Do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej poleciała załoga Crew-8. Statek Crew Dragon „Endeavour” z czworgiem astronautów wyniosła 4 marca 2024 r. rakieta Falcon 9.
4 marca odbył się już drugi w tym roku lot załogowy do stacji ISS. Wcześniej w styczniu, również za sprawą rakiety Falcon 9 i statku Crew Dragon do kompleksu poleciała komercyjna misja Axiom 3 firmy Axiom Space. Tym razem na orbitę wyniesiono regularną misję. Astronauci wchodzący w jej skład będą uczestnikami półrocznej ekspedycji.
Obecnie jedyną firmą wysyłającą z USA astronautów na orbitę jest SpaceX. W ramach programu Commercial Crew NASA wykupuje usługę wymiany załóg na stacji. Misja Crew-8 jest 8. kontraktową misją programu i 9. w ogóle (licząc lot demonstracyjny Demo-2).
Start odbył się z legendarnej wyrzutni SLC-39A na kosmodromie Kennedy Space Center na Florydzie. Rakieta Falcon 9 wystartowała 4 marca 2024 r. o 4:53 czasu polskiego. Wszystkie fazy lotu przebiegły pomyślnie. Już po niecałych 12 minutach od startu górny stopień rakiety wypuścił statek Crew Dragon „Endeavour” na wstępnej orbicie. Stąd statek już samodzielnie serią manewrów doleciał do stacji i zadokował w przednim porcie modułu Harmony 5 marca.
Crew Dragon misji Crew-8 zadokowany w module Harmony. Źródło: SpaceX.
W locie wykorzystano całkiem nową rakietę Falcon 9. Większość lotów tego systemu wykorzystuje używane dolne człony. Tym razem jest to nowy egzemplarz o oznaczeniu B1083. Po wykonanej pracy stopień powrócił na Ziemię, miękko lądując w wyznaczonej strefie LZ-1 na terenie kosmodromu. Używana jest za to ponownie kapsuła statku Crew Dragon. „Endeavour” poleciał właśnie w swój 5. lot. Najczęściej oblatywana kapsuła firmy SpaceX debiutowała w historycznym locie Demo-2 – pierwszej załogowej misji SpaceX – w 2020 r.
W skład misji Crew-8 wchodzi trzech Amerykanów i jeden Rosjanin. Rosja korzysta z miejsc w amerykańskich statkach Crew Dragon w ramach umowy barterowej, na mocy której sama udostępnia miejsca w misjach statków Sojuz MS.
Dowódcą misji jest Matthew Dominick (USA). Został wybrany na astronautę w 2017 r. i jest to jego pierwszy lot w kosmos. Przed kosmiczną karierą Matthew był pilotem testowym Marynarki Wojennej USA, służył na lotniskowcach wykonując ponad 400 lądowań. W karierze wojskowej oblatał 28 typów maszyn i brał udział w 61 misjach.
Pilotem statku Crew Dragon jest dr Michael Baratt (USA). To jedyna osoba z załogi z doświadczeniem w lotach kosmicznych. Michael latał już poprzednio w dwóch misjach: Sojuz TMA-14 w 2009 r. i wahadłowcowej STS-133 w 2011 r. Crew Dragon jest więc już jego trzecim statkiem. Do korpusu astronautów został wybrany w 2000 r. Większość życia zawodowego związany z lotami kosmicznymi, pracował jako medyk jeszcze podczas misji wahadłowców kosmicznych do rosyjskiej stacji Mir.
Amerykanka dr Jeanette Epps (USA) jest 1. specjalistką misji Crew-8. Jest to jej debiut w lotach kosmicznych, choć do korpusu astronautów NASA została powołana już w 2009 r. Przed karierą astronautki pracowała jako badaczka w firmie Ford, a potem techniczny oficer wywiadu w CIA. Z wykształcenia inżynier fizyki i magister z późniejszym doktoratem z inżynierii lotniczej.
2. specjalista misji Crew-8 to Rosjanin Aleksander Grebenkin. To również debiutant, wybrany do grupy astronautów agencji Roskosmos w 2018 r.
Obecny układ statków na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Źródło: NASA.
Załoga Crew-8 dołącza do obecnej na stacji 70. Ekspedycji. W jej skład wchodzili do tej pory: Jasmin Moghbeli (USA), Loral O'Hara (USA), Andreas Mogensen (Dania), Satoshi Furokawa (Japonia) i Rosjanie Konstantin Borysow, Oleg Kononienko i Nikołaj Czub. Skład stacji będzie liczył 11 osób jednak jedynie kilka dni. Już 9 marca na Ziemię powróci w Crew Dragon "Endurance" załoga Crew-7.
Podczas półrocznej misji nowoprzybyli astronauci wezmą udział w ponad 200 eksperymentach planowanych na ten okres na stacji. Zbadają m.in. mechanizmy zapalenia układu nerwowego w celu opracowywania nowych leków na choroby neurodegeneracyjne, przemieszczanie płynów w ludzkim ciele pod wpływem nieważkości, efekt promieniowania ultrafioletowego i mikrograwitacji na hodowlę roślin i wiele innych.
Na podstawie: NASA/SpaceX
Opracowanie: Rafał Grabiański
Więcej informacji:
Na zdjęciu tytułowym: Start misji Crew-8. Źródło: SpaceX.
