W imieniu pracowników Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego (PiOA) w Grudziądzu zapraszamy na transmisję on-line wykładu zatytułowanego "Tajemnice gwiazd - klasyfikacja". Prelekcję wygłosi Sebastian Soberski (PiOA Grudziądz), już jutro, 5 listopada (czwartek), o godz.18:00.
Jedną z ważniejszych zagadek astronomicznych przełomu XIX oraz XX wieku była odpowiedź na pytanie czy gwiazdy we Wszechświecie można ściśle sklasyfikować. Problemem był wybór cech gwiazd, które należało wziąć pod uwagę w takiej klasyfikacji. Podczas prelekcji będzie można dowiedzieć się jak astronomowie doszli do wielkiego odkrycia polegającego na stworzeniu tzw. diagramu Hertzprunga-Russella (diagram H-R), który jest podstawą współczesnej astronomii. Diagram H-R jest tak ważny dla astronomii, jak tablica Mendelejewa dla chemii. Stanowi on podstawę nowoczesnej astrofizyki. Między innymi dzięki diagramowi H-R wiemy jak powstało Słońce oraz jak będzie ewoluowało przez kilka najbliższych miliardów lat. Będzie też polski akcent. Teleskop, który bezpośrednio przyczynił się do tego odkrycia (Teleskop Drapera) znajduje się w Instytucie Astronomii UMK w Piwnicach pod Toruniem. W ramach astronomicznego "deseru" będzie można zobaczyć porównanie Słońca do kilkunastu intrygujących gwiazd.
Współorganizatorem transmisji jest Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii.
Wykład transmitowany będzie również na Facebooku, m.in. w następujących kanałach:
Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii (@zgptma ), Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne - Grudziądz (@planetarium.grudziadz ) i innych.
Program pozostałych wykładów on-line w listopadzie
Wszystkie wykłady odbędą się w formie transmisji z wirtualnego studia Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego w Grudziądzu. Transmisje dostępne będą między innymi na stronie: www.planetarium.grudziadz.pl. Serdecznie zapraszamy na wirtualne spotkania!
------------------------------
- 5 listopada (czwartek), godz.18:00
Tytuł prelekcji: "Tajemnice gwiazd - klasyfikacja"
Prelegent: Sebastian Soberski (Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne w Grudziądzu)
------------------------------
- 12 listopada (czwartek), godz.18:00
Tytuł prelekcji: "Szybkie błyski radiowe (Fast Radio Burst)"
Prelegent: dr Marcin Gawroński (Instytut Astronomii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
Opis:
"FRB są obecnie jednym z najbardziej gorących tematów we współczesnej astrofizyce. Odkryte przypadkowo w 2007 roku podczas przeglądu archiwalnych danych, a obecnie intensywnie obserwowane, cały czas są wielką zagadką. Zebrane do tej pory wyniki pozwalają już podzielić zjawiska FRB na różne klasy, jednak cały czas nie wiemy, czy są one emanacją jednego czy wielu osobnych procesów fizycznych. Sytuacje być może częściowo wykrystalizuje zarejestrowany 28 kwietnia 2020 gigantyczny błysk radiowy FRB 200428 od galaktycznego magnetara SGR 1935+2154, który można co do mocy porównywać do najsłabszych znanych FRB. Podczas seminarium w telegraficznym skrócie podsumuję dzisiejszy stan wiedzy o FRB i opowiem o wynikach przeglądu radiowego SGR 1935+2154, w którym w maju 2020 brał udział toruński radioteleskop." [Marcin Gawroński]
------------------------------
- 19 listopada (czwartek), godz.18:00
Tytuł prelekcji: "Aktywność słoneczna, a kosmiczna pogoda".
Prelegent: Grzegorz Rycyk (Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne w Grudziądzu)
Opis:
"Słońce jako najbliższa nam gwiazda do dnia dzisiejszego stanowi najlepszy obiekt do badań gwiazdowej aktywności. Nie mniej jednak wciąż wiele procesów generujących słoneczną aktywność jest dla nas nieznana lub nie do końca zrozumiała. Kluczem do poznania procesów zachodzących wewnątrz naszej dziennej gwiazdy jest zrozumienie cykli aktywności Słońca, które mogą mieć także duży wpływ na zmiany klimatyczne zachodzące na Ziemi. Terminem kosmiczna pogoda opisujemy ogół zjawisk zachodzących na Słońcu, jak i w przestrzeni kosmicznej, na skutek oddziaływania materii z polem magnetycznym planet Układu Słonecznego. Prognozy pogody kosmicznej mają również kluczowe znaczenie dla wspierania kosmicznych lotów załogowych, w tym astronautów zamieszkujących pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS)." [Grzegorz Rycyk]
------------------------------
- 26 listopada (czwartek), godz.18:00
Tytuł prelekcji: "Kosmiczne Cluedo – jak umierają galaktyki?"
Prelegent: Joanna Piotrowska (University of Cambridge)
Opis:
"Obserwując ciemne niebo wrażliwym okiem teleskopów optycznych możemy zauważyć, że galaktyki w obserwowalnym Wszechświecie dzielą się na dwie główne kategorie: niebieskie, aktywnie formujące gwiazdy i czerwone, uśpione, wykazujące znikomą aktywność gwiazdotwórczą. Patrząc daleko w przeszłość Wszechświata astronomowie pokazują nam, że z upływem czasu młode, aktywne galaktyki starzeją się, ich procesy gwiazdotwórcze zostają wstrzymane i w konsekwencji świecą one jedynie przyćmionym światłem starych gwiazd – umierają. Owa galaktyczna śmierć jest szalenie istotna, ponieważ dominuje ewolucję galaktyczną ostatnich 10 miliardów lat, kształtując rozkład i jasność materii w otaczającym nas Wszechświecie. Jest też niezwykle zagadkowa, a jej złożony charakter spędza sen z oczu naukowcom z całego świata już od przeszło dwóch dekad. W tej krótkiej, acz pełnej astronomicznych emocji prelekcji porozmawiamy o tym jak można powstrzymać galaktyki przed formowaniem nowych gwiazd, dlaczego Wszechświat tak zawzięcie stawia opór grawitacji oraz co mają z tym wspólnego supermasywne czarne dziury czające się w aktywnych jądrach galaktycznych." [Joanna Piotrowska]
------------------------------
------------------------------
- 5 listopada (czwartek), godz.18:00
Tytuł prelekcji: "Tajemnice gwiazd - klasyfikacja"
Prelegent: Sebastian Soberski (Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne w Grudziądzu)
------------------------------
- 12 listopada (czwartek), godz.18:00
Tytuł prelekcji: "Szybkie błyski radiowe (Fast Radio Burst)"
Prelegent: dr Marcin Gawroński (Instytut Astronomii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
Opis:
"FRB są obecnie jednym z najbardziej gorących tematów we współczesnej astrofizyce. Odkryte przypadkowo w 2007 roku podczas przeglądu archiwalnych danych, a obecnie intensywnie obserwowane, cały czas są wielką zagadką. Zebrane do tej pory wyniki pozwalają już podzielić zjawiska FRB na różne klasy, jednak cały czas nie wiemy, czy są one emanacją jednego czy wielu osobnych procesów fizycznych. Sytuacje być może częściowo wykrystalizuje zarejestrowany 28 kwietnia 2020 gigantyczny błysk radiowy FRB 200428 od galaktycznego magnetara SGR 1935+2154, który można co do mocy porównywać do najsłabszych znanych FRB. Podczas seminarium w telegraficznym skrócie podsumuję dzisiejszy stan wiedzy o FRB i opowiem o wynikach przeglądu radiowego SGR 1935+2154, w którym w maju 2020 brał udział toruński radioteleskop." [Marcin Gawroński]
------------------------------
- 19 listopada (czwartek), godz.18:00
Tytuł prelekcji: "Aktywność słoneczna, a kosmiczna pogoda".
Prelegent: Grzegorz Rycyk (Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne w Grudziądzu)
Opis:
"Słońce jako najbliższa nam gwiazda do dnia dzisiejszego stanowi najlepszy obiekt do badań gwiazdowej aktywności. Nie mniej jednak wciąż wiele procesów generujących słoneczną aktywność jest dla nas nieznana lub nie do końca zrozumiała. Kluczem do poznania procesów zachodzących wewnątrz naszej dziennej gwiazdy jest zrozumienie cykli aktywności Słońca, które mogą mieć także duży wpływ na zmiany klimatyczne zachodzące na Ziemi. Terminem kosmiczna pogoda opisujemy ogół zjawisk zachodzących na Słońcu, jak i w przestrzeni kosmicznej, na skutek oddziaływania materii z polem magnetycznym planet Układu Słonecznego. Prognozy pogody kosmicznej mają również kluczowe znaczenie dla wspierania kosmicznych lotów załogowych, w tym astronautów zamieszkujących pokład Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS)." [Grzegorz Rycyk]
------------------------------
- 26 listopada (czwartek), godz.18:00
Tytuł prelekcji: "Kosmiczne Cluedo – jak umierają galaktyki?"
Prelegent: Joanna Piotrowska (University of Cambridge)
Opis:
"Obserwując ciemne niebo wrażliwym okiem teleskopów optycznych możemy zauważyć, że galaktyki w obserwowalnym Wszechświecie dzielą się na dwie główne kategorie: niebieskie, aktywnie formujące gwiazdy i czerwone, uśpione, wykazujące znikomą aktywność gwiazdotwórczą. Patrząc daleko w przeszłość Wszechświata astronomowie pokazują nam, że z upływem czasu młode, aktywne galaktyki starzeją się, ich procesy gwiazdotwórcze zostają wstrzymane i w konsekwencji świecą one jedynie przyćmionym światłem starych gwiazd – umierają. Owa galaktyczna śmierć jest szalenie istotna, ponieważ dominuje ewolucję galaktyczną ostatnich 10 miliardów lat, kształtując rozkład i jasność materii w otaczającym nas Wszechświecie. Jest też niezwykle zagadkowa, a jej złożony charakter spędza sen z oczu naukowcom z całego świata już od przeszło dwóch dekad. W tej krótkiej, acz pełnej astronomicznych emocji prelekcji porozmawiamy o tym jak można powstrzymać galaktyki przed formowaniem nowych gwiazd, dlaczego Wszechświat tak zawzięcie stawia opór grawitacji oraz co mają z tym wspólnego supermasywne czarne dziury czające się w aktywnych jądrach galaktycznych." [Joanna Piotrowska]
------------------------------
Czytaj więcej:
- Bezpośredni link do transmisji YouTube
- Strona Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego w Grudziądzu
- Rezerwacja seansów w Planetarium
Źródło: PiOA
Publikacja: Elżbieta Kuligowska
