Geografia należy do nauk i przyrodniczych i społeczno-ekonomicznych. Zajmuje się badaniem powłoki ziemskiej - jej zróżnicowania przestrzennego pod względem przyrodniczym, jak i społeczno-gospodarczym. Nazwa geografia pochodzi od greckich słów oznaczających "ziemia" i "piszę", a za twórcę tego terminu uważa się Eratostenesa z Cyreny (276 p.n.e - 194 p.n.e).

Zdjęcia Ziemi z kosmosu. Źródło: WikiImages / Pixabay.

Jako przykład związków geografii z astronomią można wskazać selenografię jako odpowiedniczkę geografii zajmującą się opisem Księżyca, czy stosowanie współrzędnych analogicznych do współrzędnych geograficznych do opisu innych planet, czy w układach współrzędnych na sferze niebieskiej.

Astronomia na geografii w szkole

W programie szkolnym to właśnie na lekcjach geografii znajduje się kilka podstawowych elementów wiedzy astronomicznej, takich jak wschody i zachody Słońca i Księżyca, fazy Księżyca, zaćmienia Słońca i Księżyca, miejsce Ziemi w układzie planetarnym, orientacja na sferze niebieskiej (np. gwiazdozbiory), pory roku, przypływy i odpływy mórz i oceanów, czas lokalny, strefy czasowe.

Czasopismo i portal "Urania" mogą być bardzo przydatne na lekcjach z geografii, a także na kółkach zainteresowań i w pozalekcyjnych zajęciach z uczniami. Poniżej przedstawiamy kilka przykładów treści bezpośrednio powiązanych z geografią.

Przykłady materiałów dla szkół

Artykuł pt. „Pływy na Bałtyku” w Uranii nr 5/2015

Temat przypływów i odpływów morskich to jedno z zagadnień poruszanych na lekcjach geografii. Jedna z uczennic postanowiła samodzielnie zbadać na ile duże są pływy na Bałtyku.

Artykuł pt. „Czy Księżyc porusza Bałtykiem?” w Uranii nr 1/2020

Inny artykuł o pływach na Bałtyku, również przygotowany przez ucznia.

Odcinek Urania TV nr 17 pt. „Słoneczniki, czyli zegary słoneczne”

Zegary słoneczne wskazują lokalny czas słoneczny. Odcinek może być pomocą na lekcjach dotyczących kwestii czasu na Ziemi.

Stały dział „Astropodróże” w "Uranii - Postępach Astronomii"

W tym dziale "Urania" przedstawia różne ciekawe miejsca w Polsce i na świecie, które w jakiś sposób wiążą się z astronomią.

Artykuł pt. „Gwiazda Polarna a szerokość geograficzna” w Uranii nr 6/2015

Jak wskazuje tytuł, artykuł jest przydatny jako uzupełnienie lekcji dotyczących współrzędnych geograficznych, czy obrotu Ziemi dookoła swojej osi.

Przydatne zasoby

Cyfrowe Archiwum Uranii - bezpłatne wszystkie numery "Uranii" od 1919 do 2019 roku

Urania z lat 2012-2019 do pobrania przez Google Play

Dawniejsze Uranie w Google Play

Kanał Astronarium na YouTube - około 100 odcinków programu do oglądania m.in. w szkołach

Specjalny rabat dla szkół i nauczycieli na prenumeratę Uranii

Internetowy sklep Uranii z książkami i gadżetami związanymi z astronomią i kosmosem