NASA opublikowała materiał przedstawiający dwa małe pomidory, które zaginęły na okołoziemskiej orbicie w 2022 roku po tym, jak astronauta Frank Rubio zebrał je na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Przypadkowe odkrycie zguby w kompleksie sypialnianym pokazuje, jak siedemnastoprocentowa wilgotność panująca na stacji wpływa na żywność przechowywaną w specjalnej torbie strunowej.
Początkowo uprawiane na ISS małe pomidorki zostały rozdzielone między członków załogi przebywającej na ISS, którzy mogli ich spróbować, oceniając smak i wartość odżywczą. Dwa egzemplarze miały jednak w stanie nienaruszonym powrócić na Ziemię do analizy. Problem w tym, że wcześniej zaginęły, co zapewne nie jest trudne w panujących tam warunkach mikrograwitacji.
Teraz okazało się, że mimo upływu prawie roku od zniknięcia pomidorów owoce znalezione w strunowej torbie były jedynie lekko przesuszone i lekko zgniecione. Pracownicy NASA nie ujawnili dokładnej lokalizacji znaleziska, ale podkreślają, że poza pewnymi przebarwieniami na pomidorach nie zauważono widocznego rozwoju mikroorganizmów ani grzybów, w tym pleśni.
Sam Rubio wcześniej wspomniał tylko o jednym zagubionym pomidorze, który według NASA został wyhodowany w ramach eksperymentu eXposed Root On-Orbit Test System (XROOTS) w 2022 roku (a nie projektu VEG-05 w 2023 roku, jak sugerowały wcześniejsze doniesienia medialne). Eksperyment XROOTS wykorzystuje techniki hydroponiczne i aeroponiczne do uprawy roślin bez udziału gleby lub innych pożywek. Może pomóc w dostarczaniu odpowiednich rozwiązań dla systemów upraw roślinnych potrzebnych w przyszłych misjach eksploracji kosmosu. I choć odnalezienie żywności było miłym akcentem dla Rubia, który od tego czasu zdążył już wrócić do domu po rocznej misji na ISS, NASA podkreśla, że prawdziwym celem uprawy żywności na stacji jest testowanie technologii, które mogą być wykorzystane podczas przyszłych eksploracji Księżyca i Marsa. Obecnie prowadzony jest zresztą więcej niż jeden eksperyment mający na celu zapewnienie astronautom świeżej żywności.
W ramach wspomnianego projektu VEG-05 testowano produkcję karłowatych pomidorów i innych roślin spożywczych, podczas gdy nowszy eksperyment Planet Habitat-03 stanowi jedno z pierwszych wielopokoleniowych badań roślin na pokładzie stacji kosmicznej, które ma na celu próbę oceny, czy adaptacje genetyczne w jednym pokoleniu roślin uprawianych w kosmosie mogą przenieść się na następne pokolenia. Zbiór próbek z Habitat-03 jest obecnie umieszczony na pokładzie statku kosmicznego SpaceX Dragon i oczekuje na powrót na Ziemię pod koniec miesiąca. A dalsza uprawa pomidorów – i nie tylko – na stacji ISS wciąż trwa.
Co więcej, kosmiczna żywność niesie ze sobą również niematerialne korzyści.
Korzyści z uprawy roślin na Stacji nie kończą się na tym – dodają specjaliści NASA. Astronauci informują nas, że czas spędzany w ogrodzie przynosi korzyści natury psychologicznej, podnosząc jakość życia w kosmosie i poprawiając morale załogi.
Czytaj więcej:
Źródło: space.com
Opracowanie: Elżbieta Kuligowska
Na ilustracji: Dwa pomidorki zagubione na ISS w 2022 roku zostały odnalezione, jak ujawniła NASA, dopiero w grudniu 2023 roku (NASA)
