W Tarnowie rok temu otwarto centrum nauki i techniki nazwane „Pasażem Odkryć”. Znajdziemy w nim pięć pracowni poświęconych pięciu wybitnym osobom związanym z Tarnowem. W jednej z pracowni znajduje się planetarium, w którym można wybrać się w kosmos w każdy weekend.
Tarnowski Pasaż Odkryć Centrum Nauki i Techniki oficjalnie został otwarty w piątek 9 września 2022 roku. Od 10 do 11 września miały miejsce dni otwarte, w czasie których zwiedzający mogli zapoznać się ze wszystkimi atrakcjami. Obiekt, który jest częścią Tarnowskiego Centrum Kultury, posiada pięć pracowni nazwanych od nazwisk wybitnych osób związanych z miastem Tarnów. Są to pracownie: Hellera, Szczepanika, Studniarskiego, Olszewskiego i Piszowej.
Ksiądz profesor Michał Heller urodził się w Tarnowie 12 marca 1936 roku. Jest polskim duchownym katolickim i uczonym: fizykiem teoretykiem, filozofem, teologiem, historykiem nauki, profesorem zwyczajnym nauk filozoficznych oraz popularyzatorem nauki.
Jan Szczepanik, nazywany polskim Edisonem, był wszechstronnym wynalazcą (ok. 50 wynalazków!), który mieszkał w Tarnowie przez 20 ostatnich lat swojego życia (zmarł 18 kwietnia 1926 roku).
Prof. dr inż. Jan Studniarski, pionier elektryfikacji Polski, w latach 1914–1920 był pierwszym dyrektorem tarnowskiej elektrowni, a rektorem Akademii Górniczej w Krakowie.
Karol Stanisław Olszewski to polski fizyk i chemik, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, pionier kriogeniki, wynalazca kaskadowej metody skraplania gazów, wraz z Zygmuntem Wróblewskim jako pierwsi na świecie skroplili tlen, azot i tlenek węgla. Z Tarnowem łączy go fakt, że zdał maturę w tarnowskim liceum ogólnokształcącym (wszystkie oceny celujące!).
Natomiast Aniela Piszowa to polska publicystka, redaktorka, dziennikarka, emancypantka oraz właścicielka oficyny wydawniczej i drukarni w Tarnowie. Zmarła w tym mieście 12 listopada 1934 roku.
Planetarium w Tarnowie zostało otwarte 10 września 2022 roku. Jest to planetarium mobilne, które zostało umieszczone na piierwszym piętrze budynku, w Pracowni Hellera. Prezentowane są tu eksponaty związane z powstaniem świata oraz miejscem, jakie zajmuje w nich człowiek. W sali mieści się także pracownia astronomiczna prowadzona przez Justynę Put – astronomkę z wieloletnim doświadczeniem w popularyzowaniu astronomii oraz w obserwacji nocnego nieba.
Planetarium, pomimo że jest mobilne, umieszczone jest w sali na stałe. Wybór planetarium, które można zwinąć i przestawić wiązał się z niewielką powierzchnią Pracowni Hellera, w której odbywają się także inne zajęcia, wymagające miejsca.
Planetarium, które znajduje się w centralnej części Pracowni Hellera, oferuje pokazy nieba na żywo oraz filmy sferyczne pod dmuchaną kopułą o średnicy 5 metrów dla 15 osób jednocześnie. Widzowie, leżąc na piankowych materacach, mogą wybrać się w wirtualną podróż do najdalszych zakątków kosmosu, na planety Układu Słonecznego czy w przestrzenie Drogi Mlecznej.
W pomieszczeniu planetarium znajdują się m.in. projektor laserowy Barco o rozdzielczości WQGA+ (2716 × 1600) i jasności 7000 lumenów, a także media-serwer dla pokazów nieba w czasie rzeczywistym oraz prezentacji filmów fulldome. Seanse edukacyjne w Planetarium odbywają się w weekendy. Można wtedy obejrzeć jeden z trzech wybranych filmów: „Słońce – nasza gwiazda”, „Jesienne niebo nad Tarnowem” oraz „Obserwatoria astronomiczne”.
Więcej informacji nt. Pasażu Odkryć można znaleźć na stronie instytucji:
Źródło: Pasaż Odkryć Tarnów
Opracowanie: Paweł Z. Grochowalski
