W układzie z dwiema znanymi planetami astronomowie zauważyli coś nowego: mały obiekt tranzytujący przed gwiazdą wielkości Słońca. Okazało się, że jest to kolejna planeta: bardzo gorąca i wielkości Ziemi.
Nowo odkryta egzoplaneta, znana jako HD 63433 d, jest zablokowana pływowo, co oznacza, że ma stronę dzienną zawsze zwróconą w kierunku gwiazdy oraz stronę ciemną. Planeta ta krąży wokół gwiazdy HD 63433 (TOI 1726) w układzie planetarnym HD 63433. Jest to najmniejsza potwierdzona egzoplaneta mająca mniej niż 500 milionów lat. Co więcej, jest to również najbliższa odkryta planeta wielkości Ziemi w tak młodym wieku, szacowanym na około 400 milionów lat.
Zespół astronomów przeanalizował ten układ, wykorzystując dane z satelity TESS, który wykrywa tranzyty, czyli przypadki, w których planety przechodzą przed tarczą swojej gwiazdy względem obserwatora, blokując niewielki fragment światła gwiazdy. W tym układzie planetarnym zostały odkryte wcześniej już dwie planety, więc aby zobaczyć, co jeszcze może czaić się na orbicie gwiazdy, zespół pobrał dane i usunął sygnały dwóch znanych planet. Dzięki temu udało im się dostrzec dodatkowy sygnał – niewielki tranzyt, który powtarzał się co 4,2 dnia. Po dalszych badaniach potwierdzili, że była to w rzeczywistości trzecia, mniejsza planeta.
Zablokowana pływowo planeta jest bardzo zbliżona wielkością do Ziemi i krąży wokół swojej gwiazdy o wielkości zbliżonej do naszego Słońca.
Gwiazda w tym układzie jest gwiazdą typu G, taką samą jak nasze Słońce. Jednak HD 63433 d krąży znacznie bliżej swojej gwiazdy niż my, z okresem obiegu wynoszącym zaledwie 4,2 ziemskiego dnia i ekstremalnie wysokimi temperaturami po stronie dziennej.
Podczas gdy ta nowo odkryta planeta i jej gwiazda są mniej więcej wielkości naszej planety i Słońca, HD 63433 d jest zupełnie inna do naszego rodzimego świata.
Po pierwsze, jest to bardzo młoda planeta w bardzo młodym układzie. Sam układ planetarny jest około 10 razy młodszy od naszego, a planeta mająca zaledwie 400 milionów lat jest w powijakach w porównaniu z naszym światem liczącym 4,5 miliarda lat.
Znajduje się również znacznie bliżej swojej gwiazdy macierzystej niż my Słońca. Planeta znajduje się 8 razy bliżej swojej gwiazdy niż Merkury od Słońca. Ze względu na tak bliskie położenie względem swojej gwiazdy, strona dzienna tej pływowo zablokowanej planety może osiągać temperaturę około 1257 stopni Celsjusza. Z uwagi na ekstremalne warunki, tak dużą bliskość gwiazdy oraz niewielkie rozmiary, planeta prawdopodobnie nie posiada znaczącej atmosfery.
Te wysokie temperatury są porównywalne ze światami lawy, takimi jak CoRoT-7b i Kepler-10b, a zespół odpowiedzialny za to odkrycie uważa, że strona dzienna planety może być „półkulą lawy”.
Niewielki rozmiar planety, jej młody wiek i bliskość gwiazdy sprawiają, że jest ona interesującym kandydatem do dalszych badań. Badania mogą potwierdzić wyniki tego odkrycia i potencjalnie ujawnić więcej informacji na temat „ciemnej strony” planety oraz ewentualnej atmosfery. Jak zauważono w tym badaniu, młode planety podobne do Ziemi stanowią istotne laboratoria, które kwestionują dominujące teorie dotyczące powstawania i ewolucji planet.
Opracowanie:
Agnieszka Nowak
Więcej informacji:
- Discovery Alert: Earth-sized Planet Has a ‘Lava Hemisphere’
- TESS Hunt for Young and Maturing Exoplanets (THYME). XI. An Earth-sized Planet Orbiting a Nearby, Solar-like Host in the 400 Myr Ursa Major Moving Group
Źródło: NASA
Na ilustracji: Podobnie jak Kepler-10 b, pokazana powyżej, egzoplaneta HD 63433 d jest małą, skalistą planetą krążącą po ciasnej orbicie swojej gwiazdy, HD 63433. Źródło: NASA/Ames/JPL-Caltech/T. Pyle
