Spis treści



Słowo wstępne do numeru


Artykuły

Zadrżała czasoprzestrzeń - zderzenie czarnych dziur, Grzegorz Karwasz
Oczekiwali na nią astrofizycy, fizycy teoretycy i fizycy doświadczalni Gdy wreszcie nadeszła, blisko pół roku sprawdzali, czy aby nie jest artefaktem. Tak dokonało się największe jak dotąd odkrycie naukowe XXI wieku – fala grawitacyjna GW150914!

Czarne dziury w twoim domu - symulacje na własnym komputerze, Grzegorz Wiktorowicz
Niedawno uruchomiony na Uniwersytecie Warszawskim projekt łączy tysiące ludzi, którzy na co dzień nie są związani z badaniami astronomicznym, pozwalając im uczestniczyć w badaniach naukowych prowadzonych na dużą międzynarodową skalę. Wystarczy posiadać komputer z dostępem do internetu..

Tranzyt Merkurego - zjawisko roku 2016, Marek Substyk
Tranzyt planety, to jedno z najrzadszych zjawisk astronomicznych na naszym niebie. Ma miejsce wtedy, gdy podczas dolnej koniunkcji ze Słońcem, Merkury lub Wenus znajdą się niemal dokładnie w płaszczyźnie ekliptyki. Właśnie wtedy mamy okazję do obserwowania przemierzającej
tarczy planety na tle Słońca i w zależności od planety trwa to nawet ponad 7 godzin. Tak będzie podczas zbliżającego się tranzytu. Niektórzy żartobliwie opisują zjawisko jako „małe obrączkowe zaćmienie Słońca”, bo przecież w pewien sposób tranzyt spełnia definicję tego zaćmienia.

Przejście Merkurego przed tarczą Słońca 3 maja 1661 r., Marek Zawilski
Zbliżające się zjawisko przejścia Merkurego przed tarczą Słońca, jakie nastąpi 9 maja 2016 r., skłania do refleksji na temat podobnych zdarzeń z przeszłości. Okazuje się, że bardzo podobne zjawisko było obserwowane w 1661 r. przez Jana Heweliusza.

Gorący Wszechświat w oku ATHENY. Jak podglądnąć czarną dziurę wewnątrz Galaktyki?, Agata Różańska
Prawie połowa obserwowanej materii w Kosmosie występuje w formie rzadkiego, ciepłego gazu, zwanego „fazą gorącą”, o temperaturach rzędu milionów kelwinów. Tak rozgrzana plazma jest źródłem niewidzialnego gołym okiem promieniowania rentgenowskiego i tylko za pomocą specjalnych instrumentów możemy ją zbadać. Pierwsze obserwacje w rentgenowskiej dziedzinie widma pokazały naukowcom, że gorący gaz jest wszędzie. Występuje w centralnych obszarach gromad galaktyk, otacza pojedyncze galaktyki i ich aktywne jądra, a co więcej, znajduje się w pobliżu czarnych dziur, czego przykładem jest ta w naszej Galaktyce - SgrA*.

Czy Kopernik obserwował Merkurego?, Jacek Drążkowski
Starożytni obserwatorzy nieba znali i obserwowali na tle sfery gwiazd siedem ciał błądzących, czyli planet. Zaliczali do nich także Słońce i Księżyc, choć współcześnie klasyfikujemy je nie jako planety, lecz jako gwiazdę i satelitę planety Ziemia. Pozostałe to, według osiąganych jasności: Wenus, Jowisz, Mars, Merkury i Saturn. Może stąd mamy w kalendarzu nie pięć czy sześć, a właśnie siedem dni tygodnia? Wszak cała konstrukcja kalendarza bazuje na obserwacjach zjawisk astronomicznych.


Dawno temu w… „Uraniiˮ

Roczne sprawozdanie Amerykańskiego Stowarzyszenia obserwatorów gwiazd zmiennych

Budowa olbrzymiego teleskopu

Nowy typ teleskopu prof. G.W. Ritchey'a

Obserwacje korony słonecznej poza zaćmieniem


Kronika

grudzień 2015 - styczeń 2016


Przeczytane Nature i Science

Planetoidy bliskie Ziemi


W skrócie

Nowe zdjęcia pokrytych śniegiem szczytów na Plutonie

Rozpoczął się konkurs Catch a Star 2016

Odkryto planetę w gromadzie Hiady

Zamontowano ostatni segment zwierciadła głównego teleskopu JWST

W Nowej Zelandii dostrzeżono nieznany rój meteorów

Nowa mapa Drogi Mlecznej na falach submilimetrowych

HST obserwuje najdalej położoną galaktykę we Wszechświecie

Zarejestrowano powtarzalne radiowe sygnały z Kosmosu


Astronawigacja (3)

Sekstant: istotny wzrost dokładności


Nie tylko teleskopy

Brian i Wszechświat - kultowa książka po polsku!

Krucjata mądrości, rozsądku i wiedzy

Przydatna aplikacja: Sundial Atlas Mobile v2.4


Szkoła astropejzażu (9)

Fotografia gwiazd w formie punktów na niebie (cz. 2)


Spacerkiem po Księżycu (5)

Apeniny i okolice


CYRQLARZ No. 216

Podstawy nauki o meteorach

Nowe meteoryty odnalezione na podstawie danych Europejskiej Sieci Bolidowej


Młodzi badacze

LXI Olimpiada Astronomiczna


Kącik olimpijczyka

Zadanie zawodów finałowych LXI Olimpiady Astronomicznej (2015/2016)


Kalendarz astronomiczny

Niebo nad Polską - maj i czerwiec 2016 r.

Wolność zgromadzeń na niebie


Obserwator Słońca

Kalendarz obserwatora Słońca na 2017 rok

Zjazd SOS PTMA

Raport 1/2016

Raport 2/2016


Poradnik obserwatora

Astronomia w szkole: pierwszy teleskop


Ciekawe strony internetowe

Poczytaj mi mamo: Fale Grawitacyjne


Poczta

Zaproszenia, zloty, obozy, konkursy, spotkania, wykłady, wystawy

Warunki prenumeraty


Relaks

Krzyżówka

Astrożarty Jacka D.


Galeria

Astrofotografia amatorska: Słońce