Przejdź do treści

Program PAN-STARRS (Panoramic Survey Telescope And Rapid Response System) polega na systematycznej, wielkoskalowej i ciągłej obserwacji nieba w poszukiwaniu nowych komet, planetoid (w tym także obiektów pasa Kuipera i transneptunowych) oraz różnego typu gwiazd zmiennych.

Pan-STARRS to przede wszystkim wiodące dziś na świecie obserwatorium dedykowane wykrywaniu nowych obiektów typu NEO, w tym potencjalnie groźnych dla Ziemi asteroid. Obecnie odkrywa ponad połowę większych obiektów znajdujących się w pobliżu Ziemi (o średnicach przekraczających 140 metrów). Pan-STARRS1 jest również bardzo skuteczny w odkrywaniu komet - przypisuje się mu detekcję ponad połowy wszystkich nowych komet odkrytych począwszy od 2014 roku.

Jego najważniejszy instrument obserwacyjny to 1,8 metrowy teleskop optyczny Pan-STARRS1 (PS1) położony w pobliżu szczytu Haleakala na wyspie Maui na Hawajach. Wyposażony jest w największy na świecie "aparat cyfrowy" - kamerę CCD z prawie 1,4 miliardem pojedynczych pikseli. Działa jako w pełni operacyjny od roku 2010. Bliźniaczy teleskop Pan-STARRS2 (PS2) zaczął pracę w roku 2017 i jest wyposażony w jeszcze bardziej czułą kamerę cyfrową. Teleskop obsługiwany jest przez Centrum Zaawansowanych Technologii IfA na Maui. Obrazy z teleskopu są następnie przesyłane przez szybkie łącze internetowe do potężnego klastra obliczeniowego, gdzie podlegają dokładnym analizom.

Praca i obsługa teleskopów Pan-STARRS jest finansowana w większości przez program NASA poświęcony groźnym planetoidom - Near Earth Observation Program. Każdej nocy PS1 obserwuje około 1000 kwadratowych stopni nocnego nieba, używając w tym celu sekwencji czterech ekspozycji, które obejmują okres około godziny czasu obserwacyjnego. Obrazy te są następnie porównywane ze sobą, a obiekty, które w sposób widoczny szybko poruszają się na nich w ciągu tej godziny, są szczegółowo identyfikowane. Te z nich, które mają nietypowe ruchy i mogą być położone blisko Ziemi, są natychmiast zgłaszane do dalszych obserwacji oraz do organizacji Minor Planet Center.  W ten sposób parametry ich orbit mogą być z czasem doprecyzowane, a same obiekty lepiej zbadane. Ocenia się też, na ile stanowią one zagrożenie dla Ziemi i życia na naszej planecie.


Czytaj więcej: