W ostatnich dniach prace na Międzynarodowej
Stacji Kosmicznej zdominowały przygotowania do przyjęcia kapsuły
zaopatrzeniowej Dragon, która prawdopodobnie już dziś, 18 lutego poleci z
towarem dla załogi i masą eksperymentów naukowych. Czas na kolejne
podsumowanie działań orbitującego laboratorium.
Dragon przygotowany do startu
Już dziś, 18 lutego w kierunku Międzynarodowej Stacji Kosmicznej poleci bezzałogowa, zaopatrzeniowa kapsuła Dragon firmy SpaceX. Będzie to pierwszy lot zaopatrzeniowy firmy w ramach programu CRS w tym roku.
Po dwóch dniach lotu, statek zbliży się do stacji i zostanie przycumowany używając zewnętrznego ramienia robotycznego, którym sterować będą astronauci Shane Kimbrough i Thomas Pesquet.
Start rakiety Falcon 9 z Dragonem będzie też pierwszym startem z historycznego kompleksu 39A w Cape Canaveral od zakończenia programu wahadłowców w 2011 roku. Jedne z największych przygód ludzkości w kosmosie zaczynały się w tym miejscu. Wszystkie misje księżycowe Apollo zaczynały się startem z wyrzutni 39A, a w 1981 roku, także z tego miejsca poleciał pierwszy wahadłowiec.
Start Falcona jest znakiem czasu, symbolem transformacji Kennedy Space Center z rządowego kompleksu w miejsce, z którego korzysta wiele użytkowników komercyjnych współpracujących z sektorem publicznym.
Kapsuła Dragon została wypakowana ogromną ilością eksperymentów naukowych. Niżej opisujemy część z nich.
Co leci z Dragonem?
Badania, które przywozi ze sobą Dragon pomogą rozwinąć dziedziny medycyny, nauk o Ziemi i meteorologii. Poniżej prezentujemy kilka najważniejszych naszym zdaniem ładunków wysyłanych w ramach misji na pokład ISS.
SAGE III
Program SAGE (Stratospheric Aerosol and Gas Experiment) to najdłuższy program obserwcji Ziemi, prowadzony przez NASA. Pierwsza seria badań w ramach SAGE poleciała w 1979 roku podczas misji Apollo-Sojuz.
Kolejną częścią projektu jest SAGE III, który zmierzy zawartość ozonu, aerozoli i gazów śladowych w stratosferze. Pomiary te zostaną wykonane spoglądając na Słońce lub Księżyc i wnioskując skład atmosferyczny na podstawie światła przechodzącego przez cienki jej profil.
CASIS PCG 5
Przeciwciała monoklonalne to zbiory przeciwciał współpracujące z systemem odpornościowym organizmu i blokujące wzrost wybranych molekuł. Stosowane są coraz szerzej do terapii nowotworowych i prowadzonych jest coraz więcej badań nad ich przyszłymi zastosowaniami.
Badanie CASIS PCG 5 (Microgravity Growth of Crystalline Monoclonal Antibodies for Pharmaceutical Applications) skrystalizuje na orbicie przeciwciała rozwijane przez Merck Research Lab, które tu na Ziemi są teraz poddawane testom klinicznym.
Zachowanie tych przeciwciał w formie krystalicznej umożliwia dokładniejsze zbadanie ich struktury, a przez to działania z ludzkim organizmem. Krystalizacje wytworzone na Ziemi okazały się być za słabej jakości, by w pełni zmodelować ich budowę. Na orbicie bez odczucia działania grawitacji i bez konwekcji można będzie wytworzyć większe i lepsze jakościowo kryształy.
Badanie to ma bezpośredni wpływ na rozwój medycyny na Ziemi.
Raven
Przyszłe systemy bezzałogowej eksploracji dalekiego kosmosu będą wymagały zaawansowanych autonomicznych systemów pilotażu, w tym bezpiecznej nawigacji bezpośredniej i dokowania pomiędzy różnymi obiektami.
Dlatego na pokład stacji przylatuje eksperyment STP-H5 Raven, który badać będzie nawigację czasu rzeczywistego tylko na bazie sensorów i rozpoznawania obrazu.
Raven używać będzie zaawansowanego systemu odbioru obrazu i śledzenia przylatujących statków. Został wyposażony w trzy oddzielne sensory i system przetwarzania obrazu z możliwą do przeprogramowania logiką. Algorytmy Ravena konwertują zebrane obrazy na dokładne dane nawigacyjne pomiędzy systemem, a nadlatującymi do stacji kapsułami.
LMM Biophysics 1
Innym eksperymentem krystalizacji na orbicie jest LMM Biophysics 1, który wykorzysta środowisko mikrograwitacji do krystalizacji białek, by lepiej poznać ich strukturę i funkcje.
LMM Biophysics będzie śledzić ruch pojedynczych cząstek białka w mikrograwitacji. Gdy zrozumiemy dokładniej jak konkretne białka funkcjonują, naukowcy na Ziemi będą mogli zaprojektować nowe, lepsze leki, które działając z badanym białkiem w określony sposób, będą mogły zwalczać choroby.
Gene-RADAR
Na pokład stacji poleci urządzenie rozwinięte przez firmę Nanobiosym, które wygrało nagrodę X-Prize. Gene-RADAR służy do natychmiastowego rozpoznawania schorzeń, które zostawiają w organizmie człowieka ślad genetyczny.
W mikrograwitacji bakterie szybciej się rozwijają, dlatego jest to idealne środowisko do sprawdzenia skuteczności działania urządzenia. W ramach eksperymentu Nanobiosym-Genes na pokładzie ISS zostaną przeanalizowane dwa szczepy mutacji bakterii. Badanie dostarczy danych, które mogą się okazać przydatne w modelowaniu lekooporności nabytej przez bakterie w czasie mutacji. Lepsze zrozumienie zjawiska umozliwi stworzenie lepszych lekarstw, które mogłyby przeciwstawić się lekoopornym szczepom.
STP-H5 LIS
Od wielu lat obserwujemy z kosmosu wyładowania atmosferyczne. Według obecnej wiedzy na Ziemi w każdej sekundzie pojawia się 45 błysków burzowych. Na pokład stacji przybywa instrument, który będzie kontynuował obserwacje swoich poprzendników.
STP-H5 LIS zmierzy ilość i energię wyładowań. Wyładowania burzowe stanowią ważny element układanki prognozowania pogody. Naukowcy dzięki danym z przyrządu będą mogli szukać połączeń między wyładowaniami, a ekstremalnymi zdarzeniami pogodowymi. Z pokładu stacji sensor będzie mógł obserwować błyski na wyjątkowo dużym obszarze globu.
Przyszłe starty
Łącznie w lutym i marcu maja się odbyć trzy starty w kierunku ISS. Dwie amerykańskie firmy polecą swoimi statkami w najbliższym czasie. Dzisiaj, 18 lutego poleci Dragon na szczycie rakiety Falcon 9.
Rosjanie weszli w ostatnią faze przygotowań do lotu rosyjskiej kapsuły Progress MS-05. Start zaplanowany jest na 22 lutego. Będzie to pierwsza misja Progressa po katastroficznym locie 1 grudnia, kiedy to zawiódł trzeci stopień rakiety Sojuz-U i zamiast na orbitę, kapsuła spadła na południu Syberii.
Więcej o katastrofie możecie przeczytać tutaj.
Ostatnia w kolejce jest firma Orbital ATK ze statkiem Cygnus, która swoją misję rozpocznie 19 marca.
Nowe systemy dla stacji
Międzynarodowa Stacja Kosmiczna dostała w ostatnim czasie serię aktualizacji oprogramowania dla systemów nawigacji i komunikacji. Po aktualizacji, załoga wymieni twarde dyski komputerów przenośnych znajdujących się na pokładzie.
Zbiory kapusty na orbicie
17 lutego Peggy Whitson zebrała pierwszy plon kapusty chińskiej. Był to już w ogóle piąty zbiór roślin hodowanych na pokładzie stacji. Astronauci nie zjedzą jednak jej w całości. Większość wróci na Ziemię do badań.
Wśród wszystkich sadzonek wysłanych w ramach eksperymentu na orbitę, to właśnie kapusta chińska była uznana za najsmaczniejszą. Eksperyment mający ustalić możliwości techniczne, procedury i wydajność hodowli warzyw na stacji kosmicznej będzie kontynuowany i jeszcze tej wiosny do ISS dotrze ładunek, który powiększy kosmiczny ogród.
W drugiej połowie roku na stację trafi Advanced Plant Habitat – będzie największym wysłanym na orbitę miejscem do hodowli roślin. Eksperymenty takie jak ten nie tylko poprawiają nastrój astronautów, umożliwiając prowadzenie ziemskiego hobby, ale dostarczają wiedzy niezbędnej do rozwoju technologii wytwarzania własnego jedzenia podczas przyszłych załogowych długich misji.
Nauka na Stacji
Jak co tydzień podsumowujemy prace badawcze wykonywane na pokładzie ISS.
Rosyjski kosmonauta Sergiej Ryżikow skonfigurował badanie Sally Ride EarthKAM dla uczniów szkół. Urządzenie będzie fotografowało Ziemię dla uczniów na całym świecie. Uczniowie mogą wykonywać zdjęcia z wybranego obszaru Ziemi, kiedy stacja będzie nad nim przelatywać.
Zdjęcia są publikowane w sieci i dostępne dla każdego tutaj. Podczas tygodniowej sesji, pozyskano obrazy Ziemi dla ponad 22 000 uczniów z 311 szkół w 36 krajach. Jest to jedyny taki program, który umożliwia młodzieży szkolnej z całego świata bezpośrednie kontrolowanie instrumentu na pokładzie orbitującej stacji.
Astronautka Peggy Whitson zakończyła testy wydajnościowe nowego oświetlenia LED, które ma zastąpić obecnie używane lampy fluorescencyjne. Nowe światło posłuży badaniom Lightning Effects, które pomogą ustalić jak określona barwa i intensywność światła wpływa na rytm dobowy astronautów i jak można poprawić wydajność ich pracy za pomocą oświetlenia.
Będą w tej chwili trwały prace mające na celu ustalić, czy nowe światło spełni wymagania dla eksperymentów przeprowadzanych na stacji. Trójka z nowych lamp umożliwia dostosowanie natężenia i koloru – niebieskiego, białego i żółtego.
Astronauta Europejskiej Agencji Kosmicznej Thomas Pesquest schował już kombinezon Skinsuit, który testował w ostatnim czasie. Specjalnie przygotowany strój miał lekko uciskać ciało od stóp do ramion, zmniejszając negatywne efekty przebywania w warunkach mikrograwitacji.
Stan nieważkości powoduje u astronautów wiele konsekwencji zdrowotnych. Wśród nich jest ubytek masy kostnej i mięśniowej. Astronauci dość skutecznie zapobiegają tym problemom poprzez codzienne ćwiczenia fizyczne.
Więcej informacji:
- Artykuł NASA dot. zawartości naukowej zaopatrzenia kapsuły Dragon
- Naukowe podsumowanie tygodnia na ISS (NASA)
- Poprzedni odcinek serii
Źródło: NASA
Na
zdjęciu: Astronauta NASA Shane Kimbrough, przeprowadzający eksperymenty
z autonomicznymi satelitami eksperymentalnymi SPHERES. Źródło: NASA.