Planetoidami są także... liczne satelity planet Układu Słonecznego. Do najsłynniejszych z nich zalicza się Fobosa i Deimosa - dwa niewielkie, skaliste i nieregularne pod względem kształtu księżyce Marsa.

Fobos jest ciemnym obiektem o składzie chemicznym bardzo zbliżonym do tzw. planetoid typu C (ciemnych chondrytów węglistych). Z tego też powodu ma niskie albedo i jest trudny do zaobserwowania. Węgliste chondryty występują powszechnie w zewnętrznym pasie planetoid, przez co Fobos jest powszechnie uznawany za obiekt przechwycony z tego pasa przez pole grawitacyjne Marsa.

Powierzchnia Fobosa jest pokryta kraterami. On sam jest najprawdopodobniej mieszaniną skał i lodu wodnego. Dane zebrane przez sondę Mars Global Surveyor wskazują ponadto na to, że powierzchnię tego satelity pokrywa gruba warstwa drobnego pyłu podobnego do minerału o nazwie regolit, który jest powszechny między innymi na Księżycu Ziemi. Fobos krąży obecnie bardzo blisko ponad Marsem. Istnieje możliwość, że w niedalekiej przyszłości ulegnie on zniszczeniu za sprawą sił pływowych.

Fobos - kolorowa fotografia zarejestrowana w roku 2008 z pokładu sondy Mars Reconnaissance Orbiter. Źródło: NASA/JPL-Caltech/University of Arizona
 
Drugi satelita Marsa, Deimos, jest również obiektem pasa planetoid, którą w stronę planety mogło skierować silne pole grawitacyjne Jowisza. Krązy on w dużo dalsze odległości od Czerwonej Planety niż Fobos. Według jednej z hipotez początkowo silnie eliptyczna orbita Deimosa stopniowo przekształciła się w kołową na skutek procesów hamowania aerodynamicznego w atmosferze Marsa. Deimos jest również bogaty w związki węgla, a jego powierzchnię pokrywają liczne kratery uderzeniowe pokryte warstwą regolitu.
 

Przechwyconymi planetoidami zdają się być także inne księżyce w Układzie Słonecznym. To na przykład Tryton, ósmy pod względem odległości od macierzystej planety satelita Neptuna. Dlaczego jednak naukowcy sądzą, że i w tym przypadku doszło do wychwytu planetoidy?Warto zauważyć, że Tryton jest jedynym dużym księżycem poruszającym się ruchem wstecznym wokół planety naszego układu. To w dużej mierze wyklucza jego narodziny z tego samego fragmentu materii zawartej w początkowym dysku planetarnym. Tryton mógł więc zostać przyciągnięty na stałe grawitację Neptuna dużo później, i z dużym prawdopodobieństwem pochodzi orygianlnie z pasa Kuipera. Tłumaczyłoby to kształt orbity innego księżyca Neptuna, Nereidy, który krąży niespodziewanie daleko od swej macierzystej planety. Po przechwyceniu Trytona jego grawitacja mogła więc wytrącić Nereidę na jej obecną orbitę o bardzo dużym mimośrodzie.

 
Zdjęcie:  sonda Voyager 2 sfotografowała południową półkulę największego satelity Neptruna, Trytrona. Źródło: NASA/Voyager 2, P-34764
 
 
Czytaj więcej: