Przejdź do treści

Rozbłysk Markariana 421

Wizja artystyczna galaktyki aktywnej z centralną czarną dziurą i strugami relatywistycznej plazmy wypływającymi z jej środka.
Bardzo jasny rozbłysk Markariana 421 mieli okazję obserwować astronomowie w pierwszej połowie kwietnia br. Flara została zarejestrowana w zakresie promieniowania gamma i rentgenowskiego.

Niedawno pisaliśmy o blazarze PKS 1424+240. Markarian 421 (Mrk 421) to również blazar.  Zlokalizowany jest w konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy na redshifcie z=0.03. Jest jednym z najjaśniejszych obiektów w swojej klasie, dlatego często jest monitorowany przez różne instrumenty.

Blazary to klasa obiektów, dla których ważną rolę odgrywa aktywność w centrum galaktyki, związana z procesami akrecji na masywną czarną dziurę. W przypadku blazarów tworzona w aktywnym jądrze relatywistyczna struga (dżet), która jest skierowana w kierunku obserwatora na Ziemi, przez co wszelkie obserwowane procesy emisji są modyfikowane przez efekty relatywistyczne. Emitowane przez blazary promieniowanie elektromagnetyczne może być z reguły obserwowane w szerokim zakresie widma, począwszy od promieniowania radiowego aż – niekiedy - do promieniowania gamma w zakresie VHE (100 GeV – 100 TeV).

Blazary są obiektami zmiennymi, a różnice strumieni emitowanego przez nie promieniowania są również obserwowane na różnych częstotliwościach.

W ciągu ostatnich kilku tygodni, Large Area Telescope (LAT), jeden z dwóch instrumentów Fermi Gamma-ray Space Telescope, zarejestrował wzrost aktywności źródła Mrk 421 w zakresie promieniowania gamma. Wstępna analiza obserwacji zebranych w okresie 9-12 kwietnia 2013 pokazała strumień fotonów 3-4 krotnie większy niż ten, który został opublikowany w 2-gim katalogu źródeł Fermiego.

Wzrost aktywności źródła w tym okresie został również zaobserwowany przez instrumenty rentgenowskie (NuStar i Swift-XRT) oraz w zakresie teraelektronowoltowgo promieniowania gamma (obserwatoria VERITAS i MAGIC).

Równoczesne obserwacje zmiennych obiektów, jakimi są blazary, prowadzone przez różne instrumenty wydają się być kluczowe do wyjaśnienia wciąż niepoznanej natury tych obiektów oraz mechanizmów fizycznych powstawania ich promieniowania.

Kolaboracja Fermi zasugerowała dalsze obserwacje obiektu, prowadzone równocześnie na różnych częstościach widma elektromagnetycznego. Osobą kontaktową kampanii wielozakresowej jest David Paneque (dpaneque@mppmu.mpg.de).
 

 

Źródło: Alicja Wierzcholska | The Astronomer's Telegram

Na zdjęciu: Wizja artystyczna galaktyki aktywnej z centralną czarną dziurą i strugami relatywistycznej plazmy wypływającymi z jej środka.

(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)

Reklama