Polska Agencja Kosmiczna wraz z Centrum Badań Kosmicznych PAN i Stowarzyszeniem Polskich Profesjonalistów Sektora Kosmicznego przygotowały analizę luk kompetencji w polskim sektorze kosmicznym. Powstała ona na podstawie ankiet skierowanych do kierownictwa spółek z sektora kosmicznego, których poproszono o opinię na temat studentów i młodych profesjonalistów oraz studentów, których poproszono o samoocenę.
„UMIEJĘTNOŚCI W SEKTORZE KOSMICZNYM” to kilkudziesięciostronicowa szczegółowa analiza postrzegania z jednej strony nowych pracowników przez pracodawców sektora kosmicznego, a z drugiej strony osób, które planują związać swoją karierę zawodową z tą branżą. Respondenci wypełniali ankiety w grudniu i styczniu 2018/2019 oraz rok później, czyli w grudniu i styczniu 2019/2020.
Analiza jest efektem pracy reprezentantów Stowarzyszenia Polskich Profesjonalistów Sektora Kosmicznego (PSPA), Centrum Badań Kosmicznych PAN (CBK PAN), Polskiej Agencji Kosmicznej (POLSA). Ankieta w postaci linku dostępu był rozsyłana drogą mailową przez POLSA oraz PSPA, była też przekazana partnerom aplikacji do Erasmus+ z prośbą o rozpowszechnienie i oraz udostępniana w mediach społecznościowych.
Przeprowadzono dwa osobne badania jedynie na respondentach z Polski.:
- reprezentantów przemysłu poproszono o opinię na temat studentów i młodych profesjonalistów,
- studentów i młodych profesjonalistów poproszono o samoocenę.
W ankiecie znalazły się pytania o przygotowanie merytoryczne młodych pracowników, ich silne i słabsze strony, brakujące kompetencje, umiejętności nabyte podczas studiów, dotychczasowe doświadczenie w pracy w sektorze kosmicznym, obszary zainteresowań w ramach sektora, udział w projektach i zarządzanie nimi, kryteria wyboru pracy i inne. W materiale znajdują się również wskazówki dla osób zainteresowanych rozwojem zawodowym w sektorze kosmicznym.
Jeśli chodzi o pracodawców, ankieta była skierowana jedynie do osób, które mają do czynienia z zarządzaniem ludźmi w swojej pracy. Spośród polskich respondentów 13 osób pracowało w małych przedsiębiorstwach (w tym również w startupach), 7 w średnich, a jedynie 2 osoby w dużych firmach. 13 respondentów spośród 16 osób, które podały kontaktowy adres e-mail zajmowało się segmentem upstream. Respondenci pełnili różne role, najczęściej jednak byli kierownikami projektów (9 osób) lub sekcji (5 osób). W sumie cztery osoby (4) pełniły rolę osób odpowiedzialnych za działalność i operacje podmiotu (CEO oraz dyrektor zarządzający). Większość respondentów ukończyła studia techniczne, w tym trzy osoby ukończyły fizykę, trzy informatykę, dwie mechanikę oraz dwie kierunki związane z teledetekcją.
Jeśli chodzi o ocenę przygotowania technicznego do pracy w sektorze kosmicznym, to pracodawcy uznali, że studenci i młodzi profesjonaliści, czyli osoby świeżo po studiach posiadają w większości mierne przygotowanie techniczne. Może wynikać to z braku praktyki osób przyjmowanych na staże i do pracy oraz z braku informacji jakimi narzędziami posługują się przedsiębiorstwa.
Natomiast respondenci docenili sporą wiedzę techniczną studentów i stwierdzili, że tylko studenci aktywni, którzy poza zajęciami na uczelni prowadzą dodatkowe prace np. w kołach naukowych czy biorą udział w konkursach, mają niezbędne przygotowanie i wiedzę.
Absolwentom polskich uczelni, wg respondentów, najbardziej brakuje następujących umiejętności:
- zarządzanie projektem, poczucia bycia częścią projektu,
- pracy w grupie oraz samodzielnej,
- komunikacji,
- przygotowanie dokumentacji technicznej.
Więcej informacji w analizie.
Ankieta była skierowana do studentów i młodych absolwentów. Respondenci pochodzili z Polski, Niemiec, Włoch i Chorwacji. Ankietowani studiowali na uczelniach w Polsce, UK, Niemczech i we Włoszech. Najwięcej ankiet wypełnili studenci polscy – 81%. Dwóch polskich studentów, którzy wysłali ankiety, studiuje na uczelniach w Niemczech i Włoszech.
Największe zainteresowanie ankietowani przejawiali prowadzeniem kosmicznych badań naukowych, załogowych lotów kosmicznych, programowaniem, systemami wynoszenia obiektów na orbitę, integracją i testowaniem platform satelitarnych czy inżynierią napędów rakietowych.
Jeśli chodzi o kwestię, skąd studenci i absolwenci czerpali wiedze o sektorze kosmicznym, to zdecydowana większość (64%) ankietowanych zdobyła ją w wyniku własnych pasji i zainteresowań. W mniejszości przypadków była to inspiracja nauczycieli lub znajomych. Potwierdza to obserwowaną prawidłowość, że sektor kosmiczny jest zasilany przez osoby, które pasjonowały się tą tematyką (astronomia, astronautyka) już na etapie edukacji szkolnej. Wynika z tego wniosek, że warto zatem zadbać o większą reprezentację tematów w podstawach programowych z takich przedmiotów jak geografia i fizyka.
Zdecydowana większość ankietowanych (70%) deklaruje udział w projektach studenckich podczas studiów. Pozostałe osoby (30%) nie brały udziału w takich projektach. Ponadto większość ankietowanych (ok. 65%) nie brała udziału w żadnym z projektów ESA Education. Tymczasem realizacja takich projektów umożliwia zdobycie kwalifikacji praktycznie w każdej kluczowej dziedzinie sektora – od właściwego zdefiniowania problemu naukowego, następnie zaprojektowania eksperymentu pod kątem naukowym i inżynieryjnym, aż do pracy zespołowej, zarządzania projektem, umiejętności językowych i innych.
Wśród ankietowanych jest niska świadomość, czym są europejskie normy kosmiczne ECSS. Tylko zaledwie 25% uczestników ankiety deklaruje jakiekolwiek doświadczenie z pracy z ECSS.
Ankietowani przy wyborze pracy wysoko oceniają kryterium możliwości nauki i udziału w projektach. Z ankiety wynika spora potrzeba kształcenia zarówno z obszaru zarządzania projektami, jak i kompetencji miękkich.
Więcej informacji w analizie.
Ankieta została opracowana przez Kingę Gruszecką, Przemysława Rudzia i Adama Dąbrowskiego z Polskiej Agencji Kosmicznej. Przy opracowaniu ankiety korzystano z pomocy dra Ryszarda Gabryszewskiego (CBK PAN) oraz Marleny Gołofit (PSPA).
Oprac. Paweł Z. Grochowalski
Źródło: Polska Agencja Kosmiczna
