Międzynarodowy zespół naukowców wykorzystał teleskop Webba do odkrycia 14 nowych zjawisk przejściowych podczas badania gromady galaktyk MACS0416.
Zjawiska przejściowe to obiekty, takie jak pojedyncze gwiazdy, które wydają się nagle jaśnieć o rzędy wielkości, a następnie znikać – powiedział Haojing Yan, profesor nadzwyczajny na Wydziale Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Missouri. Te zjawiska przejściowe wydają się jasne tylko przez krótki okres czasu, a następnie znikają; to tak, jakbyśmy patrzyli przez zmieniające się szkło powiększające. W tej chwili mamy tę rzadką szansę, jaką dała nam natura, aby uzyskać szczegółowy widok pojedynczych gwiazd, które znajdują się bardzo daleko. Podczas gdy obecnie jesteśmy w stanie zobaczyć tylko najjaśniejsze z nich, jeżeli będziemy to robić wystarczająco długo – i wystarczająco często – będziemy w stanie określić, ile jest jasnych gwiazd i jak są one masywne.
Dzięki wykorzystaniu zaawansowanych technologicznie możliwości Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba, Yan i jego zespół potwierdzili przyczynę „migoczących świateł” lub zjawisk przejściowych w gromadach galaktyk, które naukowcy po raz pierwszy zaobserwowali wiele lat temu przy użyciu Kosmicznego Teleskopu Hubble'a.
Nazywamy MACS0416 Gromadą Galaktyk Choinki, zarówno dlatego, że jest tak kolorowa, jak i z powodu migoczących światełek, które w niej znajdujemy – powiedział Yan. Widzimy tak wiele zjawisk przejściowych w niektórych regionach tego obszaru dzięki zjawisku znanemu jako soczewkowanie grawitacyjne, które powiększa galaktyki znajdujące się za tą gromadą.
Zespół odkrył zjawiska przejściowe, analizując cztery zestawy zdjęć wykonanych przez JWST gromady galaktyk w okresie 126 dni, co odpowiada około czterem miesiącom. Yan jest szczególnie podekscytowany tym, że dwa spośród tych zjawisk to supernowe – wybuchy gwiazd znajdujących się na końcu swojego życia. To szczególnie interesujące, ponieważ zespół może wykorzystać te supernowe do badania galaktyk, w których się znajdują.
Różnorodność dwóch supernowych oraz dwunastu innych znacznie powiększonych gwiazd ma dla nas duże znaczenie – powiedział Yan. Analizowaliśmy zmiany jasności tych obiektów w czasie, korzystając z ich krzywych blasku. Dzięki szczegółowemu badaniu zmian blasku, w końcu będziemy w stanie określić, jakiego rodzaju gwiazdy to są. Co więcej, będziemy mogli zrozumieć strukturę soczewki grawitacyjnej i jej związek z rozkładem ciemnej materii. To zupełnie nowa perspektywa na Wszechświat, która została otwarta dzięki JWST.
Artykuł został zaakceptowany do publikacji w Astrophysical Journal.
Więcej informacji:
- Scientists find 14 new transient objects in space by peering through a galaxy “magnifying glass”
- JWST's PEARLS: Transients in the MACS J0416.1-2403 Field
Opracowanie: Agnieszka Nowak
Źródło: University of Missouri
Na ilustracji: Gromada galaktyk MACS0416. Źródło: NASA