których teoretycznie możliwe byłoby wykrycie życia na Ziemi metodą obserwacji tranzytów.

Autorzy pracy zwracają też uwagę, że gwiazdy z ich próbki obejmują szeroki zakres szacowanych wieków: typowa gwiazda typu G, K lub M liczy sobie kilka miliardów lat, jednak już rzetelne określenie wieku danej gwiazdy jest dość trudne. Gorętsze typy gwiazdy typów F i A mają znacznie krótszy czas życia, co czyni je mniej priorytetowymi w planowanych poszukiwaniach zaawansowanego i złożonego życia na ich możliwych planetach – jeśli weźmiemy za punkt odniesienia długą ewolucję życia na Ziemi. Gwiazdy o podobnych do Słońca typach widmowych są pod tym względem dużo bardziej atrakcyjne dla naukowców.

 

 Schemat przedstawiający kolejne fazy tranzytu planety pozasłonecznej

Na ilustracji: Schemat przedstawiający kolejne fazy tranzytu planety pozasłonecznej. Źródło: http://www.pl.euhou.net/

Image

Na ilustracji: Krzywa blasku tranzytu planety pozasłonecznej zaobserwowana przez teleskop Corota (maj 2007). Źródło: http://www.pl.euhou.net/


Czytaj więcej:


Źródło: Astrobiology.com

Opracowanie: Elżbieta Kuligowska

Na zdjęciu powyżej: Wizualizacja przejścia (tranzytu) Ziemi na tle tarczy Słońca.
Źródło: ©SpaceRef

Reklama