Dobre warunki do obserwacji Merkurego

Bliskość Merkurego i Słońca sprawia, że planeta ta jest na co dzień trudna lub wręcz niemożliwa do zaobserwowania na niebie. Jej blask ginie po prostu w promieniach naszej gwiazdy - zarówno po zachodzie, jak i tuż przed wschodem Słońca. W dodatku Merkury nigdy nie znajduje się na tyle daleko od jego tarczy, by móc ukazać nam się w pełni na ciemnym tle nieba. Czasami jednak warunki do jego obserwacji nieco się poprawiają.

W połowie lutego, tuż po zmierzchu, warto poszukać go na niebie - mniej więcej 18 stopni na wschód od Słońca. Jak możemy ocenić tę odległość? Jeśli wyciągniemy przed siebie na całą długość ramienia zaciśniętą pięść, to jej widziany  wówczas rozmiar wynosi mniej więcej 10 stopni. Najlepszy dzień na tegoroczne podziwianie Merkurego to 16 lutego. Wówczas przypada jego maksymalna elongacja wschodnia, czyli największa odległość kątowa danej planety od Słońca, jaka może być widziana z Ziemi.

Szukajmy zatem Merkurego 11 stopni wysokości nad horyzontem, na południowo - zachodnim niebie, pół godziny po zachodzie Słońca. Merkury ma wówczas wielkość gwiazdową -0,6, co sprawia, że stanowić będzie najjaśniejszy obiekt w tej części nieba. Jego tarcza przyjmie rozmiar 7 minut łuku i będzie wyglądała na jedynie w połowie oświetloną przez Słońce - bowiem planeta ta, jak również i Wenus, ukazuje obserwatorom na Ziemi poszczególne fazy, podobne do faz Księżyca. wynika to z tego, że obie te planty zaliczane są do planet wewnętrznych - takich, których orbity położone są wewnątrz orbity Ziemi. Gdy Merkury znajduje się po przeciwnej stronie Słońca niż Ziemia (w tzw. koniunkcji górnej), jest jak gdyby w pełni, natomiast podczas koniunkcji dolnej (gdy leży między Słońcem a Ziemią) – jest w nowiu. W obu przypadkach planeta wschodzi i zachodzi jednocześnie ze Słońcem i jest dla ziemskiego obserwatora niewidoczna. Z kolei podczas pierwszej i ostatniej kwadry jej elongacja na wschód lub zachód osiąga maksymalną wartość – odległość Merkurego od Słońca wynosi wtedy od 17,9 stopni w peryhelium do 27,8 w aphelium. Przy maksymalnej wartości elongacji zachodniej Merkury wschodzi przed Słońcem najwcześniej, w okresie maksymalnej elongacji wschodniej zachodzi zaś po Słońcu najpóźniej. To właśnie mamy teraz okazję zaobserwować.

 

Ciekawostki na temat Merkurego

 

•    Merkury okrąża Słońce w średniej odległości 58 tysięcy kilometrów, ale duża półoś jego orbity zmienia się w szerokim zakresie  -  od 47 do 71 tysięcy kilometrów

•    Merkury dokonuje pełnego obrotu wokół Słońca w zaledwie 88 dni  -tyle trwa tamtejszy rok

•    Obrót planety wokół jej własnej osi trwa aż 59 dni

•    Człowiek po raz pierwszy miał okazje ujrzeć z bliska powierzchnię Merkurego w marca 1974, gdy sonda Mariner 10  (NASA) przeleciała w niewielkiej odległości od globu, ukazując nam jego pokrytą licznymi kraterami powierzchnię

•    Sonda MESSENGER weszła na orbitę planety 18 marca 2011 roku. Zdjęcia, jakie przesłała na Ziemię, przyniosły zaskakujące odkrycie. W trwale zacienionych kraterach na biegunach Merkurego najprawdopodobniej znajduje się lód