Teleskop Hubble'a w latach 2002 - 2003 wykonał liczne zdjęcia powierzchni Plutona. Zdjęcia te zostały niedawno skompilowane do najbardziej aktualnejmapy tej karłowatej planety. Widać na niej wyraźnie, że Pluton, mimo że jest jedynie malutkim, lodowym globem na obrzeżach Układu Słonecznego, podlega sezonowym zmianom.
Zdjęcia przedstawiają poczerwienienie części planety oraz znaczne pojaśnienie jej północnej półkuli, oświetlanej przez Słońce. Zmiany te są najprawdopodobniej rezultatem sublimacji powierzchniowej warstewki lodu na aktualnie oświetlanym biegunie planety oraz, odpowiednio, zamarzaniem cieczy na biegunie przeciwległym, podczas długiego, trwającego 248 ziemskich lat roku na Plutonie.
Pluton, który jest planetą szczególnie popularną wśród społeczności nienaukowej, od początku był trudny do zbadania ze względu na swoje niewielkie rozmiary w połączeniu z ogromnym dystansem dzielącym go od Ziemi. Teleskop Hubble'a pokazał nam teraz zmiany na powierzchni planety o rozmiarach rzędu setek mil. To nie wystarcza do zrozumienia geologii Plutona, jednak pozwala już wyciągnąć pewne wnioski o jego budowie. Zmienne kolory powierzchni planety zdają się wynikać ze zjawiska rozbijania obecnego na niej metanu przez ultrafioletowe promieniowanie słoneczne. Proces ten powoduje, że możemy bezpośrednio zaobserwować pozostałe po nim, bogate w węgiel, czerwonawe plamy.
Nowe mapy Plutona dowodzą zatem, że planeta ta nie jest bynajmniej tylko "nudną kulą śniegu i skał", a dynamicznym światem z szybkozmiennąą atmosferą. Zmienność pór roku na Plutonie jest bardziej skomplikowana niż w przypadku Ziemi, m.in. za sprawą znacznej eliptyczności jego orbity (podczas gdy orbita ziemska jest w przybliżeniu kołowa.) Lato na Plutonie przychodzi szybciej na półkuli północnej, ponieważ planeta porusza się wówczas szybciej w swym roku okrężnym wokół Słońca - jest wtedy bowiem w przysłonecznym ognisku elipsy.
Źródło: Elzbieta Kuligowska
Na ilustracji: Zmienność atmosfery Plutona na skutek jego ruchu wokół Słońca. Zdjęcia wykonane w latach 2002-2003 przez Kosmiczny Teleskop Hubble'a. Źródło: NASA
(Tekst ukazał się pierwotnie w serwisie Orion, którego zasoby zostały włączone do portalu Urania)
