W tym roku rozpocznie się budowa Chińskiej Stacji Kosmicznej. Już za kilka miesięcy główny moduł stacji Tianhe powinien trafić na orbitę.
Już wiosną 2021 roku rozpocznie się na orbicie budowa stałej chińskiej załogowej stacji orbitalnej. Projekt planowany przez dziesięciolecia był stopniowo rozwijany poprzez wysyłanie testowych stacji Tiangong 1 i Tiangong 2. Chińczycy zbierali doświadczenia w przeprowadzaniu misji załogowych, coraz dłuższych pobytów na orbicie okołoziemskiej oraz rozwinęli nową flotyllę rakiet nośnych, zdolnych umieszczać na orbicie okołoziemskiej ciężkie statki towarowe i przyszłe moduły stacji.
Teraz pierwszy moduł stacji Tianhe jest w ostatniej fazie przygotowań do umieszczenia go na rakiecie Długi Marsz 5B. Chiny planują do końca 2022 roku ukończyć budowę kompleksu. W tym celu zostanie przeprowadzonych 11 misji. Wśród nich loty wysyłające moduły stacji, towar i astronautów.
Start pierwszego modułu być może już w marcu
Tianhe to główny moduł budowanej przez Chiny stacji. Ma 16,6 m długości i masę 22 t. Zapewni możliwość przebywania tam trzech astronautów i został wyposażony we wszelkie systemy potrzebne do długotrwałych misji załogowych.
Moduł składa się z trzech sekcji. W sekcji mieszkalnej znajduje się kuchnia, toaleta, panel kontroli systemów sztucznej atmosfery, systemy do komunikacji z Ziemią i miejsce na przeprowadzanie eksperymentów naukowych. Pozostałe sekcje to: niezamieszkiwalna sekcja serwisowa ze sprzętem potrzebnym do działania stacji oraz sekcja przejściowa z pięcioma portami do dokowania statków i przytwierdzenia kolejnych modułów.
Zasilanie do stacji dostarczać będzie para ruchomych paneli fotowoltaicznych. Sam moduł będzie też odpowiedzialny za kontrolę orientacji, nawigację i sterowanie całej stacji.
Chińskie media poinformowały w styczniu o zakończeniu przeglądu fabrycznego modułu Tianhe i pierwszego statku towarowego Tianzhou 2, który do niego poleci. To oznacza, że teraz budowa stacji orbitalnej wchodzi w etap implementacji. Teraz oba statki przejdą ostatnie testy na terenie kosmodromu Wenchang.
Rakieta prawie gotowa
W Tianjin trwają ostatnie prace w fabryce nad egzemplarzem rakiety Długi Marsz 5B, która wiosną wyniesie moduł Tianhe na orbitę. Po transporcie komponentów rakiety do kosmodromu miną około 2 miesiące, by zintegrować moduł z rakietą.
Rakieta Długi Marsz 5B to jedna z największych chińskich rakiet nośnych. Różni się tym od rakiety Długi Marsz 5, że nie posiada drugiego stopnia, a jedynie główny człon i rakiety boczne. Zatankowana waży prawie 840 t i jest w stanie wynieść na niską orbitę okołoziemską do 25 t ładunku.
Swój pierwszy lot rakieta odbyła w maju 2020 roku, kiedy wyniosła na wysoką eliptyczną orbitę okołoziemską testowy chiński statek załogowy nowej generacji. Statek był zatankowany tak, aby symulował ciężar jaki rakieta będzie musiała unieść podczas misji z modułem Tianhe.
Rakieta Długi Marsz 5 i Długi Marsz 5B to pierwsze chińskie systemy, które w głównym członie korzystają z silników zasilanych ciekłym wodorem i tlenem (podobnie jak obecnie aktywne rakiety: amerykańska Delta IV Heavy, japońska H-II, a w przyszłości Space Launch System). Para silników YF-77, która zasila główny człon rakiet serii Długi Marsz 5 przeszła ostatnio kolejne długie testy niezawodności.
Egzemplarz silnika YF-77 ukończył 7 stycznia 2020 roku już swój czwarty test długiego, 500-sekundowego odpalenia, symulującego profil misji rakiety Długi Marsz 5B. Niezawodność nowej dla Chin technologii dużych silników kriogenicznych (o ciągu rzędu 500 kN) jest kluczowa dla powodzenia całego projektu budowy stacji.
To właśnie problemy z rakietą Długi Marsz 5 opóźniły program Chińskiej Stacji Kosmicznej, której pierwszy moduł miał początkowo lecieć już w 2018 roku.
Jak będzie wyglądać budowa stacji?
Po wyniesieniu modułu Tianhe bezpośrednio na niską orbitę prawdopodobnie w marcu 2021 roku, kolejną misją będzie wysłanie do niej statku towarowego Tianzhou 2. Rakieta Długi Marsz 7, która ma wykonać ten lot jest już w fazie składania. Tianzhou 2 dostarczy do stacji potrzebne zaopatrzenie w postaci paliwa, powietrza, wody.
Pierwszy statek towarowy serii Tianzhou poleciał do poprzedniej próbnej stacji Tiangong 2 w 2017 roku. Pomyślnie przetestowano wtedy wszystkie procedury autonomicznego dokowania i transferu zasobów w warunkach nieważkości.
Po udanej misji towarowej nastąpi pierwsza misja załogowa. Statek Shenzhou 12 wyniesie pierwszych astronautów do nowej stacji. Załoga została już wybrana, ale o składzie dowiemy się najprawdopodobniej dopiero przed samym startem. Będzie to pierwszy start załogowy Chin od 2016 roku.
Podsumowanie
Gdy Chińska Stacja Kosmiczna znajdzie się na orbicie i polecą do niej pierwsi astronauci będziemy mogli śledzić dwa miejsca w przestrzeni kosmicznej, w których stale przebywają ludzie. Chiński kompleks orbitalny docelowo będzie około 5 razy mniej masywny od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.
Opracował: Rafał Grabiański
Na podstawie: Xinhua/CCTV/SpaceflightNow/SpaceNews/Go-Taikonauts/CAST/CNSA
Na zdjęciu: Wizja artystyczna Chińskiej Stacji Kosmicznej. Źródło: CMSE.
