Urania nr 5/2017
Spis treści
Słowo wstępne do numeru
Artykuły
Zanim zadrżały detektory LIGO, Michał Różyczka, Jean-Pierre Lasota
Niemały wkład w bezpośrednią rejestrację pierwszych fal grawitacyjnych ma polski zespół POLGRAW. Nim jednak doszło do tego przełomowego odkrycia, kilka pokoleń fizyków i astronomów, poczynając od samego Einsteina, prowadziło zawiłe rachunki teoretyczne, zdumiewające eksperymenty i śmiałe interpretacje coraz bardziej precyzyjnych obserwacji. Wśród nich także było wielu polskich uczonych.
Astronomia fal grawitacyjnych, Dorota Gondek-Rosińska, Tomasz Bulik
We wrześniu tego roku mijają dwa lata od rejestracji pierwszego zderzenia czarnych dziur. W ten sposób narodziła się nowa dziedzina astrofizyki obserwacyjnej - astronomia fal grawitacyjnych. To odkrycie, oraz najprawdopodobniej trzy kolejne, były możliwe dzięki niezwykle czułym detektorom Advanced LIGO oraz zaawansowanym technikom numerycznym. W odkryciu brali udział uczeni z kilkudziesięciu krajów, w tym z Polski.
Okiełznać szumy, Tomasz Bulik, Dorota Gondek-Rosińska
Czułość detektorow LIGO nie może się równać z żadną do tej pory zbudowaną na świecie aparaturą, tak słaby jest sygnał grawitacyjny, który próbują mierzyć. Nic dziwnego zatem, że dosłownie wszystko zakłóca te pomiary. Fala grawitacyjna jest ukryta na samym dnie gęstego lasu szumów "wstrząsających" detektorem.
Ciemna materia z laboratorium, Beata Zjawin
Ciemna materia jest jedną z największych zagadek astrofizyki. To nie pierwszy przypadek zjawiska, którego istnienie przypuszczamy, lecz nie możemy wprost go uchwycić. Od wielu dekad astrofizycy poszukują jej skupisk daleko we Wszechświecie, podczas gdy toruńscy fizycy przypuszczają, że jej ściany mogą przebiegać wprost przez ich laboratorium.
Czy przeżyłbyś na Marsie, wywiad z Ignacym Trzewiczkiem
Czy zastanawialiście się kiedyś, jak byście sobie poradzili w sytuacji bohatera powieści i filmu "Marsjanin" albo będąc członkami marsjańskiej ekspedycji? Na rynku ukazała się gra planszowa, w której można to sprawdzić. Jej autorem jest polski projektant, Ignacy Trzewiczek, bohater naszego wywiadu.
Przeczytane w Nature/Science
O czarnych dziurach
Czytelnicy obserwują
Fotometria lustrzankowa
Dawno temu w Uranii
Narodziny 5-metrowego zwierciadła astronomicznego
Może się przydać
Kronika
czerwiec 2017 - lipiec 2017
Galeria Uranii
Zdjęcia z zaćmień Słońca i Księżyca
W kraju
38. Zjazd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego
Władze PTA na lata 2017-2021
Astropodróże
Turysta na szlaku Boskowicia i Milankowicia
Szkoła astropejzażu (15)
Księżyc w fotografii astropejzażowej
W skrócie
Burze śnieżne na Marsie
TRAPPIST-1 starszy od Układu Słonecznego
Pierwszy "obraz" zaćmienia Słońca?
Czy wykryto egzoksiężyc?
CYRQLARZ No 224
Podstawy nauki o meteorytach
Kącik olimpijczyka
LXI Olimpiada Astronomiczna 2017/2018 - pierwsza seria zadań zawodów I stopnia
Rozwiązanie zadania zawodów I stopnia LIII Olimpiady Astronomicznej
Kalendarz astronomiczny
Niebo w listopadzie i grudniu 2017
Spójrz w niebo: Obiekty pod choinkę
Astronomia i muzyka
Letnie poszukiwania kosmicznych dźwięków
Konkurs na fotki z Uranią
Czarne Słońce w Ameryce
Obserwator Słońca
Aktywność słoneczna w 2016 roku - najciekawsze wydarzenia
Raport nr 7/2017
Raport nr 8/2017
Ciekawe strony internetowe...
Nowy zwierzak w kosmicznym ZOO
Inne materiały
Zaproszenia, odczyty, wykłady, spotkania, wydarzenia, zloty, wyjazdy obserwacyjne
Poczta
Relaks z Uranią - krzyżówka