Nowo zainstalowany na radioteleskopie Green Bank planetarny system radarowy zbada bardziej szczegółowo Układ Słoneczny.
Te obrazy tylko z pozoru wyglądają jak zdjęcia wykonane w świetle widzialnym. W rzeczywistości to coś zupełnie innego. Widoczny poniżej obraz został skonstruowany przy użyciu nowego nadajnika zainstalowanego w Obserwatorium Green Bank w Zachodniej Wirginii, który wysyła sygnały radarowe na Księżyc. Sieć złożona z ziemskich radioteleskopów przechwyciła wówczas następnie odbity od Srebrnego Globu sygnał, by na jego bazie stworzyć obraz struktury Hadley Rille, wijącej się w pobliżu miejsca lądowania Apollo 15.
Na ilustracji: Zdjęcie przedstawia elementy o średnicy zaledwie kilku metrów. Tyle samo liczy sobie sama podstawa lądownika, czyli największego elementu pozostawionego na powierzchni Księżyca podczas misji Apollo.
Źródło: NRAO/GBO/NSF/AUI/USGS
Co ważne, niedawna utrata trzystumetrowego radioteleskopu Arecibo pozostawiła lukę w zakresie naszych radarów planetarnych. Instrumenty zawieszone nad 305-metrową czaszą Arecibo były jeszcze do niedawna najpotężniejszym planetarnym systemem radarowym na świecie. Nadajnik o mocy 1 megawata aktywnie sygnalizował m. in. asteroidy przelatujące w pobliżu Ziemi, aby następnie pokazywać nam ich nierzadko upiorne profile, ujawniając przy tym zdumiewające szczegóły takie jak układy podwójne czy satelity samych asteroid.
Nowy radar w Green Bank jest wynikiem dwuletniej współpracy pomiędzy National Radio Astronomy Observatory (NRAO), Green Bank Observatory i Raytheon Intelligence & Space. Firma Raytheon zaprojektowała potężny nadajnik radiowy zainstalowany w Green Bank.
Green Bank transmituje sygnał, który jest odbierany przez sieć Very Long Baseline Array, czyli zbiór największych radioteleskopów, obejmujący m. in. anteny ze Stanów Zjednoczonych, Hawajów czy St. Croix na Karaibach. Te pojedyncze teleskopy współpracują ze sobą z wykorzystaniem zjawiska i techniki interferometrii radiowej, aby wspólnie osiągnąć rozdzielczość porównywalną ze zdolnością rozdzielczą jednego, wielkiego radioteleskopu. Zespół naukowy NRAO liczy na to, że nowe obserwacje i wyniki radarowe zostaną udostępnione już latem tego roku.
Na ilustracji: Radar w Arecibo został wykorzystanydo zobrazowania podwójnej asteroidy 2017 YE5.
Źródło: Arecibo/GBO/JPL/NASA/NSF
Na ilustracji: Very Long Baseline Array (VLBA) to sieć radioteleskopów obejmująca cały kontynent.
Źródło: VLBA/NSF
Obserwatorium Green Bank posiada największy obecnie w pełni sterowalny radioteleskop na świecie. Rozpoczęło działalność w 1956 roku, a astronomowie używali wówczas tej wielkiej anteny do badań nad ewolucją galaktyk, pulsarów, kompaktowych źródeł radiowych i innych ciekawych obiektów dalekiego Kosmosu. Ale w bezpośrednim sąsiedztwie Ziemi radioteleskop Green Bank był również używany do śledzenia statków i sond kosmicznych oraz komet, a także pomiarów szybkości wirowania obiektów Układu Słonecznego, takich jak Merkury czy Europa.
Stary teleskop Green Bank uległ zniszczeniu w 1988 roku, zanim jeszcze zdążył powrócić do pełnej eksploatacji po przerwie. Obecnie Green Bank i NRAO działają wspólnie na podstawie odrębnych umów z National Science Foundation, we współpracy z Associated Universities Incorporated.
Projekt ten otwiera zupełnie nowy zakres możliwości - powiedział Tony Beasley (NRAO) w niedawnym komunikacie prasowym. Wcześniej braliśmy udział w ważnych badaniach radarowych Układu Słonecznego, ale przekształcenie radioteleskopu Green Bank w sterowalny planetarny przekaźnik radarowy znacznie rozszerzy naszą zdolność do poszukiwania nowych, intrygujących kierunków badań.
Ostatecznym planem jest zastosowanie 500-kilowatowego radaru o dużej mocy, który będzie generował obrazy radarowe o niespotykanej dotąd rozdzielczości. Green Bank we współpracy z VLBA będzie wówczas w stanie obrazować obiekty Układu Słonecznego aż do orbity Neptuna.
Czytaj więcej:
Źródło: skyandtelescope.org
Opracowanie: Elżbieta Kuligowska
Na zdjęciu: Obserwatorium Green Bank we współpracy z siecią interferometryczną Very Long Baseline Array stworzyło szczegółowe zdjęcia radarowe stanowiska lądowania Apollo 15 (Hadley Rille) na Księżycu.
Źródło: NRAO/GBO/NSF/AUI
