Przejdź do treści

Regularne szybkie błyski radiowe w pobliskiej galaktyce

FRB (Illustration by Michael S. Helfenbein)

Nowe wyniki badań pokazują, że udało się zaobserwować serię szybkich błysków radiowych (FRB), które pulsują w regularnych odstępach czasu - co 16,35 dnia - w pobliskiej galaktyce.

Wiadomo od dawna, że niektóre FRB (szybkie błyski radiowe) powtarzają się, ale jedynie w sposób nieregularny, w okresach czasu od sekund do dni. Jednak nowy artykuł, opisujący badania zrealizowanie z udziałem teleskopu CHIME, mogą stanowić pierwszy w historii dowód na to, że FRB czasami powtarzają się też dużo bardziej regularnie.

FRB to wyjątkowo jasne, szybkie emisje fal radiowych o energiach większych niż te, jakie nasze Słońce generuje przez wiele lat. Naukowcy twierdzą, że ich intensywność może być związana z wysoce energetycznymi procesami astrofizycznymi, zachodzącymi w ich macierzystych galaktykach, w tym ze zdarzeniami astrofizycznymi dotyczącymi gwiazd neutronowych lub czarnych dziur. Te obiekty i procesy są obecnie bardzo interesujące dla naukowców. Dość powiedzieć, że astronomowie odkryli istnienie FRB już dziesięć lat temu, ale nadal debatują nad ich pochodzeniem.

Teleskop CHIME został oddany do naukowego użytku w 2017 roku. Ale naukowcy z zespołu CHIME także nadal szukają tych odpowiedzi. Zespół CHIME to dziś kolaboracja około 50 naukowców, kierowana przez University of British Columbia, McGill University, University of Toronto i National Research Council of Canada. W jej ramach wykorzystuje się właśnie ten nowoczesny radioteleskop, znajdujący się w górach Okanagan Valley w Kolumbii Brytyjskiej. Na teleskop CHIME składają się cztery cylindryczne czasze odblaskowe, które pokrywają powierzchnię równą dwóm boiskom piłkarskim.

Na początku tego roku CHIME współpracował z europejskimi astronomami nad ustaleniem pochodzenia określonej emisji szybkich błysków radiowych, znanej jako FRB 180916. Ostatecznie udało się ją powiązać z galaktyką leżącą w odległości około 500 milionów lat świetlnych od Ziemi, czyli niezbyt daleko - jak na galaktyczne standardy.

Teraz z kolei zespół CHIME ustalił, że dodatkowo FRB 180916 pulsuje w przewidywalnych i dosyć regularnych odstępach czasu, z okresem dłuższym niż dwa tygodnie.

Co daje nam taka wiedza? Jeśli astronomowie faktycznie mają rację, to co najmniej niektóre FRB mają charakter astrofizycznie regularny, a przy tym, w wystarczająco długich skalach czasowych, mogą być powiązane z czymś innym niż wirujący zwarty obiekt, typowo kojarzony z ciałami niebieskimi emitującymi okresowe pulsy, na przykład pulsarami. - Być może z czymś w rodzaju układu orbitującego - dodaje Laura Newburgh, naukowiec projektu CHIME, jedna z autorek omawianej pracy.

CHIME wykrywa obecnie około jeden szybki błysk radiowy dziennie. Obecna praca polega więc w dużej mierze na tworzeniu bazy danych znajdowanych tym sposobem FRB, w tym ich okresowości lub pseudookresowości, lokalizacji, energetyki i umiejscowienia na niebie. CHIME będzie również nadal monitorować "obiekt" FRB 180916. Jeśli jakiekolwiek zaobserwowane właściwości jego pulsów będą się regularnie zmieniać, dostarczy to ważnych wskazówek na temat środowiska kosmicznego, z którego one pochodzą.
 


Czytaj więcej:


Źródło: ESA

Opracowanie: Elżbieta Kuligowska

Na ilustracji: Jak powstaje szybki błysk radiowy? Źródło: Michael S. Helfenbein

Reklama