15 czerwca 2023 roku odbyła się konferencja „Z kosmosu widać więcej, czyli rewolucja w monitorowaniu Ziemi – 25 lat Programu Copernicus” zorganizowana przez polską firmę CloudFerro, ambasadora Programu. Wydarzenie miało miejsce w Cosmic Hub w Warszawie i było częścią obchodów Roku Kopernika w Polsce oraz 25. rocznicy Programu Copernicus w Europie. Celem konferencji było podsumowanie osiągnięć Europejskiego Programu Obserwacji Ziemi Copernicus, pokazanie możliwych kierunków jego dalszego rozwoju oraz korzyści związanych z wykorzystaniem danych satelitarnych. Spotkanie uświetnili przedstawiciele administracji publicznej, agencji kosmicznych i rządowych, a także przedstawiciele biznesu.
Jubileusz programu i konferencja pt. „Z kosmosu widać więcej, czyli rewolucja w monitorowaniu Ziemi – 25 lat Programu Copernicus” stanowiły doskonałą okazję do spotkania i podsumowania dotychczasowych jego osiągnięć, prezentacji innowacyjnego potencjału oraz przyszłych perspektyw rozwoju. Z okazji jego 25-lecia ambasador programu, firma CloudFerro zaprosiła do udziału w konferencji przedstawicieli administracji publicznej, samorządowej, świata nauki, edukacji i biznesu oraz wszystkich zainteresowanych wykorzystaniem danych obserwacji Ziemi w swoich działaniach. Osią dyskusji i całego spotkania był Program Copernicus, który zrewolucjonizował wykorzystanie danych satelitarnych, wspierając wiele sektorów gospodarczych, społeczności naukowych oraz użytkowników publicznych i komercyjnych na całym świecie.
Prelegenci poruszyli kwestie znaczenia programu w perspektywie krajowej, jego potencjalnego rozwoju oraz wpływu na planetę. Zebrani eksperci omówili także innowacyjny potencjał oraz wyzwania, które czekają Program Copernicus w najbliższej i dalszej przyszłości, w tym m.in. zastosowanie jego danych w statystyce czy nowatorskich rozwiązaniach, jak np. symulacjach cyfrowych bliźniaków Ziemi.
Pierwsza część spotkania poświęcona była osiągnięciom Programu Copernicus oraz kierunkom jego dalszego rozwoju. W tym bloku prezentacje otwierające spotkanie wygłosili przedstawiciele gospodarza oraz organizacji patronackich konferencji – Ministerstwa Edukacji i Nauki oraz Polskiej Agencji Kosmicznej, poruszono również kwestie potencjału i wyzwań, o których opowiedzieli przedstawiciele GUS, IMGW-PIB, IGiK oraz ICHB PAN.
25 lat historii Programu przyniosło po drodze wiele projektów, które rewolucjonizowały różne branże i sektory gospodarki, nie zabrakło ich w prezentacjach. W drugiej części spotkania zaprezentowano przykłady zastosowania danych satelitarnych w zarządzaniu kryzysowym, monitoringu sektora rolnego czy badaniach bilansu węgla. Wybrane projekty zaprezentowali przedstawiciele m.in. CBK PAN, IMGW, IGiK oraz ARiMR.
Konferencję zakończyła debata panelowa moderowana przez dr Milenę Ratajczak, podczas której podsumowano wnioski z projektów oraz przeprowadzono dyskusję nad szerszym wykorzystaniem programu i potrzebami jego użytkowników. W debacie wzięli udział dr Maciej Krzyżanowski, prezes CloudFerro, dr Dominik Rozkrut, prezes GUS, dr Jakub Ryzenko z Centrum Badań Kosmicznych PAN, dr inż. hab. Agata Hościło z Instytutu Geodezji i Kartografii, oraz Paweł Durka z Instytutu Ochrony Środowiska PIB.
25-lecie Programu Copernicus to doskonała okazja do podsumowania dotychczasowych osiągnięć oraz wyciągnięcia wniosków na przyszłość. Na pewno cieszy nas fakt, że polskie firmy zbudowały bardzo silną pozycję w branży przetwarzania i udostępniania danych satelitarnych w Europie. Przemawia za tym fakt, że stajemy się w tej dziedzinie tzw. prime contractorem, czyli głównym wykonawcą dla wiodących instytucji europejskich, taki jak ESA czy EUMETSAT. W mojej ocenie jest to doskonały moment, by wykonać kolejny krok i zrobić z obsługi danych satelitarnych polską specjalizację w sektorze kosmicznym. Taki hub mógłby przełożyć się np. na umieszczenie w Polsce centrum kompetencyjnego ESA w tej dziedzinie i dynamizację rozwoju tego sektora – mówi dr Maciej Krzyżanowski, prezes CloudFerro.
Oprócz rozważań nad rozwojem sektora kosmicznego w Polsce i współpracy branży przemysłowej ze światem nauki i administracji publicznej w zakresie udostępniania i przetwarzania danych z obserwacji Ziemi, paneliści podjęli temat wsparcia systemowego w tworzeniu warunków umożliwiających szersze wykorzystanie potencjału Programu Copernicus. Dyskutowano także o tym, co polskie instytucje i przedsiębiorstwa mogą wnieść do rozwoju Programu Copernicus i jak poszerzyć zakres zastosowań danych Copernicusa w różnych dziedzinach gospodarki. Jednym z ciekawszych wniosków z debaty, do której licznie dołączyli też uczestnicy konferencji, była potrzeba ściślejszej i usystematyzowanej współpracy branży danych satelitarnych z instytucjami szkolnictwa, co poszerzyłoby kompetencje w tej wciąż wąskiej dziedzinie nauki.
Spotkaniu towarzyszyła wystawa zwycięskich prac z ostatniej edycji międzynarodowego konkursu „Seize the beauty of our Planet” na najlepsze zdjęcie satelitarne Ziemi pokazujące zmiany klimatu w zakresie obszarów wodnych.
Konferencja była objęta patronatem Ministra Edukacji i Nauki oraz Polskiej Agencji Kosmicznej, a partnerami merytorycznymi wydarzenia były POLSA, Agencja Rozwoju Przemysłu, Centrum Technologii Kosmicznych AGH, Centrum Badań Kosmicznych PAN oraz Instytut Geodezji i Kartografii.
Garść informacji o Programie Copernicus
Program Copernicus, inicjatywa Unii Europejskiej, jest jednym z najważniejszych i najbardziej zaawansowanych systemów obserwacji Ziemi na świecie. Od 1998 roku program dostarcza z orbity dane satelitarne o stanie naszej planety, umożliwiając monitorowanie zmian środowiskowych, prognozowanie pogody, zarządzanie kryzysowe oraz badanie klimatu. Program realizowany jest we współpracy z państwami członkowskimi UE, Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), Europejską Organizacją Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych (EUMETSAT), Europejskim Centrum Prognoz Średnioterminowych (ECMWF), agencjami UE i instytutem badawczym Mercator Océan.
Program Copernicus to największy dostawca otwartych danych satelitarnych na świecie, który pozwala nam dogłębnie zrozumieć naszą planetę i zachodzące na niej zmiany, wspierając społeczność naukową, organy publiczne oraz użytkowników komercyjnych i prywatnych na całym świecie w opracowywaniu innowacyjnych rozwiązań w zakresie walki ze zmianami klimatu, poprawy stanu środowiska naturalnego, zapobiegania i zmniejszania skutków gwałtownych zjawisk pogodowych oraz katastrof naturalnych, monitorowania rolnictwa, planowania miast i w wielu innych dziedzinach.
Źródło: PlanetPartners
Oprac. Paweł Z. Grochowalski
