99942 Apophis to duża i pobliska planetoida (obiekt NEO) znana od grudnia 2004 roku. Wstępne obserwacje tego obiektu wskazywały wówczas, że z dość dużym, bowiem aż 2,7% prawdopodobieństwem ciało to uderzy w Ziemię 13 kwietnia 2029 roku. Prawdopodobieństwo to znacznie zmnieszyły dokładniejsze obserwacje, wyliczenia i analizy.

Tym niemniej aż do roku 2006 istniała możliwość, że podczas bliskiego spotkania z Ziemią w 2029 roku Apophis przejdzie przez niewielki obszar grawitacyjny o szerokości nie większej niż 0,8 km, który jednak miałby wówczas znaczny wpływ na późniejsze, groźne zmiany orbity tego ciała. Także to prawdopodobieństwo dość znacznie spadło po roku 2008.

Zdjęcie: Apophis został odkryty 19 czerwca 2004. Źródło: UH/IA

Należy jednak pamiętać, że Apophis to wciąż duży i potencjalnie zagrażający nam w przyszłości obiekt. Teoretycznie zagraża nam on znów w roku 2036. Jego średnica wynosi mniej więcej 370 metrów. Wiemy to dzięki obrazowaniu radarowemu wykonanemu z użyciem radioteleskopów z Goldstone i Arecibo. Warto dodać, że choć pierwszy raport NASA z 24 grudnia 2004 określał prawdopodobieństwo zderzenia na około 1 do 300, wartość tę szybko doprecyzowano. Już w następnych oszacowaniach podana ona była jako na 1 do 233, dzięki czemu planetoidzie oficjalnie przyznano 2 stopień w skali Torino. Tego samego dnia, bazując na wynikach 64 kolejnych obserwacji, NASA określiła możliwość zderzenia na 1 do 62 (1,6%), co przyczyniło się do podwyższenia tej oceny do 4 stopnia. Obecnie uważa się jednak, że szansa na kolizję Apophisa z Ziemią w roku 2029 jest znikomo mała. To samo dotyczy sztucznych satelitów i innych statków kosmicznych - trajektoria planetoidy ma w ogóle nie przecinać strefy, w której nad Ziemią krążą takie obiekty. Szacuje się, że nawet takie hipotetyczne zderzenie ze sztucznym satelitą nie będzie w stanie zmienić orboty Apophisa na tyle, by powracając znów w roku 2036 mógł on uderzyć w Ziemię.

Apophis należy do planetoid z grupy Atena, których orbity zbliżone są do orbity ziemskiej. Obiega Słońce w ciągu 323 dni, zbliżając się dwukrotnie do orbity Ziemi w ciągu jednego pełnego obiegu. Na skutek zaburzenia orbity Apophisa podczas zbliżenia z Ziemią 13 kwietnia 2029 roku najprawdopodobniej przejdzie on z grupy Atena do tak zwanej grupy Apolla.

Obecnie rozmiary planetoidy szacuje się na 325 ± 15 m (pomiar wykonany dzięki obserwacjom Kosmicznego Obserwatorium Herschela), a masę na 4×1010 kilograma. Prawdopodobieństwo zderzenia z Ziemią w dniu 13 kwietnia 2036 roku oceniane jest na 0,0000043.

Rysunek: orbita Ziemi i orbita planetoidy Apophis. Źródło: Virtual Telescope Project

Apophis w najbliższym czasie znajdzie się blisko Ziemi w piątek 13 kwietnia 2029 roku. Minie nas wtedy w odległości około 38 000 kilometrów, osiągając jasność rzędu 3,3 magnitudo. Przy sprzyjającej pogodzie będzie wówczas widoczny gołym okiem w Europie, Afryce i zachodniej Azji. Naukowcy oszacowali, że planetoida tej wielkości mija naszą planetę w podobnej odległości średnio raz na 1500 lat.

Apophis został odkryty 19 czerwca 2004 roku przez Roya Tuckera, Davida Tholena oraz Fabrizio Bernardiego w ramach finansowanego przez NASA programu poszukiwania planetoid prowadzonego na Uniwersytecie Hawajskim. Jego nazwa upamiętnia egipskiego boga zniszczenia i ciemności.

 

Czytaj więcej: